“ BARZANİ KERKÜK’Ü KURTARACAK ”, TÜRKİYE DE TEŞEKKÜR EDECEK
21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü
Milli Güvenlik ve Dış Politika Araştırmaları Merkezi
02 Ocak 2013 Çarşamba
“BARZANİ KERKÜK’Ü KURTARACAK”, TÜRKİYE DE TEŞEKKÜR EDECEK
Tuğçe Varol tarafından yazıldı.
Amerikan ordusunun ikinci Irak harekatında Türkiye'nin çok önemli bir kırmızı
çizgisi olan Kerkük'ün tarihsel bir gerçeklik nedeniyle Kürdistan Özerk
Bölgesine (KÖB) dahil edilmesi meselesi 2012 yılında başlayan Ankara – Erbil
arasındaki yeni gelişmeler nedeniyle bambaşka bir boyuta gelmiş durumdadır.
Türk dış politikası açısından geçen yılın en önemli gündem maddesini oluşturan
Suriye meselesi sırasında iki önemli gelişme yaşanmıştır. Birincisi Erbil
yönetimi ile Türkiye arasında ikili enerji ilişkisi ve KÖB'nin Kerkük-Ceyhan
boru hattı haricinde Türkiye'ye bağlanacak boru hattı inşaatının başlaması ve
ikincisi de Suriye'nin kuzeyinde oluşan boşluk sırasında Barzani yönetimindeki
peşmergelerin bölgeye giriş yapmaya başlamalarıdır. Özellikle peşmergelerin
televizyon ekranlarında Suriye'nin kuzeyine yürüyüşleri gösterilirken, halkın
tepkisinin artması üzerine Dışişleri Bakanı Davutoğlu Kerkük'e ani bir ziyaret
gerçekleştirmiş fakat Bağdat Yönetimi tarafından tepki ile karşılanmıştır. Çünkü
Merkezi Irak Yönetimi Başbakanı Maliki, Irak'ın toprak bütünlüğünü delmek
anlamına gelen Ankara ve Erbil arasındaki enerji ilişkisinden rahatsız olduğunu
dile getirmiştir. Aralık ayı içerisinde Enerji Bakanı Yıldız'ın uçağının Irak
hava sahasına girmesinin ve Erbil'e inmesinin engellenmesi ise iki ülke
arasındaki diplomatik krizin geldiği son noktayı göstermektedir.
Geçtiğimiz yıla kadar Türkiye'nin kırmızı çizgilerinden birisi olan Kerkük,
bugün önemini yitirmiş, onun yerini Erbil ile olan ticari ilişkiler almış,
Türkiye'nin Kerkük konusundaki muhalefet şerhinin ortadan kalktığını anlayan
Barzani yönetimi de Kerkük ile ilgili tehlikeli bir politika izlemeye
başlamıştır. Kerkük'ün etrafına peşmerge güçlerini yerleştiren Barzani hükümeti
ile Kerkük'ün kontrolünü kaybetmek istemeyen Maliki hükümeti arasında çatışmalar ufak ufak canlanmaktadır. Hemen hemen hergün Kerkük'ten bombalama haberleri gelirken, AKP'nin son kurultayında konuşmacı olarak davet edilen Barzani, Kerkük'ün kontrolünü bırakmayacağını yüksek sesle belirtmektedir. Barzani, Kerkük'ün de dahil olduğu tartışmalı bölgelerin Kürt toprağı olduğunu iddia etmekle ve Maliki'den Irak askerlerini geri çekmesini istemektedir. Bir devlet içerisinde iki ayrı ordu olamayacağına göre KÖB devletleşme yolundaki son amacı olan Kerkük meselesini de halletmek üzeredir.
Sorulması gereken soru Barzani ve Maliki'nin aralarında çekişmesi konusunda
Türkiye nasıl bir politika izlemektedir? Esasen Barzani için de Maliki için de
Kerkük meselesi etnik ve kültürel bir anlam taşımaktan çok kaynak anlamını
taşımaktadır. Kerkük petrolleri şu anda Irak enerji bakanlığının kendi şirketi
tarafından çıkarılmaktadır. Türkiye'de ki kaya gazına aniden ilgi gösteren Shell
ve BP şirketlerinin de bölgeye ilgisinin olduğunu bilinmektedir. BP raporlarında
göre 143 milyar varil petrol rezervi bulunan Irak'ın yaklaşık 10 milyar petrol
rezervinin tek başına Kerkük'te olduğunu tahmin edilmektedir. Dolayısıyla
Kerkük'ün hamisi durumuna gelen Maliki, bölgeyi Barzani ve dolayısıyla KÖB
kontrolüne bırakmamaya çalışmaktadır. Türkiye ise Erbil ile geliştirdiği ikili
resmi ilişkileri nedeniyle Barzani'nin Kerkük konusunda son politikalarına karşı
sessiz kalmaktadır.
Hemen hemen pek çok batıdan gelen raporlarda Irak içerisinde KÖB'nin kontrol
ettiği bölgenin diğer bölgelere kıyasla ne kadar güvenli ve iş yapmaya elverişli
olduğunun altı çizilmektedir. Bu bağlamda uzun zamandır "Erbil iyi, Bağdat kötü" imajı yaygınlaştırılmaya çalışılmaktadır. Kerkük nedeniyle Maliki ve Barzani
arasında gerginliğin daha da sertleşmesi durumunda, Kerkük'te bir Kürt binasına veya yerleşimine Maliki tarafından yapıldığı iddia edilecek bir saldırı,
bölgedeki son fitile de ateşleyebilecektir. Bu durumda Türkiye'yi nasıl bir
sonuç beklemektedir?
Kerkük'ün ve kuzeyde ki diğer sorunlu bölgelerin kontrolünü sağlayabilmek için
"Dicle Operasyon Gücü" adıyla bir güvenlik birliği kurduran Maliki'nin Kerkük'ün
işgalcisi, Barzani'nin ise "Kerkük'ün kurtarıcısı" şeklinde gözükme ihtimali
bulunmaktadır. Böyle bir gelişme neticesinde ise Türkiye, Kerkük'te ki
Türkmenlerin güvenliğini sağladığı için Barzani'ye teşekkür edecek ve KÖB'nin
devletleşmesi hususundaki son engeli de aşmasına yardımcı olmuş olacaktır.
Uzman Hakkında
Tuğçe Varol
Enerji ve Enerji Güvenliği Araştırmaları Merkezi
tugcevarol@hotmail.com
Uzmanın Diğer Yazıları
Putin Enerji Hatları Kontrolü İçin Suriye’de
Erdoğan Saray, Putin Devlet Yönetiyor
Türk Akım’ı Donduruldu ve Rus Ordusu Suriye’ye Girdi: Tesadüf Mü?
Feridun Sinirlioğlu Dışişleri Bakanı: İsrail Çok Memnun
İsrail-Türkiye Boru Hattı 2020’ye Hazır Olacak mı?
Türkiye’nin SOCAR’a Ortak Olmasının Zamanı Geldi
IŞİD’den Sonra: Kürt Koridoru
Rosneft ve ExxonMobil Kuzey Kutbunda El Ele
Türkiye Artık Kerkük Petrolünü İsrail’e Gönderecek
İSRAİL GAZZE’NİN GAZI İÇİN SALDIRIYOR
IŞİD’e Devlet Mi Kurdurtuluyor?
IŞİD, Kürdistan’ı Kuruyor
Ukrayna’nın Yönetemediği Enerji Politikası Ve Bugünkü Sonuçları
O “Özerklik” BİRAZ ZOR
Türkiye’nin Boru Hatları ve Sözde Özerk Bölge
SOCAR, İsrail Ve Kuzey Irak Gazını Görüyor, Türkmen Gazını Göremiyor?
Uyarı: Irak Politikası İflas Edebilir; Kerkük, Humus Olabilir
Kuzey Irak Enerji Anlaşmalarının Gerçekleri
Türkiye, Barzani Gazının Bekçisi Yapılacak
İsrail’in Enerji Kaynakları Ya Taşınacak Ya Taşınacak
Rusya’nın Türkiye’ye Gürcü Elektriğini Satmasının Perde Arkası Ülkesi:
Ermenistan
Bedava Doğalgaz Oyunu ve Siyah Kalem'in Kuzey Irak Görevi
Ruslardan Samsun-Ceyhan Projesini Ortadan Kaldıracak Teklif
Rusya ve Azerbaycan Arasında Rekabetten İşbirliğine Doğru Gelişen Enerji
Diplomasisi
Doğu Akdeniz’deki Dengeyi Türkiye Değil, Azerbaycan Değiştirdi
İran-Irak-Suriye Doğalgaz Boru Hattı Dengeleri Değiştirir mi?
Türkiye'nin Petrol Güvenliği, İran'a Sadakatle Bağlı Maliki'nin Eline mi
Bırakılıyor?
Şah Deniz Neden Trans-Adriyatik Boru Hattını Seçti?
Yeni Türk Petrol Kanunun İçerdiği Tehlikeler
Kerkük’ü Barzani’ye Vermek Ve Irak’ı Bölmek
ABD’nin Acil Moskova Çıkartması
Türkiye Erbil’in Petrolünü Taşımak Zorunda mı!
Her Yol Kerkük’e Çıkar
Türkiye ve KKTC için Tarihi Fırsat: Win+Win+Win
Türkiye Doğu Akdeniz’de Yalnızlaşıyor
“BARZANİ KERKÜK’Ü KURTARACAK”, TÜRKİYE DE TEŞEKKÜR EDECEK
ABD Gerçekten Türkiye’nin Müttefiki mi?
Bu Kış Zor Geçebilir
Türk Zenginleri Kulubü: Kazakistan, Türkmenistan, Özbekistan ve Azerbaycan
Türkiye İle Bağdat Yönetimi Arasında Gerginlik Artıyor
21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü. Tüm Hakları Saklıdır.
Sitemizde bulunan yazıların sorumlulukları yazarlarına aittir. Kurumumuz
tarafından çıkarılan dergi, özel rapor ve kitapların içeriklerinde bulunan
yazılarda aynı kapsam dahilinde yazarına aittir.
21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü.
Ahlatlıbel Mah. 1825 Sokak No: 60 İncek/Çankaya/Ankara
Tel: +90 312 489 18 01 | Belgegeçer: +90 312 489 18 02 | Elektronik Posta:
bilgi@21yyte.org
http://www.21yyte.org/tr/arastirma/milli-guvenlik-ve-dis-politika-arastirmalari-merkezi/2013/01/02/6850/barzani-kerkuku-kurtaracak-turkiye-de-tesekkur-edecek
..
