Iraklı Alevi-Bektaşi Heyeti ORSAM’ın Konuğu Olarak Hacı Bektaş-ı Veli’yi Anma Etkinliklerine Katıldı,

Iraklı Alevi-Bektaşi Heyeti ORSAM’ın Konuğu Olarak Hacı Bektaş-ı Veli’yi Anma Etkinliklerine Katıldı, 

Bilgay DUMAN - Seyfi KILIÇ 


Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin (ORSAM) davetiyle her yıl Türkiye’de düzenlenen Uluslararası Hacı Bektaş Veli Anma ve Kültür 
Günleri Etkinliklerine katılmak için 2009 yılından itibaren ülkemizi ziyaret eden Irak AleviBektaşi Federasyonu üyeleri 15-18 Ağustos 2013 
tarihleri arasında Nevşehir İlinin Hacıbektaş İlçesinde düzenlenen olan 24. Uluslararası Hacı Bektaş Veli Anma ve Kültür Günleri Etkinliklerine 
katılmak üzere Türkiye’ye gelmiştir. 

ORSAM tarafından bir proje haline dönüştürülen bu ziyaretler Türkiye açısından büyük önem taşımaktadır. Irak Alevi-Bektaşileri, uzun yıllar 
boyunca ülkedeki Şiiliğin etkisi altında kalmış ve bu doğrultuda Şii din adamları Alevi-Bektaşilerin yaşadıkları bölgelere gönderilerek Irak’tan 
Alevi-Bektaşi kimliği silinmeye çalışılmıştır. Bu noktada Alevi-Bektaşilerin inanç topluluğu olmalarının yanı sıra Türkiye’yle olan irtibatları da 
kesilmiştir. Örneğin Alevi-Bektaşi Türkmenlerin yaşadığı Telafer’de 1940’lara kadar bir tane dahi hüseyniye (Şii Cami) bulunmazken, Alevi-Bektaşi 
tekkelerin çoğunun burada bulunduğu bilinmektedir. Nitekim Alevi-Bektaşi tekkeleri kapatılarak birçoğu hüseyniyeye dönüştürülmüştür. 

Ancak ABD’nin Irak’ı işgalinin ardından Irak’taki yeni süreç içerisinde Alevi-Bektaşiler yeniden kimliklerini kazanma çabası içerisinde girmiş ve 
bu doğrultuda bir federasyon kurma girişiminde bulunmuşlardır. Irak merkezi hükümeti bu konuda birçok engel çıkarırken, Alevi-Bektaşi 
Federasyonu 2011 yılı itibariyle kurulmuştur.Özellikle Alevi-Bektaşilerin Türkiye’ye ziyaretlerinin artması sonucu birçok Alevi-Bektaşi 
tekkesi yeniden açılmıştır. 
Bu açıdan Iraklı Alevi-Bektaşilerin Şiiliğin etkisinden sıyrılarak, yeniden Türkiye’ye yüzlerini dönmeye başladıkları gözlemlenmektedir. 
Zira Türkiye ve Türkmenler arasındaki yakın bağ bulunmakla birlikte, Alevi Bektaşilik sadece Türkmenler arasında değil, Şebekler ve Kakailer 
gibi azınlıklarla birlikte Kürtler arasında da yaygın bir inanış biçimidir. 
Bu çerçevede de farklı etnik ve dini grupların Irak’ın bütünlüğü içinde farklılıklarının korunması politikasına bir katkı sağlanmış olmaktadır. 

Heyetin ziyareti Ankara’ya karayolu ile 13 Ağustos’ta ulaşmaları ile başlamıştır. 15 Ağustos Perşembe günü ise etkinliklerin yapılacağı 
Nevşehir’in Hacıbektaş ilçesine geçilmiş ve ilk önce “çilehane” olarak bilinen Alevi-Bektaşi inancına göre kutsal sayılan bir mekan olan yere 
yapılan ziyaret ile başlamıştır. Aynı gün içinde daha sonra Hacı Bektaş Veli Dergahı’na geçilmiştir. İkinci gün ise Alevi-Bektaşi inanışında 
önemli bir yere sahip olan Beştaşlar, Kadıncık Ana gibi yerlere de ziyaretler gerçekleştirilmiştir. 

Hacıbektaş ilçesine anma etkinlikleri kapsamında gerek Türkiye içinden gerek yurtdışından büyük bir nüfusun geldiği gözlemlenmektedir. 
Merkez nüfusunun 5 bin civarında olduğu dikkate alındığında belediyenin imkanlarının yetersiz kalması kaçınılmaz olarak değerlendirilmelidir. 
Gerek konaklama gerek etkinliğin yapıldığı meydanın ve şehrin diğer caddelerinin temizliği açısından şehrin imkanlarının yetersiz kalmasının 
sonucu olarak farklı yerlerden ilçeye destek geldiği görülmektedir. Nevşehir’in Gülşehir ilçesinden gelen çöp toplama ve itfaiye araçlarının 
yanı sıra İstanbul Şişli Belediyesi’nin temizlik işçileri ile yine aynı belediyenin ziyaretçilere içme suyu sağlayan bir tankerinin de anma etkinlikleri 
çerçevesinde görev aldıkları gözlemlenmiştir. 

ORSAM tarafından 2009’dan bu yana beş yıldır düzenlenen bu faaliyet çerçevesinde Hacıbektaş İlçesinin gelişimine de şahit olunmaktadır. Her 
geçen yıl daha iyi bir şekilde düzenlenmesine karşın eksikliklerin ve bazı aksaklıkların devam ettiği de gözlemlenmektedir. Küçük bir ilçe olması 
nedeniyle sokakları dar olan ilçenin içine etkinlikler kapsamında büyük otobüslerin trafik sıkışıklığına yol açmaktadır. Oysa ilçenin girişinde 
otobüsler için bir park yerinin ayarlanması ve bu araçların ilçeye girişlerine engel olunması yoluyla trafikteki karmaşaya ciddi bir çözüm bulunabilir. 
Ayrıca ilçe içinde yer ve yön gösteren tabelaların olmaması da ayrı bir karmaşaya yol açmaktadır. Geçici de olsa bu tür yön tabelalarının 
asılması yaya trafiğindeki karmaşayı da engellemesi açısından önemli olarak değerlendirilmelidir. 

Özellikle Irak’tan gelen misafirlerimizde olduğu gibi diğer ülkelerden Türkiye’ye gelen ziyaretçilerde yönlendirme eksikliği nedeniyle zorluk yaşanmaktadır. 
Gözlemlenen bir diğer nokta ise ilçe sakinlerinin en azından bir kısmının ilçeye gelen siyasilere dönük protestolardan rahatsız olmalarıdır. Hacıbektaşlılar 
bu protestolar nedeniyle ilçeye dönük yatırımların en azından geciktiği yönünde bir izlenime sahiptirler. 

ORSAM’ın davetlisi olarak Hacıbektaş’a gelen Iraklı Alevi-Bektaşi heyeti 17 Ağustos günü tekrar Ankara’ya dönmüştür. Ankara’da Hüseyin 
Gazi Türbesi’ni de ziyaret eden heyet burada sıcak bir şekilde karşılanmıştır. Heyet aynı gün içinde Hacı Bayram Veli Camisi’ni de ziyaret etmiş 
ve ertesi gün Irak’a doğru yola çıkmıştır. 

ORSAM tarafından beş yıldan bu yana düzenlenen bu etkinliğin önümüzdeki yıllarda da artarak devam etmesi Iraklı Alevi-Bektaşilerin temel isteğidir. 
Bu yolla Türkiye’nin de Iraklı farklı gruplarla ilişkisinin ve Iraklı Alevi-Bektaşilere desteğinin devam etmesi sağlanmaktadır. 

ORSAM ETKİNLİK,  

***