Türk Silahlı Kuvvetlerinin Tasfiye Edilmesi Projesi veya “Prof. Dr. Mümtazer Türköne’yi Doğru Okumak” BÖLÜM 2
Prof. Dr. Ümit Özdağ,Mümtazer Türköne,Türk Silahlı Kuvvetlerinin, Tasfiye Edilmesi Projesi ,
Bir yandan siyasetin gereken çözümleri üretmemesi ve AB üzerinden çözüm arayışı içine girmesi, öte yandan Büyük Ortadoğu Projesi çerçevesinde 2003 sonrasında PKK’ya verilen görevler, Türk ordusunu tekrar terör çetesi ile mücadele sürecine sokmuştur. Türk ordusu, bu çatışma sürecinde 5000 subay, astsubay ve erini şehit vermiştir.[11] Türköne’nin TSK’ya yönelik ağır saldırıları daha sonra dile getireceği siyasal projeye zemin hazırlamak içindir. Çünkü Türköne, TSK’ya saldırılarını asla kızgınlıkla değil hesaplı bir dikkatle, satranç oynar gibi, diğer hamlesine zemin hazırlamak amacı ile gerçekleştirmektedir.
Türköne: TSK Kanlı ve Kirli Bir Vesayet Rejimi Kurmuştur (2 Temmuz 2009)
M. Türköne, kurumsal yapı itibarı ile çürümüş olarak nitelendirdiği TSK’nın siyasal sistem içindeki konumunu da ağır bir eleştiri altına almıştır. “Gözünü dışarıya değil içeriye diken, iktidar oyunlarına dalan bir ordu; kendisine yeni bir düşman yaratmak zorunda kalır. İktidar talebi rakip birine karşı ileri sürülür. Kendi halkını düşman ilan etmeden bir ordu iktidarda hak iddia edemez. Yıllardır o pisliğin üzerinde otururken "cumhuriyet rejimine düşmanlık besleyen halk", "rejimi (mevcut olmayan) düşmanlardan koruyan ordu" masallarını bu yüzden dinledik. Halkını düşman ilan eden, doğrudan halkına savaş açan bir ordu ülkesini savunamaz.(…) Türkiye'nin kirli ve kanlı bir askerî vesayet tarihi var. Üzerinde üniforma, elinde silah, emrinde asker olanlar ellerindeki gücü iktidarı ele geçirmek için kullandılar. Sonra bu vesayeti kalıcı hâle getirmeye kalktılar. Silahın, yani zorbanın gücünü hâkim kılmak için hukuku unutmanız gerekir. Türkiye'nin kronik hâle gelen hak, hukuk, adalet sorunlarının arkasında bu zorbalık vardı. Bir türlü vatandaşına hukuk güvencesi veren bir devlet hâline gelemeyişimizin arkasında bu tasallut duruyordu.”[12] Burada altı çizilmesi gereken husus “halkına karşı savaşan ordu” ifadesinin Amerikan literatüründen alındığı ve bu ifadenin Latin Amerika orduları için kullanıldığıdır
Türköne: TSK Lağvedilmeli (29 Ekim-1 Kasım 2009)
Türköne; kurumsal yapı ve siyasal sistem içindeki konumunu eleştirdiği TSK ile ilgili nihai kararını Sonbahar 2009’da vermiş görünmektedir: TSK lağvedilmelidir. Türköne, TSK’nın lağvedilmesi ile ilgili önerisi ile kamuoyunda tartışma yaratmıştır. Ancak Türköne bu öneriyi de hemen ortaya atmamış aksine dikkatle zamana yayarak adım adım geliştirmiştir. Türköne, önce Mart 2009’da konuyu tersinden ele almış ve şöyle başlamıştır: “Mondros'ta ordumuzu lağvettik. Sonra Erzurum'da yenisini kurduk. Elbette ‘bugün ordumuzu kapatmamız gerekmiyor.’ Ama ordumuzun kurumsal zaaflarının sebeplerine inilerek, ‘kapsamlı çabalarla giderilmesi’ gerekiyor. Devletimizin, dolayısıyla ordumuzun itibarını başka türlü koruyamayız.”[13] Ancak Türköne, bugün için kapatılması gerekmeyen ancak kapsamlı çabalarla kurumsal zaaflarının giderilmesi gereken Türk ordusu ile ilgili ne yapılması gerektiğini anlatmamıştır.
Türköne, 29 Ekim 2009 tarihli köşe yazısında Mart 2009’da eksik bıraktığı hususu tamamlamış TSK’nın kurumsal yapısı ve sürekliliğini tartışmaya açmıştır. Türköne şöyle demektedir: "Sipahi ordusu mu, Yeniçeri ordusu mu, Nizam-ı Cedit ordusu mu, Asakir-i Muhammediye mi veya Türk Silahlı Kuvvetleri mi? Tarih şanlı savaşlarımızı anlatıyor. Ama unutmayalım: Askerimiz her zaman aynı ordunun askeri değildi. Adında "yeni" sıfatı olan Yeniçeri ordusu, Osmanlı Devleti'nin en eski ordusu idi. Zamanla bir çıkar şebekesine ve fesat ocağına dönüştü. Savaş meydanlarında hezimet üstüne hezimet yaşarken, iktidar mücadelesinde zaferler kazandı. Biraz zora gelince kazan kaldırıp doğrudan yönetime el koydu. Sultan III. Selim çareyi Nizam-ı Cedit adıyla yeni bir ordu kurmakta buldu. Napolyon'un Akka kuşatmasında başarılı olan bu yeni ordu, Yeniçerilerin gadrine uğradı. Hile, desise ve suret-i haktan görünen nümayişlerle ülke, iç savaşın eşiğine getirildi ve yeni ordu dağıtıldı. 20 yıl kadar sonra tekrar kurulan yeni ordu, bu sefer Yeniçeri ordusunu topa tutarak ortadan kaldırdı. 1826'da aynı devletin içinde iki Türk ordusunun karşı karşıya geldiğini ve birinin diğerini imha ettiğini unutmamalıyız. Ve tarihimizin bu olayı "vak'a-yıhayriyye" (hayırlı olay) olarak kaydettiğini de..."[14]
Türköne’nin 29 Ekim 2009’daki yazısını 1 Kasım 2009’da “Yeni Bir Ordu Kurmak” başlıklı yazısı izlemiştir. Türköne şöyle demektedir: “Kutsal olan vatandır, ordu değil. Ordu, kutsal vatan toprağını korumak üzere organize edilmiş silahlı kurumdur. Değeri, saygınlığı, şerefi bu görevi yerine getirmesiyle ölçülür. Bu görevi yerine getirecek şekilde örgütlenir, ihtiyaçlara göre donatılır ve vatan toprağına yönelik tehditlere, ülkenin çıkarlarına göre görevler üstlenir(…) Vatanı koruyamıyorsa, hatta kutsal vatan toprağı için bir tehdit oluşturuyorsa dağıtılır, yerine yenisi kurulur.(…) ‘İrtica ile Mücadele Eylem Planı’ emir-komuta zinciri içinde hazırlanmış genel harekât planının bir parçası. O zaman şu soru önemli: ‘Genel harekât planı başka hangi eylem planlarını içeriyor?’ II. Başkandan Bilgi-Destek Dairesi'ne uzanan bu hiyerarşinin deşifre edilmesi ve tasfiye edilmesi, TSK bünyesindeki gizli ordu yapılanmasının lağvedilmesi anlamına geliyor. Bu gizli yapılanma tam anlamıyla iktidara aday bir siyasî parti özelliği gösteriyor. Tek fark bu partinin emrinde tanklar ve toplar var.(…) Subaylarımızın % 90'ı birliğinin ve silahının başında, savaşa hazır bekliyor.
Sorun karargâhta ve komuta kademesinde.(…) ‘Yeni bir ordu kurmak’; çağın ihtiyaçlarına ve ülkenin çıkarlarına uygun köklü bir dış güvenlik reformuna girişmek demek. Komutanların siyaset hırsına bu ülkenin birliğini, dirliğini ve refahını neden feda edelim? Evet neden? (…) ‘Mevcut komuta kademesini tasfiye edince, yeni orduyu kiminle kuracağız?’ diye soranlara cevabı yine tarihten verelim. Ankara'da yeni orduyu kuran komutanların -Atatürk dahil- rütbesi neydi?”[15]
Türköne’nin makalesinin son cümlesi çok önemlidir ve temsil ettiği ortak aklın kafasındaki proje ile ilgili, önemli bir ipucu vermektedir. Türköne, TSK’nın bütün orgeneral, korgeneral ve tüm generallerinin büyük bir bölümünün “emekli edilmesinden” bahsetmektedir. Türköne, bu satırlarda yazmadığı bir örneği Prof. Dr. Özcan Yeniçeri ve Prof. Dr. Ümit Özdağ’a bir sohbetlerinde vererek, TSK’nın lağvedilmesinden ne anladığını veya temsil ettiği ortak aklın ne anladığını izah etmiştir: “27 Mayıs 1960’da TSK’dan 225 generalin ve 4500 subayın emekli edilmesi benzeri geniş kapsamlı bir general ve subay tensikatı.”
Türköne: EMASYA Lağvedilmeli, (4 Aralık 2009)-Erdoğan: EMASYA Lağvedilecek (31 Ocak 2010)
M.Türköne, 4 Aralık 2009’da yazdığı köşe yazısında Genelkurmay Başkanlığı ile İçişleri Bakanlığı arasında 1997’de imzalanan Emniyet-Asayiş Yardımlaşma Protokolü’nün (EMASYA) lağvedilmesini istemiştir.[16] Ocak 2010’un ikinci yarısında çok yoğun bir EMASYA protokolu tartışması basında başlamıştır. EMASYA protokolü netice itibarı ile bir protokoldür ve değişen şartlara uygun olarak kaldırılabilir. Ancak EMASYA’yı tamamen kaldırmak için gereken şartlar oluşmamıştır. Bundan dolayı bu protokolün kaldırılmasından sonra doğacak boşluğun doldurulması gerekmektedir. Devletin işleyişinde bir kurumun boşluğu, başka bir kurum tarafından doldurulduğu zaman düzen sağlıklı işler. EMASYA protokolü imzalanmadan önce, 2 Temmuz 1993’te Sivas'ta yaşanmış olan elim olayı hatırlamak gerekmektedir. Zamanın Sivas valisi mülki idarede tecrübeli bir bürokrat değildir, Erdal İnönü’ye yaptığı danışmanlıktan valiliğe atanmıştır. Vali, Sivas’ta gösteriler başladığı zaman olayın öneminin farkına varamamıştır. Tugay komutanı valiyi defaatle uyarmış, olayların kontrol dışına çıktığını bir an önce müdahale edilmesi gerektiğini ifade etmiştir. Vali ise kararsızlık içerisinde Ankara ile görüşerek çok değerli olan vakti boşuna harcamıştır. Valinin askerî birliklerden yardım istemesi gecikmesi Madımak Oteli’nin içerisinde 35 yazar ve şairin yakılması ile sonuçlanmıştır. İlke olarak Cumhuriyetin bir ildeki en yüksek temsilcisi olan valinin aşılarak olaylara müdahale edilmesi hoş bir durum değildir. Öte yandan Sivas’ta yaşananlar da unutulmamalı ders çıkarılmalıdır. Hükümet EMASYA’yı kaldırırken, yarın bir gün bir ilde büyük sosyal olaylar, felaketler yaşanması durumunda olayların kontrol altına alınmasını sağlayacak bir düzenlemeyi yapmalıdır. Oysa bu tür tartışmalar yapılmadan sanki EMASYA protokolü İçişleri Bakanlığı ile düşman bir ordu arasında yapılmış gibi bir tartışma sonrasında 31 Ocak 2010’da Başbakan Erdoğan EMASYA protokolünün lağvedileceğini açıklamıştır. Bu açıklamayı Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün EMASYA’ya artık ihtiyaç kalmadığı doğrultusundaki açıklaması izlemiştir.[17] M. Türköne bir kez daha önemli bir öngörüde bulunmuştur.
Türköne: Milli Güvenlik Siyaset Belgesi ve Milli Askerî Stratejik Konsept Yeniden Belirlenmeli (4 Aralık 2009)- A. Gül: Milli Güvenlik Siyaset Belgesi Değişecek (2 Şubat 2010)
M.Türköne’nin bir diğer talebi ise Milli Askeri Stratejik Konseptin yeniden belirlenmesidir. Türköne bu konuda ağır ifadeler kullanarak şöyle demektedir: “Yaşadığımız tecrübenin gösterdiği üzere millî güvenlik, askerlere bırakılmayacak kadar ciddi bir konu. Türkiye'nin hâlihazırda hayatî düzeyde bir millî güvenlik boşluğu var. Zaten anayasa bu görevi Bakanlar Kurulu'na veriyor. Bakanlar Kurulu'nun acilen yeni bir ‘Millî güvenlik siyaseti’ belirlemesi ve bunu bir dokümana bağlaması lâzım. Bu dokümana bağlı olarak, Millî Askerî Stratejik Konsept'in yeniden belirlenmesi gerekiyor. İç tehdit algılamasında birinci sıraya, Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde yer alan illegal örgütlenmelerin yerleştirilmesi şart. Kurumsal ayrıcalıkların himayesinde toplumu kamplara bölecek provokasyonlar planlayan örgütlerin yol açacağı zararı hiçbir güç bu ülkeye veremez. Millî birlik ve bütünlüğe yönelik daha etkili ve tehlikeli bir tehdit olabilir mi? Üstelik bu provokasyonlar planlanırken bölücülük ve irtica gibi diğer tehditlerle nasıl mücadele edilebilir? Yeni millî güvenlik siyaseti belirlenirken, illegal örgütlenmelere nüfûz ve etki gücü kazandıran TSK'nın iç güvenliğe yönelik yetki ve sorumluluklarının bütünüyle kaldırılması gerekir.”[18]Türköne bu teklifini 24 Ocak 2010’da tekrar gündeme getirmiştir.[19]Türköne’nin bu teklifi/öngörüsü/olacağı haber vermesi de 1-3 Şubat arasında gerçekleşmiştir. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, MGSB’nin değişeceğini duyurmuştur.[20]
Türköne: Jandarma Genel Komutanlığı Tamamen Tasfiye Edilmelidir (4 Aralık 2009)
Türköne’nin yukarıda atıfta bulunulan 4 Aralık 2009’da yazdığı köşe yazısında gündeme getirdiği bir diğer talep Jandarma Genel Komutanlığı’nın tasfiye edilmesi olmuştur.[21] Bu “uçuk” gibi görünen teklif aslında bir çok unsur bir arada düşünüldüğünde hiç de gerçek dışı değildir. Jandarma Genel Komutanlığı son birkaç yılda olağanüstü yıpratılmış bir kurumdur. Bir eski genel komutanı ve iki önemli general rütbeli komutanı Ümraniye davasında sanık olarak yargılanmaktadır. Görevde olan iki jandarma alay il komutanı; birisi tutuklu olmak üzere, terör örgütüne üyelik ve terör örgütü kurarak halka yönelik eylemde bulunmak suçlaması ile yargılanmaktadır.
Potansiyel suçlu gibi gösterilen Jandarma Genel Komutanlığı ile ilgili tartışmalar sürerken, sistemli olarak Jandarmanın sorumluluk alanının daraltılması, kır polisinin kurulması için değişik sonuç alan girişimler gerçekleştirilmektedir. Öte yandan Emniyet Genel Müdürlüğü’nün ağır silah ithal etme yasa tasarının TBMM’ne TSK’nın karşı çıkmasına rağmen getirilmesi, Jandarma ve TSK birliklerinin sınırdan çekilerek, sınırlarda ağır silahlarla donanmış bir polis gücünün kurulması, Polis Akademisi’nde sınır bölgesi ile ilgili bir bölüm açılması bir arada düşünüldüğünde Türköne uçuk bir teklif yapmamakta aksine temsil ettiği ortak aklın siyasal projesini gündeme taşımaktadır.
Türköne: TSK Türkiye İçin Tehdittir (6/25 Aralık 2009 ve 5/8 Ocak 2010)
Türköne 6 Aralık 2009 tarihli “İç Tehdit Nereden Geliyor?” başlıklı yazısına şöyle cevap vererek başlamaktadır: “Bu sorunun cevabı artık netleşti. Türkiye'nin millî güvenliğini tehdit eden büyük tehlike Türk Silahlı Kuvvetleri'nin içindeki illegal örgütlenmelerden geliyor. Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin bütün kurumlarının ve tabii en başta bu tehdidi bünyesinde barındıran Türk Silahlı Kuvvetleri'nin öncelikli görevi, bu tehlikeyi en kısa zamanda ve kalıcı biçimde bertaraf etmek olmalı.”[22]
Türköne 25 Aralık 2009 tarihli köşe yazısında şöyle demektedir: “Tehlikenin farkına varalım: Millî varlığımıza, ülkenin vatanı ve devleti ile bölünmez bütünlüğüne, Türkiye'nin âlî menfaatlerine yönelik en yakın ve ciddi tehlike Türk Silahlı Kuvvetleri'nin içinde yer alan illegal örgütlenmelerden geliyor. (….) Karşımızda hiyerarşisi bozulmuş, suçluları kurtarma telaşı içinde hukuku çiğnediği intibaı veren, elindeki silahları halkını tehdit etmek için kullanan düzensiz bir ordu var. Bu ordunun hemen düzenli bir ordu hâline gelmesi lâzım."[23]
M. Türköne, 5 Ocak 2010’da yazdığı köşe yazısında ise TSK’nın Türk milletinin güvenliği için tehdit olduğunu ileri sürmüştür. Türköne şöyle demektedir: “En zor kazanılan şey güvendir; aynı zamanda çok kolay harcanan ve tüketilen. Toplum olarak bizi, bu ülkeyi bir arada tutan bu çok değerli sermayemizi hızla tüketiyoruz. Bu güven bunalımının arkasında ise tek sebep var: TSK içinde arka arkaya patlak veren skandallar. Türkiye'nin başka herhangi bir kurumuyla ilgili değil, askerle ilgili bir güven bunalımı söz konusu olan. Adı üzerinde, güvenliğimizden sorumlu kurum. Şimdi bu kurum bireysel dünyamızı alt üst eden güvensizliğin yegâne kaynağı. Daha büyük endişe olabilir mi? Güvenliğimizi sağlamakla görevli kurumun, güvenliğimizi tehdit ettiği kuşkusunu taşıyoruz.”[24]Türköne, 22 Ocak 2010’da “Balyoz Planını” ele aldığı yazısında tekrar “Ülkemize yönelik birincil tehdit TSK içinden geliyor derken haksız mıyım?” demektedir.[25]
TSK İçinde Kurumsal Çete, (8 Aralık 2009)
Türköne’nin Türk ordusuna eleştirilerinin tonu, Aralık 2009 içinde artarak devam etmiştir. Bu çerçevede Türköne, TSK içindeki örgüt iddialarını bir üst aşamaya taşıyarak TSK içindeki “kurumsal çete” nitelemesi ile aslında TSK’nın ana karargahlarını çeteleşmiş bir yapı olarak sunmuştur. Türköne şöyle demektedir: "Psikolojik savaş" bizim ordumuzun kendi halkına karşı yürüttüğü siyasî vesayet faaliyeti. (…)Ergenekon soruşturması ile aslında darbe amacıyla icra edilen veya planlanan (içinde bol miktarda provokatif şiddet örneği olan) psikolojik savaş faaliyetlerini yargılamıyor muyuz? Meşhur "ıslak imza"nın altına atıldığı "İrticayla Mücadele Eylem Planı" bir psikolojik harekât hazırlığından başka ne olabilir? Koç Müzesi'ne bomba yerleştirilmesi bir "asimetrik savaş" planı değil miydi? Peki o zaman ordumuz neden kendisine karşı "asimetrik psikolojik savaş" yürütüldüğünden şikâyet ediyor? Ordu içindeki "kurumsal" bir çetenin, yürütmekte olduğu "asimetrik psikolojik savaş"ın mağlubiyetle sonuçlanması bu şikâyetin sebebi olmasın?[26]
Türköne’nin bu yazısından bir süre sonra Genelkurmay karargahında 2. Başkan E. Org. Hasan Iğsız’dan başlayarak gerçekleşen ve birçok korgeneral, tüm ve tuğgenerali kapsayan tutuklamalar nihayet terör örgütü lideri olmak iddiası ile 26. Genelkurmay Başkanı E. Org. İlker Başbuğ’un 6 Ocak 2012’de tutuklanması ile sona ermiştir.
Özel Kuvvetler Arınç’a Suikast Düzenliyor (25 Aralık 2009)
Ankara’da Çukurambar semtinde silahsız iki özel kuvvet mensubu subayın, o gün Ankara’da olmayan Başbakan yardımcısı Bülent Arınç’a suikast planladıkları iddiası ile gözaltına alınması üzerine M. Türköne, TSK’nın vesayet rejimini devam ettirmek amacı ile terör eylemleri planladığını ileri sürmüştür. Türköne şöyle demektedir: “Artık hepimiz çok iyi biliyoruz ki, Türkiye'de askerin kaybettiği gücü tekrar ele geçirmesi ve ülke üzerindeki vesayetini yeniden kurması yaygın terör olaylarına bağlı. Asker dahil olsun olmasın, toplumu canından bezdirecek şiddet olayları OHAL'le başlayan, sıkıyönetimle devam eden ve neticede demokratik hükümetin kenara çekileceği sürecin gerekçesini oluşturacak. Asker kişilerle terör arasında kurulan ilişki, doğrudan bir askerî diktaya giden yolun taşlarının yine askerlerin planladığı ve icra ettiği terörle döşenmesi anlamına geliyor.(…) Kuşkular yargıda test edilecek. Ama bu kadar vahim bir ihtimal karşısında tedbir almak herkesin görevi olmalı. Bu tedbirlerin ise iki yöntemi var: Birincisi Türk Silahlı Kuvvetleri'ni denetlemek. Ordumuzun itibarına kavuşmasını isteyen herkes, bütün birimlerin denetime açılmasına katkıda bulunmalı, en başta da yüksek komuta heyeti. TSK mensuplarının teröre bulaştığına dair yaygın kuşkular varken, ayrıcalıklara ve gizlilik zırhına saklanmak orduyu yıpratır. İkincisi ise askerî dikta özlemi ile terör arasındaki ilişkiyi deşifre etmek.”[27]
Türköne: Özel Kuvvet Subayları: Çocuk Öldüren Caniler (5 Ocak 2010)
Türköne’nin Özel Kuvvetler’e karşı sanki büyük bir kini vardır. Onlarla ilgili şöyle demektedir:“Her akşam televizyon ekranlarında, Kirazlıdere'deki Özel Harp Karargâhı'nın kapısını seyrederken, bu kapıdan cinayet işlemek üzere birilerinin vaktiyle çıkmış oldukları ve aynı kapıdan işlerini görüp dönmüş oldukları kuşkusunu taşımak, insanı nereye götürür? Küçük çocukların hayatına kasteden caniler, katliam planları yapan muvazzaf askerler kovuşturulurken, bu işler için kullanılmak üzere toprak altına gömülen silah ve mühimmatın dökümü çıkartılırken ne düşünmemiz bekleniyor? Askerin itibarı mı? Ordunun güvenilirliği mi? Ülkeyi korumak üzere eline silah teslim ettiğimiz görevlilerin namluyu bize çevirdikleri endişesi yaşarken neyin itibarı, neyin güvenilirliği?”[28]
Türköne: “TSK’da Çok Ciddi Bir Tasfiye, Çok Ciddi Bir Reform Gerekmektedir” (8 Ocak 2010)
MümtazerTürköne, 8 Ocak 2010’da Kanal D’de yayınlanan 32. Gün adlı programda “TSK lağvedilmelidir” görüşünü netleştirmiş ve lağvedilme ile kastının “kapsamlı bir tasfiye” olduğunu ortaya koymuştur. Türk ordusunda neden kapsamlı bir tasfiyeye gidilmesi gerektiğini şöyle izah etmiştir: “Türkiye’ye yönelik bir tehdit sıralaması yapmak gerekiyorsa en başta gelen tehdit şu anda Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesindeki terör organizasyonundan kaynaklanmaktadır. Böyle bir ordu ile Türkiye’nin dış güvenliğini sağlamak mümkün değil. O yüzden çok ciddi bir tasfiye, çok ciddi bir reform gerekiyor.” demiştir.[29]
Türköne; TSK’nın “lağvedilmesi gerekir”, “reform yapılması gerekir”, “tensikat yapılması gerekir” gibi değişik şeyler ifade eden kavramları kullanırken ne kastettiğini 21 Ocak 2010’da yazdığı köşe yazısında biraz daha açıklamıştır. “Muharip ve lojistik unsurlarda bir sorun yok. Bize karargâh yapılanmasının tepeden tırnağa değiştirildiği yepyeni bir ordu lâzım. Tartıştığımız ve tereddüt yaşadığımız sorun sadece darbe planları değil. Ülkemizi savunmak için bize bir ordu gerçekten lâzım. Bütün bu lekelerden ebediyen arınmış bir ordu. Aklımızın bir köşesinde ‘Acaba bir gün vatandaşına komplo kurar mı?’ endişesi taşımadığımız bir ordu. Askerliğin şerefini, ordunun itibarını kurtarmak için bu arınma ve yeniden yapılanma şart.”[30]
Türköne, TSK’da yapılması gereken tasfiyenin odak noktasının Genelkurmay Başkanlığı başta olmak üzere karargahlar olduğunu 18 Haziran 2009 tarihli yazısında şöyle açıklıyor: “Konuştuğum asker dostlarım, elindeki silahla siyaseti tanzim eden askerlerin etkili olduğu bir ülkenin, asla medenî bir ülke olamayacağını söylüyorlar. Daha önemlisi, Bizans saraylarına dönmüş bir Genelkurmay karargâhı ile hiçbir savaşın kazanılamayacağını vurguluyorlar. Halkını düşman ilan eden bir ordu ile hiçbir millî çıkarın korunamayacağını tekrarlıyorlar.”[31]Türköne, 15 Temmuz 2010’daki yazısında ise artık TSK’nın Türkiye’yi koruyamayacağına karar vermiştir. Türköne şöyle demektedir: “Kağıttan kaplan gibi yerlere serilebilecek bir orduyla, bu kadar çaresiz bir ordu ile ülke savunulur mu?”[32]
102 General ve Subayın Yakalanması ve Tutuklanması Kararı (23 Temmuz 2010)
23 Temmuz 2010’da İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi 25 tanesi muvazzaf general ve amiral, 47 tanesi muvazzaf subay ve 30 tanesi çoğu emekli general olmak üzere; 102 TSK mensubunun yakalanarak tutuklanması kararını çıkarmıştır. Bu tutuklamaların, terfilerin görüşüleceği Askeri Şura öncesinde gerçekleşmesi, -bunu amaçlamasa da- TSK’nın önümüzdeki senelerde gerçekleşecek olan komuta kadrosunun şekillenmesinde etkili olacaktır. Bir başka ifade ile kısmi bir tasfiye gerçekleşecektir. Bu tasfiye M. Türköne’nin dile getirdiği kapsamda bir tasfiye olmasa da o doğrultu da önemli bir adımdır. Özetle Türköne’nin öngörüsü yine gerçekleşmiştir.
Türköne’nin Yazıları Çerçevesinde Temsil Ettiği Ortak Aklın Neler Planlandığı Söylenebilir?
MümtazerTürköne’nin yazıları geriye doğru okunduğu zaman; birçok gelişmeyi önceden haber vermiş yazılar olarak göze çarpmaktadır. M. Türköne’nin son dönem yazdığı yazıları; TSK ve güvenlik sektörü ile ilgili diğer gelişmelerle birlikte okursak ilginç sonuçlara varılabilir. Burada Türköne’nin yazıları ve diğer gelişmelerin senkronize incelenmesinden çıkaracağımız sonuçların bir kesinliği olmamakla beraber bir fikir jimlastiği için iyi bir zemin oluşturmaktadır.
1) Jandarma Genel Komutanlığı Lağvedilecek mi?
M. Türköne, Jandarma Genel Komutanlığı’nın lağvedilmesi gerektiğini savunmaktadır. Öte yandan Jandarma Genel Komutanlığı’nın son iki sene içinde gerçekleşen olaylar ile olağanüstü bir yıpranma süreci içinde olduğu aşikârdır. Komutanları tutuklanan, JİTEM tartışmaları ile sürekli yıpratılan, Avrupa Birliği belgelerinde de tasfiye edilmesi istenen Jandarma Genel Komutanlığı’nın büyük bir baskı altında olduğu görülmektedir. Jandarma Genel Komutanlığı ile ilgili eleştirilerden birisi de komutanlığın İçişleri Bakanlığı’na sadece teorik olarak bağlı olduğudur.
Jandarma Genel Komutanlığı ile ilgili tartışmalar devam ederken, “kır polisi” adlı bir yeni polis teşkilatının kurulması tartışmaları başlatılmıştır. Kır polisinin bugün Jandarma Genel Komutanlığı’nın yetki alanında görev yapacağı tartışması sürdürülmektedir. Bir başka tartışma ise TSK’ya bağlı birliklerle Jandarma Genel Komutanlığı birliklerinin sınırdan çekilerek sınır güvenliğinin oluşturulacak “sınır polisine” devredilmesi tartışmasıdır.
2012 başında uzman jandarma okullarında 2013’ten itibaren öğrenimin durdurulması kararı alınmıştır. Bu da göstermektedir ki, bir taraftan terörle mücadelede başarılı olmak için profesyonel ordu diyenler aslında samimiyetsizdir. Çünkü jandarmanın belkemiğini oluşturan uzmanlar terörle mücadelede olağanüstü başarılıdırlar. Buna rağmen sessiz sedasız bu sınıf tasfiye edilmektedir.
Yukarıda anılan her iki konunun aslında “fantezi” olmaktan öte bir boyut taşıdığı görülmektedir. Emniyet Genel Müdürlüğü’ne “savaş silahları” yani tank, zırhlı araç, top, ağır havan, savaş helikopteri ithal etme yetkisi veren yasa tasarısı “sınır polisi”nin oluşturulmasının altyapısını hazırlamaktadır. Keza Ankara’da Polis Akademisi’nde “sınır polisi” bölümü açılması hazırlıkların ilerlediğini göstermektedir. Tabii ki burada Avrupa Birliği ülkelerinin kendi aralarındaki iç sınır uygulaması esas alınmaktadır. Belçika’nın ve Almanya’nın İran ve Irak ile yer değiştirerek Türkiye’nin güneydoğu sınırına taşınması durumda sınır güvenliğinin sınır polisine devredilmesinin hiçbir sakıncası yoktur. Aksi hâlde sınır polisi projesi akla aykırıdır. Ancak bu akla aykırı proje ilerlemektedir.
Sonuç olarak, bir suç örgütü görüntüsü verilen Jandarma Genel Komutanlığı’nın lağvedilmesi için bir yandan psikolojik altyapı hazırlanırken, öte yandan jandarma sonrası düzen için hukuki ve fiili düzen çalışmalarının başlamış olduğu görünmektedir.[33]
2) Özel Kuvvetler Komutanlığı Çok Ağır Bir Tasfiyeye Uğrayacak ve Yeni Bir Adla Kurulacak mı?
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin en seçkin birliklerinden birisi olan ve 1984’ten 2010’a kadar Türkiye, Kuzey Irak, İran, Suriye ekseninde PKK terörizmi ile Bosna Hersek’te Hırvat ve Sırplarla, Kafkaslarda Ermeni ordusu ile mücadelede seçkin ve fedakar bir görev üstlenen Özel Kuvvetler Komutanlığı, 1974-1980 arasında gerçekleşen “Kontrgerilla” saldırısından ağır bir darbe almıştır. Özel Kuvvetler Komutanlığı’na yönelik ikinci dalga kapsamlı psikolojik operasyon 4 Temmuz 2003’te Süleymaniye’de başlamıştır ve yedi yıldan bu yana devam etmektedir. Süleymaniye’de başlayan sürecin ulaştığı nokta, nihayet Ankara Seferberlik Tetkik Dairesi’nin bir hâkim tarafından incelenmesini sağlayacak koşulların oluşmasına kadar uzanmıştır. Bir kısım medya, bu hukuki süreci, düşman bir ordunun mağlubiyeti gibi hezeyanı temsil eden bir sevinçle karşılamıştır.
M. Türköne, Türk basınında Özel Kuvvetler Komutanlığı’na ilk ve en sert saldırıları yapan köşe yazarlarının başında gelmektedir. Türköne, 2010 başında Özel Harpçi subayları, A. Öcalan’ı suçlamak için bile kullanmadığı “çocuk katili” ifadesi ile suçlamıştır. Türköne, Özel Kuvvetler Komutanlığı’nın kurumsal geleceği ile ilgili “Soğuk Savaş dönemi için oluşturulan ve artık aşılan” şeklinde ifade edilebilecek yaklaşımın dışında bir öngörüde bulunmamıştır. Ancak Özel Kuvvetler Komutanlığı ile ilgili yazdıklarından çıkan sonuç, bu gücün de dağıtılmasının planlandığıdır.
3) Genelkurmay Başkanlığı ve Kuvvet Karargahlarında Görevli Üst Düzey Komutanların Emekliye Sevk Edilmesi
Türköne, Genelkurmay Başkanlığı’nı “Bizans sarayı” gibi entrikacı, kendi halkını düşman olarak gören, askerî vesayet rejimini devam ettirmek için terörü teşvik etmek dahil her türlü kanunsuzluğu temsil eden bir yapı olarak görmektedir. Türköne, “TSK içindeki kurumsal çete” ifadesi ile Genelkurmay Başkanlığı’nı kastetmektedir. Türköne’ye göre, TSK’nın sivil denetim altına alınması için Genelkurmay Başkanlığı’nda görev yapan kadroların emekliye sevk edilmesi gerekmektedir. Ancak sadece Genelkurmay Başkanlığında görevli general ve subayların tasfiye edilmesi yeterli değildir. Çünkü Türköne’ye göre TSK’nın %90’ında sorun yoktur ancak karargâhlarda bulunan %10 sorunludur. Bu, Kuvvet Komutanlıklarında hatta ordu komutanlıklarında Türköne’nin temsil ettiği ortak aklın kapsamlı bir tasfiye istediğini göstermektedir. Türköne’nin yazmamakla beraber ifade ettiği tasfiyenin boyutları, 27 Mayıs 1960 sonrasında gerçekleştirilen tasfiye ile aynıdır.
27 Mayıs 1960’tan sonra TSK’da yapılan geniş emeklilik harekâtının herhangi bir politik değil sadece teknik nedeni vardır. 2. Dünya Savaşı’nın arifesinde Türkiye, 1933’ten itibaren Harp Okulu’nda çifte tedrisata geçmiş ve bu durum 1945’e kadar sürmüştür. Böylece 1950’li yıllarda ordunun subay kadrosu binbaşı-yarbay-albay rütbelerinde olağanüstü şişmiştir. TSK’daki binbaşı sayısı üsteğmen sayısını aşmıştır. Bundan dolayı, yaşlanmış general kadrolarını gençleştirmek ve ordunun subay kadrosunu normalleştirmek amacı ile 235 general ve amiral ile 4000’in üzerinde binbaşı-yarbay-albay emekliye sevk edilmiştir. Oysa bugün TSK’da 1960’dakine benzer bir durum söz konusu değildir.
Buna rağmen general ve subay kadrolarında kapsamlı bir azaltma aynı zamanda TSK’nın küçültülmesi anlamına da gelecektir. Esasen sınırlardan çekilmiş, buradaki görevi sınır polisine devretmiş bir TSK’nın bir çok birliğinin tasfiye edilmesi de kendi içinde tutarlı gösterilecektir.
Öte yandan bu gelişmeler ışında Kamu Güvenliği Müsteşarlığı’nın kurulması, Emniyet Genel Müdürlüğü ve MİT’e savaş silahları ithali yetkisi veren yasaların çıkarılmaya çalışılması, TBMM’de 1923’ten bu yana hiçbir iktidara sorulmayan bir sorunun CHP milletvekili Hulusi Güvel tarafından sorulması sonucunu doğurmuştur. Güvel, iktidar milletvekillerine “AKP’ye açıkça soruyoruz. Niyetiniz nedir, kendi ordunuzu mu kurmak istiyorsunuz?” sorusunu yöneltmiştir.[34]
Sonuç
TSK’da yapılmak istenen kapsamlı tasfiyenin farkında olan Prof. Dr. Mahir Kaynak, konuyu üstü kapalı ancak anlaşılır şekilde ortaya koymaktadır. Kaynak şöyle demektedir: “Türkiye’nin durumu bu gemiyi andırıyor. Eğer ülkemiz için dünyada yeni bir yer ve rol belirlenmişse kurumların bu yeni rolle uyumlu olması kaçınılmazdı. Geçmişte çok farklı şartlar için eğitilen, günümüze uyum sağlayamayan değerlere sahip bir bürokrat kadroya sahipsek onlara yeni dünyayı anlatmak ve birlikte hareket etmek en iyi yoldu ama bir odak bu kadronun tamamen tasfiyesini ve yerine yenisinin kurulmasını istiyordu. Aslında bu iktidarı Dimyat’ın pirinciyle kandırıp eldeki bulgurdan mahrum etmeye benziyordu. Daha açık bir ifadeyle iktidarı ordu ile çatışmaya itmek ve bunu demokrasinin gereği saymak ilerde iktidarı çaresiz bırakabilir.”[35]
Kaynak’ın tespitinden yola çıkarsak, Türköne’nin temsil ettiği ortak akıl, Başbakan Erdoğan’a “gaz veren” odaktır ancak Başbakan Erdoğan bu odak ile tamamen aynı görüşte değildir veya bu konuda çok aceleci değildir. Sadece EMASYA protokolünü kaldırmak için 7 sene bekleyen bir Başbakan Erdoğan, çok daha radikal adımların atılabilmesi için daha uygun bir siyasal konjektürü beklemek durumundadır. Muhtemelen bu konjentür, 12 Haziran 2011 seçimlerinden sonra Anayasa ile devletin üniter ve milli devlet yapısının değiştirilmesi sürecinde ortaya çıkması düşünülen, umulan, planlanan konjektür olacaktır. Kaynak’ın tespitinden çıkarılması gereken ikinci sonuç yukarıda yapılan tespitlerin sadece bu çalışmada değil, başka yerlerde de yapıldığıdır. Bu çalışmanın özelliği ise bu tartışmaları derleyerek açık bir dille ortaya koymasıdır.
DİPNOTLAR;
[1] Zaman, 2009, MümtazerTürköne, “..”
[2] Zaman, 3 Temmuz 2009, MümtazerTürköne, “Asker düşmanı olmak”
[3] Zaman, 4 Haziran 2006 ve 6 Haziran 2006.
[4] Radikal, 12 Mart 2007, Neşe Düzel-MümtazerTürköne, “Ordu içinde ordu var…Hatta ordular var”
[5] Zaman, 23 Eylül 2008. MümtazerTürköne, “Ergenekon soruşturmasında eksik olan ne?”
[6] Zaman, 28 Temmuz 2008, MümtazerTürköne, “Ergenekon’la dolmuşa bindirilmediğimizden emin miyiz?”
[7] Yeniçağ, 4 Ağustos 2008, Özcan Yeniçeri, “Hani katliamı Ergenekon yapmıştı?”.
[8] Zaman online, 13 Ekim 2008, “Türkiye’nin yüzde 92’si jandarmada: Şimdi de kalan yüzde 8’i istiyorlar” ve Zaman, 6 Temmuz 2009, “Asker Olmak”
[9] Zaman, 31 Ağustos 2008, MümtazerTürköne, “Ordu ve cemaat” ve Zaman, 5 Temmuz 2009, MümtazerTürköne, “Asker olmak”
[10] Mim Kemal Öke, Unutulan Savaşın Kronolojisi-Kore 1950-53, Boğaziçi Yayın ları, İstanbul 1991
[11] Ümit Özdağ, Türk Ordusunun PKK Operasyonları, Pegasus Yayınları, 5. Baskı, İstanbul 2007.
[12] Zaman, 2 Temmuz 2009, MümtazerTürköne, “Komutan’ın görevi”
[13] Zaman, 19 Mart 2009, “MümtazerTürköne, “Orduyu kapatsak mı?”
[14] Zaman, 29 Ekim 2009, MümtazerTürköne, “Bize Nizam-ı Cedit Ordusu lazım”
[15] Zaman, 1 Kasım 2009, MümtazerTürköne, “Yeni bir ordu kurmak”
[16] Zaman, 4 Aralık 2009, MümtazerTürköne, “Milli Güvenliğimiz Ne Durumda”
[17] Milliyet, 3 Şubat 2009, “Gül: MGSB değişmeli, EMASYA kaldırılmalı”
[18] Zaman, 4 Aralık 2009, MümtazerTürköne, “Milli Güvenliğimiz Ne Durumda”
[19] Zaman, 24 Ocak 2010, MümtazerTürköne, “Bizim de plan yapmamız lazım”
[20] Milliyet, 3 Şubat 2010, “Gül:MGSB değişmeli, EMASYA kalkmalı”
[21] Zaman, 4 Aralık 2009, MümtazerTürköne, “Milli Güvenliğimiz Ne Durumda”
[22] Zaman, 6 Aralık 2009, MümtazerTürköne, “İç tehdit nereden geliyor?”
[23] Zaman, 25 Aralık 2009, MümtazerTürköne, “Mızrak ve Çuval”
[24] Zaman, 5 Ocak 2010, MümtazerTürköne, “Güven bunalımı”
[25] Zaman, 22 Ocak 2010, MümtazerTürköne, “Vatana ihanet planı nasıl engellenir?”
[26] Zaman, 8 Aralık 2009, “MümtazerTürköne, “Asimetrik psikolojik savaş”
[27] Zaman, 22 Aralık 2009, MümtazerTürköne, “Terör, sadece darbeye hizmet eder”
[28] Zaman, 5 Ocak 2010, MümtazerTürköne, “Güven bunalımı”
[29] 8 Ocak 2010 tarihli Kanal D’de yayınlanan 32. Gün programından aktaran Yeniçağ gazetesi, 9 Ocak 2010, “32. Gün’ün beneklileri”
[30] Zaman, 21 Ocak 2010, MümtazerTürköne, “Balyoz Harekatı”
[31] Zaman, 19 haziran 2009, MümtazerTürköne, “Ordu göreve”
[32] Zaman, 15 Temmuz 2010, MümtazerTürköne, “Albay Dursun Çiçek İntihara Zorlanıyor”
[33] Bugün tv’de Gülay Göktürk’ün yönettiği “Olmasa Olmaz mı?” adlı programın 10 Şubat 2010 tarihli bölümünde konu “Jandarma Genel Komutanlığı-Olmasa Olmaz mı?” olmuştur. Jandarma Genel Komutanlığına yönelik çok boyutlu psikolojik harekat devam etmektedir.
[34] Yeniçağ, 31 Ocak 2010, “İktidar kendi ordusunu mu kuruyor?”
[35] Star, 30 Ocak 2010, Mahir Kaynak, “Devlet dönüştürülüyor”
***
