1946-1950 YILLARI ARASINDA AYDIN’DA SİYASAL YAŞAM BÖLÜM 24
3.1.3. 1948 YILI KONGRELER,
Kösk Bucak Kongresi:
CHP Kösk Bucak Kongresi 19 Aralık 1948 tarihinde Aydın CHP il idare Kurulu’ndan Bayan ikbal Germen’in baskanlıgında toplanmıstır.
Yeni seçilen İdare Kurulu su isimlerden olusmustur: Yusuf Sökeli (Baskan),
Fuat Çimen, İsmail Tekeli, Alim Agaç, Mahir Vural, Ahmet Yüksel, Hamit Evgin, Halit Sezer, Hamza Toker.754
Ortaklar Kongreleri
Ortaklar CHP köy kongreleri Kasım sonu itibariyle bitirilmistir. Kongrede
ortaya konan dilekler sunlardır:
- Camii ve suyollarına ait vakıf gelirlerinin köy idarelerine bırakılması saglanmalıdır.
- Baska köy sınırlarında arazisi bulunanlardan yalnızca koruma vergisi alınmalıdır.
- Germencik-Ortaklar yolu üzerindeki tahta köprüler ıslah edilmeli ya da yeniden insa edilmelidir.
- Germencik’e Ziraat Bankası’nın bir subesi açılmalıdır.
- Moralı-Germencik arasında kalan demiryolu sarampollerinin demiryolu idaresince temizletilmesi saglanmalıdır.
- Bölgenin merkezi olan Ortaklar’da bölge köyleri istirak ettirilerek bir telefon santrali merkezinin kurulması saglanmalıdır.
- Köy salmalarının adaletli olması, fakir olandan az; zengin olandan çok alınması
istenmistir. Kongrelerde yapılan seçimler sonucunda idare kurullarına su isimlerden olusmustur:
Dereköy: Adem Özen, Durmus Ali Özgen, Ali Yesilkaya, Kerim Sarı, Mehmet
Pasalıoglu, Salih Özer, Ahmet Arıkan.
Balatçık Köyü: Abdül Küçükkaya, Ali Dogan, Hasan Arıkan, Ali Acar, Alettin Yılmaz, Ali Yıldırım, Kamil Efe.
Kızılcapınar Köyü: Mehmet Dursun, brahim Serin, Ahmet Metin, Sükrü Kırbas.
Abdurrahmanlar Köyü: Ahmet Sahan, smail Sarı, Arif Bircan.755
Gümüsköy: Durmus Kurnaz, Mehmet Bas, Yusuf Aktas.
Gümüsyeniköy: Hasan Kılcı, Mustafa Ali Püsküllü, Sabri Çakal.
Tekin Köyü: Emin Balyan, Emin Yılmaz, Zülfikar Eser.756
Nesetiye Köyü Kongresi
Kongre Dilekleri:
- Köy camisinin her üç yılda bir Vakıflar daresince bakımının yapılması, ya da bunun için Vakıf daresi’nin köy içindeki gelirlerinin köy idaresine devredilmesi
saglanmalıdır.
- Köydeki çesmelerin ve çürük boruların degistirilmesi için boru temin edilmeli ve bunun bedeli köylülerce karsılanmalıdır.
- Topraksız çiftçilere yakın bölgelerden toprak verilmelidir.
- Oliver tipi B8 yarım demirli pulluklarının yedek parçaları ve uç demirleri satıs
kooperatiflerince fazlaca bulundurulmalıdır.
- Orman ve Tapulama kanunları köylü yararına tadil edilmelidir.
- Ortaklar-Germencik sosesi Nesetiye duragından geçirilmelidir.
- Nesetiye duragına yagmurlu günlerde tren bekleyen yolcuların sıgınacagı bir bekleme salonu yaptırılmalıdır.
- Yirmi gündür halkı kibritsiz bırakan nhisar daresi piyasaya daha fazla kibrit
sürmelidir. Kongrede İdare Kurulu’na: Hakkı Üstün, Ahmet Akkas, Halil Coskun, Adem Çırpan, Mehmet Yavuz, Mehmet Çetindag, Halil brahim Katırcı seçilmislerdir.757
Ortaklar Bucak Kongresi
15 Kasım 1948 tarihinde Ortaklar CHP Kongresi toplanmıstır. Kongre
baskanlıgı’na A. Hamdi Öztürk, ikinci baskanlıga Hasan Arıkan, kâtipliklere Hüseyin Safak ve smail Giratay seçilmistir. Kongre dilek ve temenniler bölümünde partililer; Orman Koruma ve Köy kanunlarında halk yararına degisiklik yapılması, imar ve ihya edilmek üzere halka dagıtılan delicelik (Yabani ya da asılanmamıs zeytin) sahalarının açma müddetlerinin asgari bes yıla çıkarılması, Ortaklar Köy Enstitüsü içerisinde kalan henüz bina insa edilmemis incir bahçelerinin istimlâk edilmesinden kaçınılıp sahiplerine iade edilmesi, Köy Enstitüsü’nün elindeki fazla arazinin köylüye dagıtılması, köylüye motor ve yedek parça, ziraat aletleri temininin hızlandırılması,Ortaklar-Çamlık,
Ortaklar-Aydın arasındaki mesafeyi aza indirecek yol çalısmalarının öne alınması, köy içerisinde yer alan cami gibi tasınmazların Vakıflar daresince onarılması ya da köy sınırları içerisinde bulunan vakıf mülk gelirlerinin bu isler için köy idarelerine bırakılması, Germencik’te Ziraat Bankası’nın bir subesi açılması, köy islerinin belli bir plan ve bütçeye baglı olarak yürütülmesi gibi taleplerde bulunmuslardır. Gizli oylama sonucu yapılan yeni dare Kurulu su isimlerden olusmustur: Orhan Taslı, Muharrem Pazarkuran, Ali Küçükkaya, Ahmet Kertmen, İsmail Demir, Ali Rıza Karabudak, Nazmi Tugrul.758
Bozdogan İnebolu Kongresi
22 Aralık 1948’de toplanan CHP İnebolu Kongresi’nde gizli oyla seçilen yeni
İdare Kurulu su isimlerden meydana gelmistir: İskender Danyal, Baki Özkan, Hamdi Güner, Mehmet Eltimur, Fehmi Orhan, Süleyman Özdemir.759
İncirliova Bucak Kongresi
25 Nisan 1949’da yapılan CHP İncirliova Bucak Kongresi’ne Aydın Milletvekili
Dr. Sabri Akın da katılmıstır. Kongre baskanlıgına Ekrem Çiftçi seçilmistir.
Kongrede yeni seçilen İdare Kurulu’nda: Mahmut Oral, İzzet Ergün, Ali
Akdogan, Abdül Kurt, Fevzi Çetin, Rıfat Balkan, Zülfikar Gündüz isimli kisiler yer
almıslardır.760
Umurlu Bucagı Kongresi
CHP Umurlu Bucagı Kongresi, 4 Ocak 1949 tarihinde toplanmıstır. İdare
Kurulu’na su isimler seçilmislerdir: Mustafa Solak, Mehmet Yalçın, Mehmet Coskun, Mahmut Posacı, Ahmet Gündogan, Rasit Çokasar, Hasan Tors, Halit Yagcı.761
Koçarlı CHP Kongresi
CHP Kongresi 11 Ocak 1949 tarihinde Koçarlı Halkevi’nde yapılmıstır.
Kongrede Kaymakam, Belediye baskanı, DP Baskanı, Nüfus Müdürü, Ziraat ve Pamuk Memuru, Bıyıklı okulu ögretmenleri hazır bulunmuslardır. Kongreye Aydın’dan gelen Ekrem Çiftçi, Hüsnü Cihanoglu, Av. Osman Akçasu da katılmıstır. Kongrede dare Heyeti’nin çalısma raporu okunmustur. Hüsnü Cihanoglu konusmasında CHP’yi Atatürk’ün kurmus olduguna vurgu yapmıstır. İdare Heyeti seçiminden sonra kongre samimi bir hava içinde dagılmıstır.762 İdare Heyeti’ne kimlerin seçildigine dair herhangi bir bilgiye rastlanılmamıstır.
Nazilli CHP Kongreleri
Nazilli CHP mahalle kongreleri lçe dare Kurulu üyelerinin katılımıyla
yapılmıstır. Karaçay Mahalle Kongresi 3 Aralık 1948 aksamı toplanmıstır. Kongre’nin açılısında bir konusma yapan CHP Nazilli lçe Baskanı Hulusi Çogullu sunları vurgulamıstır: “Partimizin sahdamarı ocaklarımızdır. Ocaklar çalısırsa partimiz ebediyen payidar olur. Biz, kudret ve kuvveti önce Ata’mızın yüksek manevi varlıgından sonra da ocaklarımızın çalısmalarından alırız. Bunu temin içinde ocak idare kurullarına seçilecek arkadaslarımızın çok çalısması lazımdır. Bugün iktidardayız ama karsımızda 18 tane muhalefet partisi var. Bunların kimilerinin de iddialı olduklarını göz önünde bulundurarak idare kurullarına seçilecek arkadaslarımızın manen ve madden çalısmayı ülkü edinecek insanlar olmasını istiyoruz. Sizler ne kadar çalısırsanız ve ne kadar muvaffak olursanız bizler de kendimizi o kadar muvaffak olmus sayacagız.
Bize Atatürk’ten armagan olan bu eser ebediyen var olacak ve hiçbir tesebbüs ona gölge bile olamayacaktır. Kesinlikle olumsuz etkilere kapılmadan feragatle çalısmalıyız ve idealimizin muhafazası ugrunda gecenin ve gündüzün bizce farkı yoktur. Biz daima çalısacagız. Yasasın Cumhuriyet Halk Partisi…”
Anadolu gazetesi kongrelerin bayram havası içerisinde geçtigi ifade etmistir.763
Nazilli CHP Sümer Ocagı, Basma Fabrikası’nın varlıgı nedeniyle oldukça
önemli idi. Bu ocagın kongresine Manisa, Aydın, Mugla, Denizli, İzmir’den gelen pek çok kisi katılmıstır. Kongre baskanlıgı’na Nazilli Belediye Baskanı Rıfat Tuncer, ikinci baskanlıga Ahmet Dikmen seçilmistir. Kongre Yeni Sinema Salonu’nda toplanmıstır.
Daha önce yapılan DP Sümer Ocagı kongresinde CHP aleyhinde ileri sürülen
suçlamalara kongrede cevap verilmistir.764
Bozdoğan İlçe Kongresi
Bozdogan CHP İlçe Kongresi 5 Ocak 1949 tarihinde toplanmıstır. Bozdogan’ın
köylerinden, Aydın ve Nazilli’den gelenlerle 1000’e yakın vatandas kongreye istirak etmistir. Kongre baskanlıgına CHP Bölge Müfettisi Dr. Hulki Cura, ikinci baskanlıgı da Ekrem Çiftçi, kâtipliklere Nazilli CHP Baskanı Hulusi Çogullu ve Yenipazar CHP Baskanı Remzi Gürsoy seçilmistir. Kongreye sunulan CHP lçe İdare Kurulu faaliyet raporunda; 1947 yılında Bozdogan’da CHP’ye toplam 439 yeni üye kaydoldugu söylenmistir. Bir hafta önce Bozdogan’da yapılan DP lçe Kongresi’nde CHP’ye karsı söylenen agır sözlere karsı CHP İlçe Kongresi’nde su bildirinin yayımlanmasına karar verilmistir: “Haysiyet kırıcı ve kindar hareketlerden uzaklasarak millet ve memleket yararına yapılacak her türlü muhalefeti takdirle karısılacagımızdan asla süphe edilmemelidir.”
Bozdogan DP Kongresi’nde CHP’ye karsı yapılan agır ithamlara verdigi yanıtta
Hulki Cura: “Geçen hafta yapılan Bozdogan DP kongresinde memlekete ve CHP
üyelerine karsı ithamda bulunulmustur. Bunu hiçbir vakit milli olgunluk ve siyasi
terbiyemizle yorumlayamıyoruz. Biz CHP’liler memleket islerinde hiçbir vakit, hiçbir kimseyi kendimizden ayrı görmedik. Bu sebeple bu konusulanları, konusanların kendi siarlarının tebarüzü sayıyoruz. Böyle konusan arkadaslarımız kendilerini iktidar sevdasına kaptırmıstır. Böyle kötü sözler söyleyerek, toplantılar yaparak iktidara ulasamazlar. Eminim ki Türk milletin suuru ve izanı vardır. Çok agır sartlar altında memleketi canıyla, kanıyla kurtarmıs olan bu millet sırası geldiginde yine o dava ugrunda kanını akıtmaktan, canını vermekten çekinmeyecektir. Bu memlekete demokrasiyi getiren partimiz milletin itimadına mazhar oldukça yeni hizmetler yapmaya devam edecektir. Su nokta iyi bilinmelidir ki Türkiye Cumhuriyeti anarsi ocagı degildir.
Burada canla, kanla iktidar alınmaz.”765 demistir.
Demokrat İzmir gazetesi Bozdogan İlçe CHP Kongresi’nde 23 kisi bulundugunu
söylemistir. Yine Bozdogan CHP İdare Kurulu’nun seçimle degil atamayla is basına geldigini iddia etmistir.766
Yapılan seçimler sonunda: Mustafa Agaoglu, Ahmet Sahin, Nurettin Karakas,
Tevfik Toker, Nazmi Aysan, Mustafa Karaçay, Hasan Özdemir, Mehmet Özbay, Cemal Taygan yeni İdare Kurulunu oluşturmuştur.”767
BU BÖLÜM DİPNOTLARI;
754 Anadolu, 21Aralık 1948.
755 Anadolu, 24 Kasım 1948.
756 Anadolu, 15 Aralık 1948.
757 Anadolu 17 Kasım 1948.
758 Anadolu 7 Ocak 1949.
759 Anadolu 24 Aralık 1948.
760 Anadolu 27 Nisan 1949.
761 Anadolu 06 Ocak 1949.
762 Demokrat İzmir, 13 Ocak 1948.
763 Anadolu, 8 Aralık 1948.
764 Anadolu, 17 Ocak 1949.
765 Anadolu, 10 Ocak 1949.
766 Demokrat İzmir, 7 Ocak 1949.
767 Anadolu, 10 Ocak 1949.
25 CI BÖLÜM İLE DEVAM EDECEKTİR.,
***
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder