1946-1950 YILLARI ARASINDA AYDIN’DA SİYASAL YAŞAM BÖLÜM 41

1946-1950 YILLARI ARASINDA AYDIN’DA SİYASAL YAŞAM BÖLÜM 41

1950 seçimleri tam serbesti ve esit sartlar altında ama bir o kadar tansiyonu yüksek bir kampanya döneminden sonra gerçeklesmistir. 
Bu seçimlerde öncekilerin tersine katılım oranının çok yüksek oldugu görülmüstür. Türk halkının güven duydugu kosullarda bilinçli oy kullanabilecegini kanıtlayan ilk büyük seçimdi. 
Tek Parti iktidarında yapılan seçimlerin isin dogasından kaynaklanan sebeplerle bu denli heyecanlı geçmemistir. Aydın ili bu süreçte tarihinde sahit olmadıgı renkli olaylara sahne olmustur. Çogunlukla siyasi partiler arası rekabetten kaynaklanan nedenlerle Aydın ili büyük bir kalkınma hamlesine ugramıstır. 

1950 genel seçimlerinde CHP’nin kazandıgı iller Ankara’nın dogusunda kalmıstı 
ve bu illerin toplum dokusu asiretlere dayanmaktaydı. Bu bölgelerde CHP’ye baglı asiret reisleri, toprak agaları ve esraf halkın özgür iradesiyle kullanması gereken oyları denetlemislerdir. Ancak Aydın ilinde halk biraz daha bagımsız dokuya sahipti. Meydana gelen sosyal ve siyasal olaylardan ve ekonomik sıkıntılardan ilk etkilenen illerden birisi Aydın’dı. Biz bu çalısmamızda 1950 seçimlerini direk etkileyen Aydın ilinin sosyal ve ekonomik yapısını çok ayrıntılı bir sekilde ele aldık. Çalısmamızı önemli kılan nedenlerden birisi de budur. 
Bu tez çalısması sonucu Türkiye’de çok partili yasama geçis sürecinde iktidar ve muhalefet arasında yasanan en çetin mücadelelerin geçtigi illerden birisinin Aydın oldugu tarafımızdan belirlenmistir. Ankara’da meydana gelen siyasi gelismeler anında Aydın’ı etkilemis, Aydın ilinin buna verdigi tepki diger illere de hızla yayılmıstır. Aydın’ı çok partili yasama geçis döneminde bu denli etkili kılan ilin tüm sosyal ve ekonomik dinamikleri ortaya konmustur. 

Tarafımızdan yapılan literatür çalısmasında çok partili yasama geçis sürecini 
yerel boyutta ele alan tezimize benzer bir çalısmaya rastlayamadık. Bu nedenle 
tezimizin sahasında önemli bir boslugu dolduracagı düsüncesinde oldugumuzu ve bu konuda yapılacak çalısmalara ihtiyaç duyuldugunu belirtmeliyim. 

KAYNAKÇA 

Arşiv Kaynakları: 

Başbakanlık Devlet Arsivleri Genel Müdürlügü Cumhuriyet Arşivi 

BCA/490.01/139.560.1. 
BCA/490.01/233.718.2. 
BCA/490.01/233.918.2. 
BCA/490.01/245.973.1. 
BCA/490.01/245.974.1. 
BCA/490.01/291.1170.1. 
BCA/490.01/824.261.1. 
BCA/490.01/825.263.1. 
BCA/490.01/825.974.1. 

TBMM 

Düstur, Tertip 3, c.XXIII. 
Resmi Gazete s. 5010(19.01.1942) k.s.247, kn.2/17141,(13.01.1942). 
TBMM ZC, D.5, C.26, I.3(28.06.1938),TBMM. 
TBMM ZC, D:6, C.8, I.1,(18.01.1940),TBMM. 
TBMM Tutanak Dergisi, D.7,c.17,T.2(29.5.1945), TBMM. 
TBMM Tutanakları Dergisi D. 8, c.I (14.8.1946), TBMM. 
TBMM, TBMM Üyelerine Ait Sicil Defterleri, VIII. Dönem, Zarf No:6, Defter No:93, 96, 97, 98, 99, 101, 102, 103, 105, 106, 107, 108,109, 110. 

GAZETELER 

Aksam 
Anadolu 
Cumhuriyet 
Demokrat zmir 
Halkın Sesi 
Hizmet 
Tasvir 
Ulus 
Vatan 
Yeni Asır 

Diger Arşiv Belgeleri 

Aydın, İncirliova, Erbeyli İlkögretim Okulu, 1 ve 2 Numaralı Ögrenci Kütükleri (1933-1953). 

Sözlü Kaynak 

Kadir Özden, 1932-Bozdogan, Güvendik Köyü Dogumlu. 
Mehmet Göçen,1930-Kavaklıdere Dogumlu. 
Mustafa Budaklı, 1934-Aydın, Çakırbeyli Köyü. 
Necati Özçöllü, 1924 Aydın Dogumlu. 
Sadettin Demirayak, Eski Aydın Senatörü. 
Mustafa Kemal Yılmaz, Eski Aydın Milletvekili. 
Ünal Uyguç, Eski Bakanlık Danısmanı. 

TEZLER 

Bal (Akkasoglu), D. (2001) Demokrat Parti’nin Kurulus Çalısmaları ve Çok Partili 
Siyasi Yasama Katkıları/1930–1950,. Basılmamıs Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniv. Sos. Bil. Ens.: Ankara.

Çelik, B. (1996), Cumhuriyet Dönemi’nde Aydın’ın Sosyo- Ekonomik Yapısı (1923- 1950), Basılmamıs Yüksek Lisans Tezi, Dokuz eylül Üniv. Atatürk İlk. İnk. Ens.: İzmir 
Çolak, F. (1995) Demokrat Parti’nin zmir’de Kurulusu ve Gelisimi(1946–1950), 
Basılmamıs Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: İzmir. 
Deniz, A. (2002) Kapanıs Sürecinde Türk Ocakları, Basılmamıs Yüksek Lisans Tezi Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü: Konya 
Haytoglu, E. (1994) Millet Partisi-Cumhuriyetçi Millet Partisi-Cumhuriyetçi Köylü 
Millet Partisi (1948-1960), Yayınlanmamıs Doktora Tezi, İzmir Dokuz Eylül 
Üniversitesi Atatürk lkeleri ve nkılap Tarihi Enstitüsü: İzmir. 

Haytoglu, E.(1990) Milli Kalkınma Partisi ve Siyasi Hayatı, Yayımlanmamıs Yüksek Lisans Tezi Dokuz Eylül Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve nkılap Tarihi Enstitüsü: İzmir 
Sönmez, S. (1998) 1946–1950 yılları arasında İktidar-Muhalefet İliskileri Açısından Demokrat Parti’nin İslevi, Basılmamıs Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ens.: Konya. Tosun, E. (2002) II. Dünya Savası Sonrası Türkiye’de Kültürel Degisimlere Yol Açan İç ve Dıs Etmenler(1945–1960), Basılmamıs Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, İnkılap Tar. Enstitüsü: Ankara. 

Ugur A. (2003), Aydın Sehir Cografyası, Basılmamıs Doktora Tezi, Ankara 
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü: Ankara. 
Yediyıldız, N. (1996) VIII. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi(1946-1950), 
Basılmamıs Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü: Ankara. Yesil, A. (1992) Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Teskilatlı Muhalefet Hareketi: 
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Atatürk 
İlkeleri ve İnkılap Enstitüsü: Ankara. 

Yayımlanmış Eserler 

Adnan Menderes’in Konusmaları ve Demeçleri-Makaleleri ( 1991), Cilt:1, Demokratlar Kulübü Yayınları: Ankara. 
Agaoglu, S. (1993) Serbest Fırka Hatıraları, İstanbul. 
Agaoglu, S. (1993) Siyasi Günlük / Demokrat Parti’nin Kurulusu (2. Baskı), Yayına Hazırlayan: Cemil Koçak, İletisim Yayınları: İstanbul. 
Agaoglu S. (1993) Serbest Fırka Hatıraları, İstanbul. 
Agaoglu, S. (1972) Demokrat Parti’nin Dogus ve Yükselis Sebepleri Bir Soru, Baha Matbaası: İstanbul. 
Ahmad, F. (1999) Modern Türkiye’nin Olusumu (2.baskı), Kaynak Yayınları: İstanbul. 
Ahmad, F. (1996). Demokrasi Sürecinde Türkiye 1945-1980(2. Baskı), Hilal Yayın: İstanbul. 
Ahmad F., Bedia T. (1976) Türkiye’de Çok Partili Politikanın Açıklamalı Kronolojisi (1945-1971), İstanbul. 
Akandere, O. (1998) Milli Sef Dönemi Çok Partili Hayata geçiste Rol Oynayan İç ve Dıs Tesirler (1938-1945), İz Yayıncılık: İstanbul. 
Akkerman, C. (1950) Demokrasi ve Türkiye’de Siyasi Partiler Hakkında Kısa Notlar, Ankara. 
Aksin, S. (1995) Osmanlı Devleti Tarihi/1600–1908(4. Basım), C: 3 Cem Yayınları: İstanbul. 
Aras, Tevfik R. (1968) Görüslerim, II. Kitap, İstanbul. 
Armagan S. (1978) Memleketimizde İlk Parlamento Seçimleri, Kanun-i Esasi’nin 100. Yılı Armaganı, Ankara. 
Armaoglu F. (2000). 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi/1914-1995(13. Baskı), Alkım Yayınları: İstanbul. 
Atatürk, Mustafa K. (2005) Nutuk, Afa Yayınları: İstanbul. 
Avcıoglu, D. (1997). Türkiye’nin Düzeni, Dün-Bugün-Yarın, I. Kitap, Tekin Yayınları: İstanbul. 
Aybars, E. (2000) Atatürkçülük ve Modernlesme, Ercan Kitabevi: İzmir. 
Aydemir, Sevket S. (1968) II. Adam(1938–1950), C: 2, İstanbul. 
Aydın İl Yıllıgı, (1967). 
Aydın İl Yıllıgı, (1973). 
Baglum, K. (1991) Anıpolitik 1945-1960, Bilgi Yayınevi: İstanbul. 
Barutçu, Faik A. (1977). Siyasi Anılar(1939-1945), İstanbul. 
Basar, Ahmet H. (1981) Atatürk’le Üç Ay ve 1930’dan sonra Türkiye(2. Baskı), Ankara. 
Basgil, Ali F. (1966) 27 Mayıs İhtilali ve Sebepleri, Çev. Av. M. Ali Sebük ve Av. İ. Hakkı Akın, İstanbul. 
Bayar, C. (1986) Basvekilim Adnan Menderes, Derleyen: İsmet Bozdag, Tercüman Gazetesi: İstanbul. 
Bayazıt, M. T. (1992) İzmir Basınında Demokrasi Mücadelesi (1923-1950), İzmir. 
Birand, Mehmet A., Dündar, C. Çaplı, B. (1995). Demirkırat Bir Demokrasinin Dogusu (7. Baskı), Milliyet Yayınları: İstanbul. 
Boratav, K. (1982). Türkiye’de Devletçilik, Ankara. 
Burçak, Rıfkı S. (1979) Türkiye’de Demokrasiye Geçis(1945-1950), Olgaç Matbaası: Ankara. 
Candar, N. C. (1961) Aydın’da Demokrasi Mücadelesi, Karınca Matbaası: zmir. 
CHP Aydın İl Kongresi Zabıtları (1949). CHP Basımevi: Aydın. 
CHP Aydın Aydın İl Kongresi (1948) CHP Basımevi: Aydın. 
CHP Büyük Kurultayı Zabıtları (1939), Ulus Basımevi: Ankara. 
Çavdar T. (1983) Halkevleri, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C: IV İletişim Yayınları: İstanbul. 
Demirel, A. (1994) Birinci Meclis’te Muhalefet İkinci Grup, İletisim Yayınları: İstanbul. 
Demokrat Parti Tüzük ve Programı (1946) Galata Merkez Basımevi: İstanbul. 
Deringil, S. (1994). Denge Oyunu, Tarih Vakfı Yurt Yayınları: İstanbul. 
DİE (TÜİK) Genel Nüfus Sayımı Sonuçları (1945) 
Dumont P. (1995) Osmanlı mparatorlugu Tarihi II, Cem Yayınları: İstanbul. 
Erer, T. (1965) Yasakçılar, Toker Matbaası: İstanbul. 
Erer, T. (1964). Türkiye’de Parti Kavgaları, Düsünen Adam Yayınları: İstanbul. 
Erkanlı, O. (1972). Anılar Sorunlar Sorumlular, Baha Matbaası: İstanbul. 
Erkin, Feridun C. (1980) Dısislerinde 34 Yıl Anılar Yorumlar, C.I, Ankara. 
Erkin, Feridun C. (1968) Türk-Sovyet liskileri ve Bogazlar Meselesi, Ankara. 
Erogul, C. (1970). Demokrat Parti (Tarihi ve deolojisi), Ankara Üniv. Siyasal Bil. Fak. Yayınları: Ankara. 
Esmer,Ahmet S., Sander O. (1974) Olaylarla Dıs Politika (1919–1973), TTK: Ankara. 
Fersoy, Cemal O. (1971), Bir Devre Adını Veren Basbakan Adnan Menderes, Maytas Yayınları: İstanbul. 
Giritlioglu, F. (1965), ‘Türk Siyasi Tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi’nin Mevkii’, Ay yıldız Matbaası: Ankara 
Gologlu, M. (1982) Demokrasiye Geçis (1946-1950), Kaynak Yayınları: İstanbul. 
Gologlu, M. (1974) Milli Sef Dönemi (1939-1945), Ankara. 
Gologlu, M. (1972) Devrimler ve Tepkileri (1924-1930), Basnur Matbaası: Ankara. 
Göçek, Fatma M. (1999) Burjuvazinin Yükselisi mparatorlugun Çöküsü, İstanbul. 
Gönlübal M., Cem S. (1974) Olaylarla Türk Dıs Politikası, AÜSBF Yayınları: Ankara. 
Gönlübol M., Ülman A. H. (1996) Türk Dıs Politikası’nın Yirmi Yılı, C.XXI, AÜSCFD:Ankara. 
Günes, G. (2006). Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın Aydın’da Teskilatlanması ve 1930 
Belediye Seçimleri Üzerinde Olusan Tartısmalar, Tarih Arastırmaları Dergisi, C:XXV, 
Ankara Üniversitesi DTCF: Ankara. 
Günes, G. (2006) Atatürk ve Aydın, Aydın Ticaret Odası Yayınları: Aydın. 
Günes, G. (2004) Atatürk’ün Nazilli Seyahatleri ve Seyahatlerin Yarattıgı Sonuçlar, 
Atatürk Haftası Armaganı 10 Kasım 2004, Genelkurmay ATASE Yayınları: Ankara. 
Günes, G. (2003) Cumhuriyetin lk Yıllarında Aydın, Tarih ve Toplum Dergisi, İstanbul. 
Günes, G. (2002) Türkiye’de Savas Ekonomisi ve Toplumsal Yasama Etkileri, Türkler Ansiklopedisi, C: XVII, Türkiye Yayınları: Ankara. 
Hacıpasaoglu, S. (1997) Politika, Ceylan Matbaası: İstanbul. 
Haytoglu, E.(1992) Milli Kalkınma Partisi Kurucusu Nuri Demirag’ın Hayatı ve 
Projeleri, Çagdas Türkiye Tarihi Arastırmaları Dergisi, Cilt I, Sayı 2, Dokuz Eylül 
Üniversitesi, Atatürk İlke ve İnkılâpları Enstitüsü: İzmir, 
İnan, S. (2006) Muhalefette Adnan Menderes, Liberte Yayınları: İstanbul. 
İncioglu, Nihal K. (1992) Türkiye’de Çok Partili Sisteme Geçis ve Demokrasi 
Sorunları, Tarih ve Demokrasi, Tarık Zafer Tunaya’ya Armagan, Cem Yayınevi: İstanbul. 
İnönü İ. (1987) Hatıralar, C: II, Ankara. 
İsmet İnönü’nün Söylev ve Demeçleri(1919-1946) (1946), İstanbul. 
Lewis, B. (1984). Modern Türkiye’nin Dogusu, TTDK Yayınları: Ankara. 
Kabasakal, M. (1991). Türkiye’de Siyasal Parti Örgütlenmesi (1908-1960), Tekin Yayınları: İstanbul. 
Karpat, K. (1976) Türk Demokrasi Tarihi, İstanbul Matbaası: İstanbul. 
Kili, S. (1983) Atatürk Devrimi Bir Çagdaslastırma Modeli, Ankara. 
Kili, S. (1982) Türk Anayasaları, Tekin Yayınevi: İstanbul 
Koçak, C. (2002) Siyasal Tarih (1923-1950), Türkiye Tarihi 4 Çagdas Türkiye 1908- 1980(7. Basım), Cem Yayınevi: İstanbul. 
Koçak, C. (1996) Türkiye’de Milli Sef Dönemi (1938-1945), Cilt I-II, İletisim Yayınları: İstanbul. 
Kongar, E. (1977) İmparatorluktan Günümüze Türkiye’nin Toplumsal Yapısı, Cem Yayınları: İstanbul. 
Köker, Levent (2000). Modernlesme, Kemalizm ve Demokrasi (6. Baskı), İletisim Yayınları: İstanbul. 
Mardin, S. (1983) Tabakalasmanın Tarihsel Belirleyicileri; Türkiye’de Toplumsal Sınıf ve Sınıf Bilinci, Felsefe Yazıları 5. Kitap: İstanbul. 
Mete O. (1947) Bütün Tafsilat ve Ayrıntılarıyla DP’nin I. Büyük Kongresi, İstanbul. Okyar, A. F. (1987) Serbest Fırka Nasıl Dogdu ve Nasıl Feshedildi, İstanbul. 
Öner, K. (1948). Siyasi Hatıralarım ve Bizde Demokrasi, İstanbul. 
Öymen, Ö. (1986) Bir İhtilal Daha Var, İstanbul. 
Özdemir, H. (2002) Siyasal Tarih (1960-1980), Türkiye Tarihi 4, Çagdas Türkiye 1908-1980 (7. Baskı), Cem Yayınevi: İstanbul. 
Özgüldür, Y. (1993) Türk-Alman İliskileri 1923–1954, Genelkurmay Basımevi: Ankara. 
Öztürk, Adil A. (1999) Türkiye’de Modern Egitimin Gelisimi ve Aydın İli, Aydın Valilik Yayınları: Aydın. 
Parla, T. (1995) Türkiye’de Siyasal Kültürün Resmi Kaynakları Cilt 3 Kemalist Tek- Parti İdeolojisi ve C.H.P’nin Altı Ok’u(2. Baskı), İletisim: İstanbul. 
Ressamoglu, E. L. (1952) Aydın ili Cografi, Tarihi, İktisadi-Ticari, Zirai ve Sınai Çehresiyle Gümüsayak Matbaası: İzmir. 
Sarol, M. (1983), Bilinmeyen Menderes, C:I, Kervan Yayınları: İstanbul. 
Seçkin, H. (1990) Olaylar ve Belgelerle 1946 Seçimleri ve Yakın Demokrasi Mücadelemiz, İstanbul. 
Sencer, M. (1971). Türkiye’de Siyasal Partilerin Sosyal Temelleri, Geçis Yayınları: İstanbul. 
Soyak, Hasan R. (1973), Atatürk’ten Hatıralar, C: II, Yapı Kredi Yayınları: İstanbul. 
Tanyeli, H., Topsakaloglu, A. (1958) İzahlı Demokrat Parti Kronolojisi, İstanbul. 
Tellal, E. (2001) 1945-1960 SSCB’yle İliskiler, Türk Dıs Politikası, Kurtulus 
Savası’ndan Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, Cilt 1, Ed. Baskın Oran, İletisim Yayınları: İstanbul. 
Tellal, E. (2001) 1960-1980 SSCB’yle İliskiler, Türk Dıs Politikası, Kurtulus 
Savası’ndan Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, Cilt 1, Ed. Baskın Oran, İletisim Yayınları: İstanbul. 
Teziç, E. (1976) Siyasi Partiler, Partilerin Hukuki Rejimi ve Türkiye’de Partiler, Gerçek Yayınevi: İstanbul. 
Teziç, Erdogan(1976). 100 Soruda Siyasi Partiler (Partilerin Hukuki Rejimi ve 
Türkiye’de Partiler), İstanbul: Gerçek Yayınları: İstanbul. 
Timur, T. (2003). Türkiye’de Çok Partili Hayata Geçis (3. Baskı), İmge Kitabevi: Ankara. 
Toker, M. (1998) Demokrasimizin İsmet Pasalı Yılları Tek Partiden Çok Partiye 1944- 1950 (4. Basım), Bilgi Yayınevi: Ankara. 
Toker, M. (1991) DP’nin Altın Yılları 1950-1954(2. Basım), Bilgi Yayınevi: Ankara 
Toker, M. (1991) Demokrasiden Darbeye 1957-1960, Bilgi Yayınevi: Ankara. 
Toker, M. (1990). Demokrasimizin İsmet Pasalı Yılları (1944-1973), İstanbul. 
Tökin, F. H. (1965). Türk Tarihinde Siyasi Partiler ve Siyasi Düsüncenin Gelismesi, Elif Yayınları: İstanbul. 
Tunaya, Tarık Z. (1952) Türkiye’de Siyasi Partiler 1859-1952, İstanbul. 
Tuncay, M. (1999) Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek Parti Yönetiminin Kurulması 1923- 
1931(3. Basım), Tarih Vakfı Yurt Yayınları: İstanbul. 
Turan, İ. (2000) Türkiye’de Siyasal Kültürün Olusumu, Türkiye’de Politik Degisim ve Modernlesme, Alfa Yayınları: istanbul. 
Turan, S. (2000) nönü’nün Yasamı Dönemi ve Kisiligi, Kültür Bakanlıgı Yayınları: Ankara 
Uran, H. (1959) Hatıralarım, Ankara. 
Uyar, H. (1999) Tek Parti Dönemi ve Cumhuriyet Halk Partisi(2. Baskı), Boyut Yayıncılık: İstanbul. 
Üstel, F. (2004) mparatorluktan Ulus-Devlete Türk Milliyetçiligi: Türk Ocakları 1912- 
1931, İletisim Yayınları: İstanbul. 
Yalman, Ahmet E. (1970). Yakın Tarihte Gördüklerim ve Geçirdiklerim/1922-1947, Rey Yayınevi: İstanbul. 
Yalman, Ahmet E. (1970). Yakın Tarihte Gördüklerim ve Geçirdiklerim/1945-1971, C:4 Rey Yayınları: İstanbul. 
Yesil A. (2002) Türkiye Cumhuriyeti’nde lk Teskilatlı Muhalefet Hareketi: 
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Cedit Nesriyat: Ankara. Yesil, A. (2001) 
Türkiye’de Çok Partili Siyasi Hayata Geçis (2. Baskı), Kültür Bakanlıgı Yayınları: Ankara. 
Yetkin, Ç. (2003) Karsı Devrim/1945-1950(2.Baskı), Otopsi Yayınları: Aydın 
Yetkin, Ç. (1997) Atatürk’ün Basarısız Demokrasi Devrimi: Serbest Cumhuriyet Fırkası, Toplumsal Dönüsüm Yayınları: İstanbul. 
Yetkin, Ç. (1983). Türkiye’de Tek Parti Yönetimi 1930-1945, Altın Kitaplar Yayınevi: İstanbul. 
Yıldız, Z. (2003). Politika Sözlügü, Timas Yayınları: İstanbul. 
Yücel S. (2001). Demokrat Parti, İlke Yayınları: İstanbul. 
Yücel, S. (1997). Demokrat Parti Kongreleri, Emek Maatbası: Ankara. 
Yurt Ansiklopedi, Aydın Maddesi, II. Cilt. 
Zürcher, Erik J. (2002) Modernlesen Türkiye’nin Tarihi(13. Baskı), letisim Yayınları: İstanbul. 
Zürcher, Erik J. (1992) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Baglam Yayınları: İstanbul. 

EKLER 

Resim 1: Adnan Menderes/1951 yılı (Agaoglu Samet, Arkadasım Menderes kitabından, 1967) 

Resim 2: Ekrem Çiftçi 
Çok partili yasama geçis sürecinde CHP Aydın İl Baskanı Aydın Ticaret Odası Eski Baskanı. (Aydın Merkez Ekrem Çiftçi İlkögretim Okulu Arsivi/2007) 
Resim 3: I, II, II, III, IV, V, VI, VII ve VIII. Dönem Aydın Milletvekili 
Mazhar Germen. (Anadolu, 8 Mayıs 1950) 

Resim 4: VI, VI ve VII. Dönem İzmir Milletvekili ve çok partili yasama geçis 
sürecinde CHP Aydın Bölge Müfettisi olan Hüseyin Hulki Cura. 
(Anadolu, 8 Mayıs 1950) 

Resim 5: II, III ve VIII. Dönem Aydın; V, VI ve VII. Dönem 
Trabzon Milletvekili Mithat Aydın. (Anadolu, 8 Mayıs 1950) 

Resim 6: Çok partili yasama geçis sürecinde Aydın Merkez Baltaköy Demokrat 
Parti’nin en etkili isimlerinden Osman Cerit. (Menderes Akdag Arsivi, 2007) 

Resim 7: 1949 Demokrat Parti Genel İdare Kurulu Bayar’ın Baskanlıgında. 
Birinci sıra soldan itibaren: Fevzi Lütfi Karaosmanoglu, Dr. Saip Özer, Celal 
Bayar, Refik Koraltan, Samet Agaoglu, Celal Ramazanoglu; ikinci sıra: İhsan 
Serif Özgen, Zeki Erataman, Mustafa Haydar Nazlı, Adnan Menderes, Zühtü 
Hilmi Velibese, Refik İnce. (Agaoglu Samet, Arkadasım Menderes kitabından, 1967) 

Resim 8: Adnan Menderes ve Nazilliler Demokrat Parti açılıs töreninde. 
(Bingül Adalıg Arsivi, 2005) 

Resim 9: Çakırbeyli Cinayetine kurban giden Çakırbeyli Köyü DP Baskanı 
Mehmet Budaklı- 1945 Yılı (Menderes Akdag Arsivi, 2007) 

Resim 10: DP Çakırbeyli Köyü Baskanı Mehmet Budaklı ailesiyle birlikte, 1940’lı yıllar (Menderes Akdag Arsivi, 2007) 

Belge 1: Türkiye’de çok partili yasama hangi dıs sartlar altında geçildigine dair. 
(Demokrat İzmir, 22 Agustos 1946) 

Belge 2: Türkiye’de çok partili yasama hangi dıs sartlar altında geçildigine dair. 
(Anadolu, 23 Kasım 1946) 

Belge 3: Etem Menderes’in CHP Aydın l Baskanlıgı görevinden alınmasının 
Aydın’da yarattıgı etkilerle ilgili gazetelerde çıkan haberlerin kimi CHP’lilerce 
yalanlandıgına dair. (BCA/490.01-139.560.1) 

Belge 4: Etem Menderes’in CHP Aydın l Baskanlıgı görevinden alınmasının 
Aydın’daki etkilerini sorusturmak üzere CHP Aydın İl Baskan Vekili Neset 
Akkor’un Ankara’ya çagrılmasına dair. (BCA/490.01-139.560.1) 

Belge 5: Demokrat Parti’ye iktidar tarafından baskı yapıldıgı iddialarına dair. 
(Demokrat İzmir, 13 Temmuz 1946) 

Belge 6: Demokrat Parti’ye iktidar tarafından baskı yapıldıgı iddialarına dair. 
(Demokrat İzmir, 12 Temmuz 1946)  

Belge 7: 21 Temmuz 1946 genel seçimleri için Kemal Gencol’un CHP Genel 
Sekreterligi’ne yapmıs oldugu Aydın milletvekilliligi adaylık basvurusu. 
(BCA/490.01-1170.1) 

Belge 8: 21 Temmuz 1946 genel seçimleri için Eyüp Sahin’in CHP Genel 
Sekreterligi’ne yapmıs oldugu Aydın milletvekilliligi adaylık basvurusu. 
(BCA/490.01-1170.1) 

Belge 9: 21 Temmuz 1946 genel seçimleri için Nedim Müren’in CHP Genel 
Sekreterligi’ne yapmıs oldugu Aydın milletvekilliligi adaylık basvurusu. 
(BCA/490.01-1170.1) 

Belge 10: 21 Temmuz 1946 genel seçimleri için Halit Çayırlı’nın CHP Genel 
Sekreterligi’ne yapmıs oldugu Aydın milletvekilliligi adaylık basvurusu. 
(BCA/490.01-1170.1) 

Belge 11: 21 Temmuz 1946 genel seçimlerinde Aydın bagımsız milletvekili adayı Halit Çayırlı’nın halka dagıttıgı seçim bildirgesi. (BCA/490.01-139.560.1) 

Belge 12: 21 Temmuz 1946 genel seçimlerine iki gün kalan meydana gelen 
Çakırbeyli Cinayeti’ne dair. (Demokrat zmir 20 Temmuz 1946) 

Belge 13: Seçimlerde CHP lehinde çalısmalar yapan Aydın il bürokrat ve 
memurlarının CHP Genel Sekreterligi’nce ödüllendirilmesinin parti müfettisligi 
teklifine dair. (BCA/490.01-139.560.1) 

Belge 14: 21 Temmuz 1946 genel seçimlerini protesto etmek için Aydın’da 
Demokrat Parti tarafından düzenlenen mitinge dair. 
(Demokrat İzmir, 9 Agustos 1946) 

Belge 15: Nazilli Demokrat Parti 1946 yılı kongresine dair. 
(Demokrat zmir, 10 Aralık,1946) 

Belge 16: Aydın’da 1948 yılında yapılan ara seçimlerin Demokrat Parti tarafından boykot edildigine dair. (Anadolu, 17 Ekim 1948) 

Belge 17: Cumhurbaskanı İsmet İnönü’nün Ege gezisi çerçevesinde Aydın’ı 
ziyaretine dair. (Anadolu, 17 Agustos 1949) 

Belge 18: Demokrat Parti’nin 1949 yılı Aydın l Kongresi’ne dair. 
(Demokrat İzmir, 4 Nisan 1949) 

Belge 19: Çok partili yasama geçis sürecinde Aydın Belediye Baskanı Orhan 
Çiftçi’nin bu görevinden istifa ettigine dair. (BCA/490-01.245.974.1) 

Belge 20: 1950 genel seçimlerine yakın kimi bürokratların görevlerine politika 
karısıkları iddialarına dair. (BCA/490.01-245.974.1) 

Belge 21: 6 Mart 1949 tarihinde yapılan Aydın Ortaklar Beldesi belediye seçimine dair. (BCA, 490.01/245.974.1) 

Belge 22: Aydın Ticaret Lisesi Müdürü Mehmet Özmete aleyhinde açılan 
sorusturmaya dair. (BCA/490.01-824.261.1) 

Belge 23: Aydın Ticaret Lisesi Müdürü Mehmet Özmete görevden alındıgına dair. (BCA/490.01-824.261.1) 

Belge 24: Anadolu gazetesi’nin 14 Mayıs 1950 genel seçimleri için CHP Aydın 
milletvekili adaylarını tanıttıgına dair. 
(Anadolu, 8 Mayıs 1950) 

Belge 25: 14 Mayıs 1950 genel seçimleri sonuçlarına dair. 
(Anadolu, 16 Mayıs 1950) 

ÖZ GEÇMİŞİ

Kisisel Bilgiler 

Adı Soyadı : Menderes AKDAĞ 
Dogum Yeri ve Tarihi : Aydın, 19.02.1974 
Egitim Durumu 
Lisans Ögrenimi : Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Egitim Fakültesi Tarih 
Ögretmenligi Bölümü 
Yüksek Lisans Ögrenimi : Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü 
Tarih Bölümü 
Bildigi Yabancı Diller : İngilizce ve Felemenkçe 
Bilimsel Faaliyetleri : Sosyal Bilimlerin ilkögretim düzeyinde ögretimiyle ilgili 
yayınları var. 
İs Deneyimi 
Stajlar : 
Projeler : 
Çalıstıgı Kurumlar : Milli Egitim Bakanlıgı, Sosyal Bilgiler Ögretmeni 
İletisim 
e-posta Adresi : menderesefe@hotmail.com 
Tarih : 26.06.07 

***