1946-1950 YILLARI ARASINDA AYDIN’DA SİYASAL YAŞAM BÖLÜM 30

1946-1950 YILLARI ARASINDA AYDIN’DA SİYASAL YAŞAM BÖLÜM 30

3.2.4. 1949 YILI KONGRELERİ

Aydın merkezde bulunan üç mahallenin DP ocak kongreleri 8 Kasım 1949’da 
Sögütlü Kahve’de yapılmıstır. Burada Rıza Gökdag ve Adnan Menderes birer konusma yapmıslardır. Adnan Menderes konusmasında sunları ifade etmistir: “Konusmamda Milli ‘Husumet Andı’na açıklık getirmek istiyorum. Milli Husumet diye bir sey yoktur. Husumet rejime degil iktidara karsıdır. Hakkına razı olmayan ve mutlaka yerinde kalmak isteyen bir zihniyete karsı hasım olunacagı tabidir. Biz mutlaka iktidara gelmek için degil demokrasiyi tesekkül etmek için kurulmus bir partiyiz. İktidara yürüdügümüze de süphe yoktur. İyi bir seçim kanunu çıkacak ve iyi bir seçim yapılacaktır. Bugünkü yol bizi mutlaka iktidara götürecektir. Önümüzdeki seçimde milletvekilimiz 150–200 adet olmazsa seçimin hileli oldugu anlasılacak ve milli bir buhran dogacaktır.” 

Anadolu gazetesi, Adnan Menderes’in kongre konusmasını lâfazanlık, tehdit ve 
tezat dolu olarak nitelendirilmistir. Anadolu gazetesine göre; DP’nin demokrasiyi 
getirecek parti olarak nitelendirilmesi bir garabettir. Çünkü Türkiye’de demokrasinin kapısı ilk kez CHP tarafından açılmıstır. Yine aynı gazeteye göre DP’nin iktidar olmak amacıyla kurulmadıgını söyleyen Adnan Menderes DP’nin iktidara yürüdügünü söylemesiyle kendi kendisine tezada düsmüstür. Adnan Menderes millete husumetlerinin olmadıgını, husumetin iktidara karsı oldugunu söyleyerek lâfazanlık yapmaktadır. Anadolu gazetesi söyle bir soru yöneltmistir: ‘İktidarı elinde tutan CHP mensupları baska bir milletten midir?’ Yine Anadolu gazetesine göre, seçimlerin güvenilir sekilde yapılacagını bile bile Adnan Menderes’in kazanacakları milletvekili sayısını söylemesi ve bu sayının altında milletvekili sayısı çıkarsa buhran dogacagını söylemesi CHP iktidarına ve millete karsı yöneltilen bir tehdittir. DP seçimlerin aleyhlerinde sonuçlanması durumunda bir ihtilal hazırlıgı içindedir.823 

Yapılan Seçimler sonucunda; Hürriyet Ocagı İdare Kurulu asil üyeliklerine: 
Himmet Kaya, Selim Ustabası, Sabri İlkgil, Saban Mantar, İbrahim Eren, Ali İsçi, Hürriyet Ocagı İdare Kurulu yedek üyeliklerine: Sükrü Akyüz, Sabri Yokaç, Kamil Çine, Mehmet Tütüncü, Hakkı Doyuran, M. Ali Kuzu, M. Emin Tuzcu, 
Hürriyet Ocagı’ndan ilçe kongre delegeligine: Hasan Alpargun, Emin Arslan, 
Nizamettin Akçasu, Saban Mantar, Ali Uysal, Sükrü Akyüz, Ahmet Özen, İsmail 
Tunçer, Adil Türkan, Cumhuriyet Ocagı İdare Kurulu asil üyeliklerine: Galip Ünlütürk, Cemal Ekinci, Sadık Candas, M. Böcekli, Ali Uysal, smail Kutlutürk, 
Cumhuriyet Ocagı’ndan ilçe kongre delegeligine: Galip Ünlütürk, Cemal Ekinci, Sadık Candas, Fikret Suvari, İsmail Yokaç, Ragıp Güngör, İsmail Kutlutürk seçilmislerdir.824 

Kösk Kongresi 

Kösk DP Bucak Kongresi 14 Aralık 1949’da yapılmıstır. Kongre divanına Rıza 
Gökdag, Ragıp Ege, Galip Ünlütürk, Mehmet Demir seçilmistir. Bucak dare 
Kurulu’nun faaliyet raporunda CHP’nin muhtarlar ve kooperatifler kanalıyla vatandasa hala baskı yapdıgı ile ileri sürülmüstür. Faaliyet raporu su cümlelerle sona ermistir: “1950 seçimlerinde DP iktidara gelmesi muhtemeldir… Bize hiçbir baskı, hiçbir kanunsuz hareket tesir yapamaz. Çünkü azmimiz ve inancımız büyüktür. Allah haklının yardımcısıdır.” 

Seçimlerden sonra yeni İdare Kurulu’na: Fikri Kaya, Ali Turan, Nuri Altıntas, 
Abdullah Keçeci, İbrahim Toksöz, Ahmet Hayta; 

İlçe Kongre delegeligine de: Fikri Kaya, Muammer Elverir, Abdullah Keçeci, Ahmet Hayta, Mehmet Sahin, M. Emin Apaydın, Ali Turan seçilmislerdir. 

Dalama Kongresi 

14 Aralık 1949’da yapılan DP Dalama Kongresi Ahmet Güçsay’ın konusmasıyla 
açılmıstır. Ahmet Güçsay bu konusmasında tek partiyle idare edilen tüm ülkelerin bütün dünyanın huzurunda kötü bir durumda oldugunu belirtmistir. Kongre divanına Rıza Gökdag, Ragıp Ege, Galip Ünlütürk, Hakkı Uçkaç seçilmistir. Faaliyet raporu ve bütçe, tartısmaların ardından kabul edilmistir. 

Galip Ünlütürk kongrede yaptı konusmada CHP’yi çok agır bir dille suçlamıstır: 
“Anayasa’nın 3. maddesi -Hâkimiyet kayıtsız sartsız milletindir- der. Fakat ne acıdır ki birçok devlet asırlarca evvel buna kavustukları halde, biz hale bu ülküyü gerçeklestirmek için ugrasıyoruz. 18 milyonluk Türk milletini sinesinde toplamıs olan DP bunda muaffak olacaktır. Millet ister de olmaz mı? O muazzam kuvvetin önünde küçük bir zümreye dayanan CHP nasıl dayanabilir? 25 seneden beri memleketi bir çiftlik gibi idare eden Halk Partisi iktidarını millet artık istemiyor. 1950 seçimleri milli idarenin tecellisi ile neticelenecektir. Gelecek yıl ki kongremiz bir iktidar partisi kongresi olacaktır.” 

Kongre sonunda yapılan seçimlerin ardından İdare Kurulu’na: İsmail Dönmez, 
Mustafa İnal, İsmail Ugurlu, Rasit Erkal, Mustafa Ünal, Aziz Demirci; 
İlçe Kongresi delegeligine: Mustafa Özkan (Mestan Efe), smail Dönmez, Sükrü Balcı, Murat Coskun, Mehmet Gönel, Ahmet Tasçı seçilmislerdir.825 
Kusadası Kongresi 1 Aralık 1949’da toplanan Kusadası DP Kongresi’ne zmir İdare Kurulu’ndan Osman Kapani, Pertev Arat, Halim Alanyalı, Sadık Giz ve Mehmet Aldemir de katılmıstır. Kongre baskanlıgına Ahmet Ferahlı, katipliklere Ahmet Güçsav ve Ahmet Demirci seçilmislerdir. Kongreye idare kurulu faaliyet raporu ve bir önceki yılın hesapları DP ilçe baskanı Dr. Hulusi Buyral tarafından sunulmustur. 
Osman Kapani kongrede bir konusma yapmıstır. Kongrede dile getirilen dilek ve 
temenniler su baslıklar altında ifade edilmistir. 
- Kusadası Belediyesi güzel çalısmamaktadır. 
- Zeytin fiyatları sürekli yükselip düsmesi çiftçiye zarar vermektedir. 
- Tütüncülügümüzün gelismesi için Amerikan piyasasına açılmamız gerekmektedir. 

Kongre sonunda yapılan seçimlerde yeni seçilen İlçe İdare Kurulu su isimlerden 
olusmustur: Dr. Hulusi Baykal, İbrahim Öçkal, Kasım Yaman, Sükrü Küçük, Nuri 
Kutlu, Abdülkadir Çorapçı, Mustafa Yalçın.826 

Nazilli Kongresi 

Nazilli İlçesi DP Kongresi 25 Aralık 1949’da Yeni Sinema Salonu’nda 
toplanmıstır Kongre baskanlıgına Avukat Nail Geveci, ikinci baskanlıga Dr. Hakkı 
Savkay, kâtipliklere Nuri Özsan, M. Ali Özden (DP Bozdogan Bsk.) seçilmistir. 
Kongre’ye 140 delege istirak etmistir. Kongrede Millet Partisi dare Kurulu ve CHP müsahitleri de bulunmustur. Kongreye sunulan raporda Nazilli DP üye sayısının 18.431 kisi oldugu söylenmistir. Nazilli’de yayımlanan CHP taraftarı olan kimi gazeteler Nazilli DP’de nifak ve ayrılıkların oldugunu iddia etmistir. Ancak DP kongresinde yakalanan havayla bu iddialar yalanlanmıstır. Kongreye Avukat Ahmet Güçsay, Mithat Levent, Eyüp Sahin, Ekrem Torunlu da katılmıstır. 
Kongrede yeni İdare Kuruluna: Sevki Hasırcı (140 oy), Av. Nail Geveci (133 
oy), Dr. Fuat Köseoglu (106 oy), Dr. Hakkı Sevkay (99 oy), Av Sakir Özdamar (95 oy), Av. Resat Özer (84 oy), Av. Fahri Sevin (69 oy); 
İdare Kurulu yedek üyeliklerine: Ali Amasya(Fabrikatör), Hakkı Zeybek(tüccar), Hakkı Zeybek(Tüccar), Emin Ünal(Tüccar), Rasim Sabuncu(Tüccar), Av. rfan Onur, Dr. Arif Sarp, Sabri Becerik (Manifaturacı) seçilmislerdir. 

İdare Kurulu kendi içinde görev bölümünü söyle yapılmıstır: Sevki Hasırcı Baskanlık, Avukat Nail Geveci ikinci baskanlık, Av. Fahri Sevim muhasip üyelik, Av. Sakir Özdamar katip üyelik.827 

Aydın İl Kongresi 

DP Aydın İl Kongresi 18 Mart 1950 tarihinde yapılmıstır. Kongrede seçilen kimi 
adayların tüzüge uygun seçilmedigi konusunda Kongre Divanı’na itirazlar yapılmıs ancak bu itirazlar Kongre Divanı’nca dikkate alınmamıstır. Kongrede Eskisehirli selzedelere yardım konusu da gündeme gelmis ve yardımların parti tarafından olusturulacak bir komite tarafından toplanması istenmistir.(*) 
(*) Mehmet Böcekli kendisinin ayni yardımlarının konulabilmesi için 45 adet bos teneke verebilecegini söylemistir. 

Mekki Özkaya: “Biz bin dört yüz senelik bir milletiz. Yüz senelik Amerika’dan 
yardım dileniyoruz.” derken Fevzi Lütfü Karaosmanoglu da aynı görüsler paylasmıstır. Adnan Menderes bu konusmalara su sekilde cevap vermistir: “Arkadaslarım beni affetsin ama bazı sözler hududunu asıyor. Türk milleti kimseden yardım dilemek mevkiinde degildir. Bunu burada söylemekte fayda vardır, bu yardımdan İngiltere ve Fransa da yararlanmaktadır. Biz de onlar gibi umumi yardımdan faydalanıyoruz.” Ali Amasyalı Türk köylüsünün mahsulünün para etmedigini söylemistir. Ancak konusmasının ileri safhalarında kendisinin çalısarak zengin olmus bir çiftçi oldugunu da söylemeden geçememistir. Yine Atatürk’ün CHP’nin banisi oldugunu söyleyenler, sunu da bilmelidirler ki Atatürk yasasaydı simdi DP’ye geçerdi demistir. Bu memleketi CHP kurtardı diyenler, Kurtulus Savası’nda CHP’nin adının bile olmadıgını bilmelidirler seklinde konusmasını sürdürmüstür. Fevzi Lütfü Karaosmanoglu kürsüye geldiginde bu 
lafazanlıklara son vermek istemis, bunun için söyle konusmustur: “DP hareketi 
baslarken su veya bu insana, cemiyete ya da zümreye düsmanlık için kurulmus degildir. 

DP’nin gayesi bellidir.”Kongre 2 ay boyunca Celal Bayar kongreye katılabilir diye 
ertelenmistir. Buna ragmen Celal Bayar kongreye katılamamıstır. 
Etem Menderes’in okumus oldugu faaliyet raporu kimi delegeler tarafından 
siddetle elestirilmistir. Atçalı Sükrü Demirayak “Raporda 15 sayfalık edebiyat 
yapılmıstır” demis ve İdare Kurulu’nun tekrar seçilmesini istememistir. Avukat Resat Özarda raporda Demokrat Parti’nin II. Genel Kurultayı’ndan ve DP’nin bir zaferi olan Seçim Kanunu’ndan bahsedilmemesini büyük bir eksiklik olarak gördügünü söylemistir. Kimi delegelerse eski faaliyet raporlarında DP’nin baskı ve siddete maruz kaldıgından söz edildigi halde bu faaliyet raporunda niçin böyle yapılmadıgını sormuslardır. Kongrede yapılan konusmalarda;

Av. İrfan Konur: “ Biz henüz iktidarda degiliz. Ancak Ortaklar Belediye 
baskanlıgını kazandık. İnsanlar eger biz iktidara gelecek olursak bunun nasıl bir 
yönetim olacagına Ortaklar Belediyesi’ne bakıp anlıyorlar. Ortaklar Belediyesi’nin idaresini alan arkadaslarımız zayıftır. Onların elinden tutarak yol göstermek lazımdı. Fakat DP İl İdare Heyeti bunu yapmadı. Belediye idaresini ele alan arkadaslarımız bu yüzden hataya düstüler ya da düsürüldüler. Simdi adalete hesap veriyorlar.” Hamdi Çakmak (Ortakların Meshur Hatibi): “Ben ne bir doktor, nede bir avukattım. Nede benim bir tahsilim var. Ben sadece bir çiftçiyim. İl İdare Heyeti’nin faaliyet raporunu inceleyecek kadar ilim sahibi degilim. Ortaklar Belediyesi’ne karsı idare makamları yanlıs davranmıstır. Ancak bizim haklarımızı da DP’li avukatlar müdafaa etmemistir. Bu durum partimiz Demokrat Partiyi, camları takılmıs sıva ve boyası henüz yapılmamıs ve içi henüz dösenmemis bir bina gibi göstermektedir.” 

Cevat Ülkü: “Biz Anadolu gazetesinin Ortaklar Belediyesi’yle ilgili yersiz ve 
istismarcı yazılarına karsı bizim gazetenin(Demokrat zmir’in) hakikati ifade eden yazıları görülmedi. CHP parti müfettisinin ve milletvekillerinin tesiriyle oradaki arkadaslar mahkemeye kadar götürüldüler.” diyerek, konusmalarında genellikle DP idaresindeki Ortaklar Belediyesi’ni degerlendirmislerdir. 

DP İl İdare Kurulu yıllık faaliyet raporunu zamanında kongre üyelerine 
dagıtmaması nedeniyle Etem Menderes delegeler tarafından elestirilmistir. Yine 
Kongre’de DP’nin düzenlemis oldugu birinci esya piyangosunun hesaplarıyla ilgili çok sert tartısmalar yasanmıstır. Yapılan tartısma ve getirilen elestiriler karsısında kongrede yaptıgı konusmada Etem Menderes eksikliklilerini kabul etmistir. 

Aydın DP İl Kongresi konusmalarını iktidar yanlısı gazeteler Demokratların 
birer itiraf seklinde degerlendirmislerdir. Konuyla ilgili “Bugün Ortaklar gibi bir belde belediyesini idare edemeyenler koskoca ülke idaresini nasıl yerine getirebileceklerdir”. diyerek Demokrat Parti’nin iktidar olma yeterliliginde olmadıgını iddia etmislerdir.828 

3.3. MİLLET PARTİSİ KONGRESİ

3.3.1. Millet Partisi Aydın İl Kongresi 

Anadolu gazetesinin kinciler, küfür edenler partisi olarak nitelendirdigi MP’nin 
Aydın İl Kongresi, 11 Nisan 1950 tarihinde toplanmıstır. Aydın MP Kongresi’ne, MP Genel Sekreteri, Kütahya Milletvekili Ahmet Tahtakılıç’ın da kongreye katılacagı duyurulmustur.829 Dellallar da bagırtılmıstır. Ahmet Tahtakılıç kente erken gelmis, bu nedenle karsılama için istasyona gelen 700 kisi kadar gurup bir süre saskınlık yasamıstır. Kongreye MP üyeleriyle beraber CHP ve DP’li ve herhangi bir parti safında yer almayan vatandaslar da katılmıstır. Kongre baskanlıgı’na zmir’den Macit Pehlivanoglu seçilmistir. Kongre, MP kurulduktan çok uzun zaman sonra toplanabilmistir. Bu yüzden MP Mütesebbis Heyeti uzun süre dare Heyeti’ne dönüstürülememistir. 

Faaliyet raporu Mütesebbis Heyeti Baskanı Dr. Cemal Islak tarafından 
okunmustur. Bu raporda, “Milli Mücadeleyi I. TBMM yapmıstır. Bu meclisin 
muhalefetine tahammül edemeyenler bu meclisi feshetmistir. Böylece asırlara sıgmayan Türk tarihini 27 yıla sıgdırmak isteyenler oldu.” gibi oldukça sert cümleler yer almıstır. Söz konusu faaliyet raporunu CHP ve iktidar yanlısı gazeteler, Atatürk düsmanlıgı, yapılan büyük Türk inkılâbını inkâr etme olarak degerlendirmistir. Raporda yer alan “Peçeyi, çarsafı atan kadın plajlarda çıplak dolasmaya baslamıstır.” seklindeki ifadeler kongre salonunda büyük ugultuların çıkmasına neden olmustur. Buna ragmen MP program ve tüzügünün millet tarafından çok begenildigi ifade edilmis ve Aydın ilinde MP’nin 10.000’e yakın üyesinin bulundugu söylenmistir. MP’nin Aydın’a baglı altı ilçede örgütlendigi büyük bir gururla ifade edilmistir. Anadolu gazetesi ise MP’nin sadece 5 ilçede örgüt kurdugunu, MP Mütesebbis Heyeti Baskanı Dr. Cemal Islak’ın kendi memleketi Kösk’ü faaliyet raporunda ilçe imis gibi gösterdigini ve 5 ilçede zorla örgüt kurabilmenin övünülecek tarafının olamadıgını ifade etmistir.830 
Kongrede yapılan bir canlandırmada MP’yle ilgili haberlerin gazetelerde yer 
almadıgı, MP’nin çıkmasına destek verdigi gazetelerin dagıtımında güçlükler 
çıkartıldıgı anlatılmıstır. Ahmet Tahtakılıç yaptıgı konusmada kısa süre önce vefat eden Recep Peker’i siddetle elestirmis, DP’yi ise CHP’ye karsı ciddi muhalefet yapmamakla suçlamıstır. Adnan Menderes’in Kütahya’dan milletvekili seçilmesinin kendi himmetiyle oldugunu ifade etmistir. Tahtakılıç konusmasının devamında “ABD’de Marshall yardımı alındı. Bu paralarla bütçe açıkları kapatıldı. Traktör ve gıda maddeleri satın alınarak eritildi. Bakalım sonuç ne olacak?” demistir. Kongrede İdare Kurulu’nun borçlarını kapatmak için yardım toplanmasının ardından kongre tamamlanmıstır.831 

IV. BÖLÜM: ÇOK PARTİLİ YASAMA GEÇİŞ SÜRECİNDE AYDIN İLİNDE YAPILAN SEÇİMLER 

4.1.BELEDİYE SEÇİMLERİ

4.1.1. Koçarlı Belediye Seçimi 

1 Nisan 1946 tarihinde Koçarlı ilçe (kaza) haline getirilmistir. Bu nedenle 
burada Türkiye genelinde yapılacak olan rutin belediye seçimleri beklenmeden bir belediye seçimi yapılmıstır. Koçarlı belediye seçimi, çok partili yasama geçildikten sonra yapılan ilk seçimlerden birisi olması nedeniyle önemlidir. Bu seçimde takınılacak tutumlar yakında yapılacak genel seçimler ve belediye seçimleri için neler olup bitecegi konusunda belirleyici olacaktır. 24 Nisan 1946’da yapılan seçime 588 kadar yurttas istirak etmistir. Seçim heyetinde bulunan 1 sivil polis, Etem Menderes’in itirazıyla kuruldan çıkarılmıstır. Seçimde asayisi bozacak herhangi bir olay meydana gelmemistir.832 Koçarlı seçimlerine DP katılmamıstır. Muhalif basına göre seçimde demokratik bir tutum sergilenmemistir. Demokrat Parti’nin iddialarına göre CHP’nin oy pusulaları seçim görevlilerince vatandasların eline sıkıstırılmıstır. Seçim sandıkları 
basında ya da civarında jandarma, polis, bekçilerin varlıgı vatandasın hür bir sekilde oyunu kullanmasını engellemistir. Yine seçim heyeti sadece CHP’lilerden olusmustur. 

1160 seçmenin bulundugu Koçarlı’da seçime katılma oranı oldukça düsük kalmıstır. 

Demokrat İzmir gazetesine göre; “Koçarlı belediye seçiminde, CHP’nin seçimler 
konusunda halkı aydınlatmada isteksiz davrandıgı ortaya çıkmıstır. Seçim usulü yeteri kadar basında yer almamıs ve vatandasa hiçbir kanalla bilgi verilmemistir. Bu durum seçimin saglıklı bir sekilde cereyanını engellemistir.”833 
CHP Müfettisligi raporlarına göre ise Etem Menderes sabahın erken saatinden 
itibaren seçim mahallinde bulunmustur. Kapıda usulen duran jandarmaya karsı 
çıkmıstır. Etem Menderes’e Seçim Kurulu baskanınca seçim sandıgı basında 
bulunamayacagı hatırlatılınca Etem Menderes kendisinin söz konusu mekândan 
çıkmayacagını söylemistir. DP, seçim sürecince CHP aleyhinde propaganda yapmıstır. DP’lilerin sandık baslarında dahi propaganda yaptıkları iddia edilmistir. Seçimlere müdahale ediliyor seklindeki sikâyetlerin önüne geçmek için kendilerine müdahale edilmemistir. DP’liler seçimi hukuken geçersiz ve usulsüz hale getirme amacıyla seçmenlerden imzasız oy pusulalarını seçim sandıgına atmalarını istemislerdir. DP her ne kadar seçime katılmadıysa da DP’li taraftarlar CHP’nin oylarını bölmek için farklı listelerden seçime girmistir. Seçim sakin bir seklide geçmistir. Koçarlı Belediye seçimi 25 Nisan 1946 tarihinde olaysız bir sekilde tamamlanmıstır. Bu seçim Etem Menderes ve Adnan Menderes’in köyünün Koçarlı sınırları içerisinde kaldıgı için önemliydi. En azından CHP adına böyleydi. O yüzden seçim iki parti için de iyi bir deneme olmustur. Seçim sonunda ortaya çıkan tablo söyleydi: 

Tablo 4.1:Belediye Meclisi Üyeleri 

Tablo 4.2: Belediye Meclisi Yedek Üyeleri 

Tablo 4.2: Belediye Meclisi Üyeliklerine Kazanamayanlar 

Tablo 4.3: Seçmen Durumu 

Seçimlere seçmenlerin yarısı katılmıs, seçime katılanların büyük çogunlugu 
CHP’li Belediye Meclisi adaylarına oy vermistir. 

Koçarlı Belediye Meclisi, 27 Nisan 1946 tarihinde toplanmıs ve Ahmet 
Pazarçeviren’i belediye baskanı seçmistir.834 

İktidar Partisi CHP, DP’nin kuruldugu tarihten itibaren epey mesafe kat etmis 
olmasını göz önüne alarak DP’nin kendi iktidarını tehdit edecek bir güç olmasını 
ortadan kaldırmak için hem genel seçimleri hem de belediye seçimlerini öne almıstır.835 

Çok partili yasama geçilmesinden çok kısa bir süre sonra Aydın’da tüm Türkiye’de oldugu gibi 26 Mayıs 1946 tarihinde belediye seçimleri yapılmıstır. Bu seçimler çok partili yasama geçis sürecinde yapılan ilk belediye seçimleri olması nedeniyle önemlidir. Aynı zamanda 21 Temmuz 1946 tarihinde yapılacak genel seçimlerin ne gibi sonuçlar verebilecegini kestirmek açısından döneminde önemsenmistir. Bu yüzden iktidar da muhalefet de bu seçimleri dikkate almıstır. Ancak seçimler DP tarafından boykot edilmistir. DP, katılmadıgı bu seçimleri "dikkatle izleyip usulsüzlükleri, baskıları, vs. 'millet adına' protesto etmis", seçimlerden bir ay sonra 'Belediye Seçimlerinde Müdahale, Tazyik ve Yolsuzluklara Ait Vesikalar' adlı bir brosür yayımlamıstır.836 1946 yılı belediye seçimlerine DP’nin katılmaması CHP’nin kendi adayları arasında rekabeti artırmıstır. CHP karsıtı gazeteler kimi adayların parayla oy satın aldıgı iddialarını ortaya atmıstır. 8371946 yılı belediye seçimlerinde Bozdogan, Söke, Aydın CHP teskilatları adayların tespiti için kendi aralarında fikir birligi saglayamamıslardır. Bunun üzerine CHP Bölge Müfettisi Dr. Serafettin Bürge ve CHP İl İdare Kurulu’ndan Neset Akkor ve Ahmet Emin Arkayın duruma müdahale etmistir. Bozdogan’da Semi Duyar ön yoklamayı kazanamayınca basılmıs olan seçim listesine ek yapmıstır. Durum anlasılınca bu listeler imha edilmistir. Adaylık yoklamaları sırasında 

Atça’dan gönderilen mektup ve telgraflarla Atça Belediye Baskanı Mustafa Aksoy’un yolsuzluk yaptıgı ve görevini kötüye kullandıgı iddia edilmistir. Bu nedenle adaylıgının CHP Genel Sekreterligi tarafından engel olunması istenmistir.838 

4.1.2. Aydın İlinde Belediye Seçimleri Hazırlıkları 

Aydın’da 13 belediyede seçmen listeleri muntazam sekilde düzenlenmis, bunlar 
belli bir süre askıda kalmıs ve süresi doldugunda askıdan indirilmistir. 
CHP muhalefetin iddialarını ortadan kaldırmak amacıyla adaylarını ön yoklamayla belirleyecegini ve bununla ilgili açık bir toplantı tertip edecegini duyurmustur. 839 
Belediye seçimleri adaylarının belirlenmesi için CHP’de yapılan ön yoklama çalısmalarına CHP Müfettisi Dr. Fadıl Bürge, CHP İl Baskanı Avukat Neset Akkor refakat etmistir. Yoklamalar tam serbesti içinde yapılmıstır. Belediye meclisi üyelikleri için her meslekten üyenin bulunmasına ve bunların halk tarafından sevilen kisiler olmasına dikkat edilmistir. Parti müfettisi adaylık yoklamalarıyla ilgili sunları söylemistir: “Bizim belediye üyelikleri için hiçbir tavsiye ve isaretimiz yoktur. Yoklamalar esnasında herkesi kendi vicdanları ile bas basa bırakıyoruz. Yoklamalarda görülen rekabetin aksine, aday tespitinden sonra tüm arkadaslarımız arasında tam bir birlik ve tesanüt göze çarpacaktır.” CHP Aydın 
teskilatının güçlü ismi Neset Akkor da yaptıgı konusmada: “Siyasi hayatımızdaki son gelismeler üzerine çıkan yeni partilerin gayesi seçimleri kazanarak idareyi ele almaktır. 

Ancak 26 yıllık hayat ve teskilatı olan, yurdu kurtaran, milleti istiklale kavusturan partimizin yaptıgı ve yapmakta oldugu inkılâpları yürütmek; prensiplerini tahakkuk ettirmek için iktidarı elinde tutmaya çalısması hakkıdır. Yakında olacak belediye seçimleri halkımızın partimiz üzerindeki alaka ve mevkiini gösterecektir.”840 diyerek, CHP’nin devleti kuran parti olarak gücünü ifade etmistir. DP seçimlere katılmamıstır ama müdahil olmak istemistir. Bu yüzden Demokrat Parti, teskilatı bulunan yerlerde sandık baslarında müsahit bulundurma taleplerini hükümete iletmistir. Hükümet DP’nin bu talebine olumlu cevap verince DP tarafından Aydın’da görevlendirilecek olan müsahit listeleri hükümete verilmistir.841 

BU BÖLÜM DİPNOTLARI;

823 Anadolu, 10 Kasım 1949. 
824 Demokrat İzmir, 3 Aralık 1949. 
825 Demokrat İzmir, 16 Aralık 1949. 
826 Demokrat İzmir, 3 Aralık 1949. 
827 Demokrat İzmir, 26 Aralık 1949. 
828 Anadolu, 20 Mart 1950. 
829 Miting için dagıtılan davet ilanların çoğu pulsuzdur(vergisi ödenmemis). Anadolu, 21 Mart 1950 
830 Anadolu, 13 Nisan 1950. Anadolu gazetesi, MP’nin Aydın ilinde ifade edilen sayıda üyesinin bulunmasının mümkün olmadıgı belirtilmistir Nitekim bir ay sonra yapılacak genel seçimlerde CHP Aydın ilinde 60.860, DP 76.896 oy alırken, MP sadece 2.820 oy alabilmistir. 
831 Anadolu, 13 Nisan 1950 
832 Demokrat İzmir, 26 Nisan 1946. 
833 Demokrat İzmir, 27 Nisan 1946. 
834 BCA, 490.01/245.974.1. 
835 Ulus, 27 Nisan 1946. 
836 Cem Erogul, age., s.36. 
837 Demokrat İzmir, 30 Nisan 1946. 
838 BCA, 490.01/245.974.1. 
839 Anadolu, 17 Mayıs 1946. 
840 Anadolu, 20 Mayıs 1946. 
841 Anadolu, 23 Mayıs 1946. 

31 Cİ BÖLÜM İLE DEVAM EDECEKTİR.,

***