SORULAR & CEVAPLARLA ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU

SORULAR & CEVAPLARLA  ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU

SORULARLA ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU 

GİRİŞ

Dr. Hüseyin EKİNCİ • Dr. Musa SAĞLAM 
Anayasa Mahkemesi Yayınları Ankara, 2014 
© Anayasa Mahkemesi Yayınları 
© Dr. Hüseyin EKİNCİ 
© Dr. Musa SAĞLAM 
1. Baskı, 25.000 Adet , Ankara, 2012 
2. Baskı, 25.000 Adet , Ankara, 2013 
3. Baskı (Genişletilmiş), 5.000 Adet Ankara, 2014 
ISBN: 978-975-7427-54-4 

Bireysel Başvuru El Kitapları -1 

Bu eser, kapak tasarımı ve kapağında kullanılan fotoğraf dahil olmak üzere 5846 sayılı “Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu“ kapsamında korunmaktadır. 
AnayasaMahkemesinin ve/veya yazarların yazılı izni olmaksızın eserin tümü bir kitabın bölümü olarak kullanılamaz; eserin tümü veya bir kısmının elektronik, 
mekanik ya da fotokopi yoluyla basımı, yayımı, çoğaltılması ve dağıtımı yapılamaz. 

Kitapta yer alan yazılarda ileri sürülen görüşler yazarlara aittir; Anayasa Mahkemesini bağlamaz. 

Bu eserin kapağında yer alan fotoğraf telif sahibinin izni ile kullanılmıştır. 

Kapak Tasarımı Salih Ayvallı Sayfa Mizampaj Gamze Tiraki 
Baskı ve Cilt 
KALKAN MATBAACILIK 
www.kalkanofset.com • 0312 341 92 34 

GENİŞLETİLMİŞ ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ 

Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru, 7.5.2010 tarihve 5982 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında 
Kanun’un 12 Eylül 2010tarihinde yapılan referandumla kabul edilmesiyle hukuksistemimize girmiş yeni bir hak arama yoludur. Yeni olmasının 
yanında hem mevcut idari ve yargısal hak aramayollarından hem de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesindedüzenlenen bireysel başvuru mekanizmasından 
farklılıklariçermesi bu yolun tanıtılmasını daha da önemli hale getirmiştir. 
Bu nedenle bireysel başvuru yolunun işlemeye başlamasının (23 Eylül 2012 tarihinin) hemen öncesinde bu yolailişkin kapsamlı ve nesnel bilgileri kamuoyu 
ile paylaşmakiçin “66 Soruda Bireysel Başvuru” kitapçığı hazırlanmıştı. 

Ancak bireysel başvuruların alınmaya başlanmasından itibaren geçen bir buçuk yılı aşan süre içinde Anayasa Mahkemesi Bölümleri ve Komisyonları tarafından 
Mahkemenin kabul edilebilirlik kriterlerine ilişkin yaklaşımını ve başvuru konusu hakların anlamı ve içeriğini ortaya koyan çok sayıda karar verilmiştir. 

Örneğin 7/4/2014 tarihi itibarıyla 1658’i idari ret, 4344’ü komisyon kararı ve 318’i bölüm kararı olmak üzere toplamda 6320 karar verilmiştir. Böylece 
Mahkeme toplam başvuruların %40’a yakını hakkında bir sonuca varmıştır. Bilindiği üzere Mahkeme bölümleri başvuruya ilişkin ilkesel nitelikteki kararları 
almakta, bu kararlar Komisyon önündeki başvuruların ve sonrasında Bölümler önünde aynı konuya ilişkin başvuruların çözümüne dayanak sağlamaktadır. 
Bu nedenle bireysel başvuru yapılmadan önce Mahkeme içtihadının incelemesinde yarar bulunmaktadır. İşte bu noktada Mahkemenin özellikle 
Bölümlerinin ilkesel nitelikteki kararlarını dikkate alarak “66 Soruda Bireysel Başvuru” kitapçığının gözden geçirilmesi ihtiyacı doğmuş ve bu ihtiyaca binaen 
“Sorularla Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru” hazırlanmıştır. 

Bu kitapçık; Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yapacak kişiler ile onlara hukuki destek sağlayacak avukatlar yanında bu alanda temel bilgilere erişme 
kaygısı güden herkese yönelik olarak kaleme alınmıştır. Kitapçıkta, ilgililerin başvuru konusunda karşılaşabilecekleri düşünülen sorunlar sorularla formüle 
edilerek bunlara cevap verilmeye çalışılmıştır. Böylece ortaya çıkacak bazı tereddütlerin mümkün olduğu ölçüde giderilmesi hedeflenmiştir. Kuşkusuz 
bir buçuk yılı aşkın uygulamada bütün sorunların bir çözüme kavuşturulmuş olduğunu söylemek mümkün değildir. Sürekli gelişen ve yeni sorunlarla karşılaşılan bireysel başvuru uygulamasında zamanla yeni soru ve sorunlar ortaya çıkabilecektir. Bunların çözümü ise Anayasa Mahkemesinin daha sonraki zamanlarda vereceği içtihadı ile sağlanacaktır. Bu açıdan bu kitapçığın Anayasa Mahkemesinin onun baskısından sonra verilen kararlarının dikkatle takip edilmesi gerekmektedir. 

“Sorularla Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru” kitapçığında sorular metni daha anlaşılır kılmak ve sorulara daha kolay ulaşılması için 10 başlık halinde 
gruplandırılmıştır: İlkolarak bireysel başvuruya ilişkin genel açıklamaları içerensorulara (I) yer verilmiştir. 
Daha sonra Anayasa Mahkemesinin kişi, yer, zaman ve konu bakımından yetkisi (II) ile Mahkemede bireysel başvuruyu inceleyen birimleri tanıtansorular (III) 
sıralanmıştır. 
Bireysel başvurunun şekli (IV) ve maddi şartları (V) ile başvuru süresine ilişkin sorular (VI) ise izleyen başlıklarda ele alınmıştır. Mahkemeye başvuruların nasıl yapılacağı (VII) ve bunların Mahkemede hangiusuller izlenerek inceleneceğinin açıklandığı soruları (VIII) içeren başlıkların ardından ise Mahkemenin verdiği kararlar ve sonuçlarına ilişkin sorular (IX) bir araya getirilmiştir.
Son olarak ise Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ilişkisine dair soruların toplandığı bölüm (X) yer almaktadır. 
Elbette bir önceki baskıdan farklı olarak bu yeni kitapçıkta her bir başlık ve soru Anayasa Mahkemesi kararları ve uygulamaları ile güncellenmiş ve 
zenginleştirilmiş tir. 

Anayasa Mahkemesine bireysel başvurunun tanıtılmasında yararlı olacağına inandığımız bu kitapçığın hazırlanması sürecinde görüş ve önerileri ile katkıda 
bulunanlara ve üçüncü baskının gözden geçirilmesinde desteğini esirgemeyen meslektaşlarımız başta Mehmet Oğuz Kaya olmak üzere Mustafa Baysal, 
Hasan Tuna Göksu, Doç. Dr. Serdar Gülener ve Dr. Recep Kaplan’a, ayrıca Kalkan Matbaacılığın değerli çalışanlarına minnettarlığımızı belirtmek isteriz. 

• Dr. Hüseyin EKİNCİ 
• Dr. Musa SAĞLAM 

1 Cİ BÖLÜM İLE DEVAM EDECEKTİR.,


***