28 ŞUBAT 1997 ASKERİ DARBESİ VE TÜRK EĞİTİM SİSTEMİNE ETKİLERİ., BÖLÜM 15
Cumhuriyet Tarihi, Demokrasi, Darbe, Post Modern Darbe, Eğitim, 28 Şubat 1997 Askeri Darbesi,İsmail GÜLMEZ, Yrd. Doç. Dr. Yavuz ÖZDEMİR,
Aczimendi, Fadime Şahin, Fadıl Akgündüz , Hüsamettin Cindoruk, Mesut Yılmaz,
3.2.1.7. Refah Partili Belediyelerin tutumu ve milletvekillerinin söylemleri
28 Şubat sürecinin en tartışmalı konularından bir diğeri de, RP’li belediye
başkanlarının yaptığı açıklamalar olmuştur (TBMM, 2012, s.952). 1997 yılının ilk
haftalarında, “birdenbire, kimlerin servis ettiği anlaşılamayan bir kaset trafiği
başlamış”, RP’li milletvekilleri ve belediye başkanlarına ait bazı konuşmaların
“televizyon kanallarına görünmeyen ellerden dağıtıldığı” görülmüştür (Birand, Yıldız, 2012, s.189).
başkanlarının yaptığı açıklamalar olmuştur (TBMM, 2012, s.952). 1997 yılının ilk
haftalarında, “birdenbire, kimlerin servis ettiği anlaşılamayan bir kaset trafiği
başlamış”, RP’li milletvekilleri ve belediye başkanlarına ait bazı konuşmaların
“televizyon kanallarına görünmeyen ellerden dağıtıldığı” görülmüştür (Birand, Yıldız, 2012, s.189).
28 Şubat sürecinin en tartışmalı konularından bir diğeri de, RP’li belediye
başkanlarının yaptığı açıklamalar olmuştur. 28 Şubat sürecinde Refahlı belediyelerin kamuoyundaki “hizmet veren” imajı zedelenmeye çalışılmış olmakla beraber, belediyeler üzerinden RP’sini yıpratılmaya çalışılmıştır. Özellikle, Sultanbeyli, Sincan, Şanlıurfa, Bingöl, Konya, Ankara gibi RP’li belediyelerle ilgili haberler öne çıkarılmış; aynı şekilde RP’li Rize Milletvekili Şevki Yılmaz’ın, İstanbul Milletvekili Hasan Mezarcı’nın, Ankara Milletvekili Hasan Hüseyin Ceylan’ın çeşitli yer ve tarihlerde yaptığı konuşmaların videokasetleri ara ara TV ve gazetelerde “Şok şok… Flaş Haber” üst başlıkları ve gerilim müzikleri fonuyla konu edilmiş, çeşitli tartışma programları düzenlenmiş ve sürekli sıcak tutulmuş tur. Şevki Yılmaz’ın Arafat’ta yaptırdığı yemin, günlerce TV ekranlarından “Şeriat
Yemini” gibi başlıklarla haberleştirilmiş, İlahiyat mezunu olan ve dini vaazlarıyla
tanınan Şevki Yılmaz’ın yaptığı dini içerikli konuşmalar dönemin ruhu içinde “şeriat konuşmaları” gibi sunulmuştur. Bazı Refahlı belediyelerin ve RP’ne yakınlığıyla bilinen dernek ve vakıfların yine aynı dönemde başlattıkları “Alternatif Yılbaşı” etkinlikleri de, irticai kalkışma olarak sunulmuştur (Komisyon, 2012, s.53).
başkanlarının yaptığı açıklamalar olmuştur. 28 Şubat sürecinde Refahlı belediyelerin kamuoyundaki “hizmet veren” imajı zedelenmeye çalışılmış olmakla beraber, belediyeler üzerinden RP’sini yıpratılmaya çalışılmıştır. Özellikle, Sultanbeyli, Sincan, Şanlıurfa, Bingöl, Konya, Ankara gibi RP’li belediyelerle ilgili haberler öne çıkarılmış; aynı şekilde RP’li Rize Milletvekili Şevki Yılmaz’ın, İstanbul Milletvekili Hasan Mezarcı’nın, Ankara Milletvekili Hasan Hüseyin Ceylan’ın çeşitli yer ve tarihlerde yaptığı konuşmaların videokasetleri ara ara TV ve gazetelerde “Şok şok… Flaş Haber” üst başlıkları ve gerilim müzikleri fonuyla konu edilmiş, çeşitli tartışma programları düzenlenmiş ve sürekli sıcak tutulmuş tur. Şevki Yılmaz’ın Arafat’ta yaptırdığı yemin, günlerce TV ekranlarından “Şeriat
Yemini” gibi başlıklarla haberleştirilmiş, İlahiyat mezunu olan ve dini vaazlarıyla
tanınan Şevki Yılmaz’ın yaptığı dini içerikli konuşmalar dönemin ruhu içinde “şeriat konuşmaları” gibi sunulmuştur. Bazı Refahlı belediyelerin ve RP’ne yakınlığıyla bilinen dernek ve vakıfların yine aynı dönemde başlattıkları “Alternatif Yılbaşı” etkinlikleri de, irticai kalkışma olarak sunulmuştur (Komisyon, 2012, s.53).
Bu konuşmaların yanında Şevki Yılmaz’ın; “Kemalizm, kapitalizm, laiklik ve bütün şeytani düzenleri boykot ederek nöbete geliyoruz. Refah için, Milli Görüş için bütün gücümüzle çalışacağımıza söz veriyoruz!”, “Türk Devletlerinin dini vardır, o da Hristiyanlıktır”, “1 Ocak İncil’e göre tatildir, Türk Ceza Kanunu İncil’e göredir” vb… şeklindeki Şevki Yılmaz’ın servis edilen her konuşması RP biraz daha yaralıyordu (Birand, Yıldız, 2012, s.189). Şevki Yılmaz’ın servis edilen her konuşması RP’ni daha da çıkmaza sokarken ve bu olumsuz siyaset atmosferin üzerinden birkaç hafta geçmeden, RP’nin önde gelen isimlerinden Hasan Hüseyin Ceylan’ın bir konuşması servis edilmiştir. Hasan Hüseyin Ceylan konuşmasında… Asker kalkmış diyor ki “PKK’lı olmanıza müsaade ederiz ama şeriatçı olmanıza asla!” diyor. Bu kafayla çözemezsiniz, çözüm mü istiyorsunuz, şeriatçılıktır (Birand, Yıldız, 2012, s.190). Gerçekten de RP’li milletvekillerinin servis edilen kaset ve söylemleri yenilir yutulur cinsten olmamakla beraber RP’ni de her geçen gün çıkmazın eşiğine sürüklüyordu.
Bununla beraber Refah Partili bazı milletvekillerinin söylemleri şöyle idi;
RP Bitlis Milletvekili Zeki Ergezen: 1993’de Mekke’de ki konuşması: “Bu
düzen yıkılmıştır fakat Müslümanlar Batı’nın oyununa geldikleri için kendi nizamlarını tahkim edemedikleri için mevcut düzenin yerine kendi nizamlarını nasıl koyacaklardı halka anlatamadıkları için bu düzen payandalarda duruyordu. Gelin dağa taşa “Ne Mutlu Türküm” diye yazacağımıza, gelin dağa taşa “ne mutlu Müslümanın” diye yazalım.
RP Bitlis Milletvekili Zeki Ergezen: 1993’de Mekke’de ki konuşması: “Bu
düzen yıkılmıştır fakat Müslümanlar Batı’nın oyununa geldikleri için kendi nizamlarını tahkim edemedikleri için mevcut düzenin yerine kendi nizamlarını nasıl koyacaklardı halka anlatamadıkları için bu düzen payandalarda duruyordu. Gelin dağa taşa “Ne Mutlu Türküm” diye yazacağımıza, gelin dağa taşa “ne mutlu Müslümanın” diye yazalım.
RP Sivas Milletvekili Temel Karamollaoğlu: “Sivas Olaylarından övgüyle söz
ediyordu! … Sivas’ta inançlı insanlar imanlı olduğunu gösterdi… Bir tahrik meydana geldi. İnsanlar galeyana geldi… Bütün dünyaya örnek olsun diye…”
RP Bingöl Milletvekili Hüsamettin Korkutata: 1993’de Mekke’de ki konuşması:
“Cumhuriyet Döneminde bir gecede tekkeler kapatılmış, medreseler kapanmış, Arapça okuma yazma tamamen yasak edilmiş… Böyle bir uygulama dünyada görülmemiştir…
Atatürk ben başöğretmenim demiş ama harfleri bile bilmiyor…
ediyordu! … Sivas’ta inançlı insanlar imanlı olduğunu gösterdi… Bir tahrik meydana geldi. İnsanlar galeyana geldi… Bütün dünyaya örnek olsun diye…”
RP Bingöl Milletvekili Hüsamettin Korkutata: 1993’de Mekke’de ki konuşması:
“Cumhuriyet Döneminde bir gecede tekkeler kapatılmış, medreseler kapanmış, Arapça okuma yazma tamamen yasak edilmiş… Böyle bir uygulama dünyada görülmemiştir…
Atatürk ben başöğretmenim demiş ama harfleri bile bilmiyor…
Birçok yerlerde kitaplar vagonlara yüklenmiş Bulgaristan’a götürülmüştür… Bazı insanlar kitapları korkularından meydanlarda yakmışlar…”
RP Şanlıurfa Milletvekili Halil İbrahim Çelik: “Ordu 3500 PKK’lı ile baş
edemedi, 6 milyon İslamcıyla nasıl baş edecek? Sonuna kadar şeriatçıyım. Şeriatın gelmesini istiyorum… Türkiye’de Kemalizm kalkmadığı sürece demokrasi hikâyedir.” RP Milletvekili Fethullah Erbaş: “Şeriat dediğiniz düzende kamu düzeni
demektir. Bu nedenle şeriat karşı olunamaz.” RP Milletvekili Ahmet Doğan: “Şeriat devleti kurana dek peygamber sabrı göstereceğiz.” (Bölügiray, 2000, s.78-84).
edemedi, 6 milyon İslamcıyla nasıl baş edecek? Sonuna kadar şeriatçıyım. Şeriatın gelmesini istiyorum… Türkiye’de Kemalizm kalkmadığı sürece demokrasi hikâyedir.” RP Milletvekili Fethullah Erbaş: “Şeriat dediğiniz düzende kamu düzeni
demektir. Bu nedenle şeriat karşı olunamaz.” RP Milletvekili Ahmet Doğan: “Şeriat devleti kurana dek peygamber sabrı göstereceğiz.” (Bölügiray, 2000, s.78-84).
3.2.1.7.1. Sultanbeyli Belediyesi
28 Şubat döneminde adı sık sık irticanın merkezi olarak takdim edilen
İstanbul’un Sultanbeyli İlçesinde, 11 Ocak 1997 tarihinde, dönemin 2’nci Zırhlı Tugay Komutanı Tuğgeneral Doğu Silahçıoğlu tarafından, Belediye Başkanı’nın onayı alınmaksızın, ilçe meydanına “Atatürk Anıtı” yaptırılması uzun süre kamuoyunu meşgul etmiştir.
İstanbul’un Sultanbeyli İlçesinde, 11 Ocak 1997 tarihinde, dönemin 2’nci Zırhlı Tugay Komutanı Tuğgeneral Doğu Silahçıoğlu tarafından, Belediye Başkanı’nın onayı alınmaksızın, ilçe meydanına “Atatürk Anıtı” yaptırılması uzun süre kamuoyunu meşgul etmiştir.
28 Şubat 1997 Askeri darbesini soruşturan savcıya 6 Kasım 2012 tarihinde ifade
veren dönemin Sultanbeyli Belediye Başkanı Nabi Koçak’ın; “Doğu Silahçıoğlu’nun
bölgede provokasyon peşinde koştuğu, Meydana fiber Atatürk büstü diktikleri,
amaçlarının büstü yaktırıp suçu Müslümanların üzerine yıkmak olduğu, heykel
yakılmasın diye 15 gün boyunca başında nöbet tutturduğu, sonra fiber heykel yerine tunç olanını diktikleri” şeklindeki basına yansımıştır (Komisyon, 2012, s.53).
veren dönemin Sultanbeyli Belediye Başkanı Nabi Koçak’ın; “Doğu Silahçıoğlu’nun
bölgede provokasyon peşinde koştuğu, Meydana fiber Atatürk büstü diktikleri,
amaçlarının büstü yaktırıp suçu Müslümanların üzerine yıkmak olduğu, heykel
yakılmasın diye 15 gün boyunca başında nöbet tutturduğu, sonra fiber heykel yerine tunç olanını diktikleri” şeklindeki basına yansımıştır (Komisyon, 2012, s.53).
3.2.1.7.2. Şükrü Karatepe’nin 10 Kasım konuşması
Şükrü Karatepe’nin 10 Kasım törenlerine ilişkin konuşması basında irticanın
ayak sesleri olarak yansıtılmıştır. Şükrü Karatepe’nin konuşmasındaki “İnancımıza
saygı duyulmadığı bu dönemde, içim kan ağlayarak bugünkü törene katıldım… Süslü püslü göründüğüme bakıp da laik olduğumu sakın sanmayın. Resmi görevim nedeniyle bugün bir törene katıldım. Belki başbakanın, bakanların, milletvekilleri nin bazı mecburiyetleri vardır. Ancak, sizin hiçbir mecburiyetiniz yok. RP’li olarak yeryüzünde tek başıma da kalsam, bu zulüm düzeni değişmelidir. İnsanları köle gibi gören, çağdışı bu düzen mutlaka değişmelidir. Ey Müslümanlar sakın ha içinizden bu hırsı, bu kini, nefreti ve bu inancı eksik etmeyin. Bu bizim boynumuz un borcudur. Bu zulüm düzeni yıkılmalıdır…” şeklindeki sözleri basında günlerce işlenmiştir. RP’li Kayseri Belediye Başkanı Şükrü Karatepe, bu sözleri dolayısıyla medya eliyle suçlanmış, siyasi irade görevden almış, resmi görevlerinden el çektirilmiştir ve 1 yıl hapis ve 420.000 lira ağır para cezasına mahkûm edilmiştir (Komisyon, 2012, s.53). Yaşanan bu olaylarla beraber RP’li belediyeler sıkı bir denetim ve gözleme tabi tutulmuş, sıkı bir teftişten geçirilmiştir. Bazı belediye başkanları hakkında da İçişleri Bakanlığı tarafından soruşturma açılmıştır.
ayak sesleri olarak yansıtılmıştır. Şükrü Karatepe’nin konuşmasındaki “İnancımıza
saygı duyulmadığı bu dönemde, içim kan ağlayarak bugünkü törene katıldım… Süslü püslü göründüğüme bakıp da laik olduğumu sakın sanmayın. Resmi görevim nedeniyle bugün bir törene katıldım. Belki başbakanın, bakanların, milletvekilleri nin bazı mecburiyetleri vardır. Ancak, sizin hiçbir mecburiyetiniz yok. RP’li olarak yeryüzünde tek başıma da kalsam, bu zulüm düzeni değişmelidir. İnsanları köle gibi gören, çağdışı bu düzen mutlaka değişmelidir. Ey Müslümanlar sakın ha içinizden bu hırsı, bu kini, nefreti ve bu inancı eksik etmeyin. Bu bizim boynumuz un borcudur. Bu zulüm düzeni yıkılmalıdır…” şeklindeki sözleri basında günlerce işlenmiştir. RP’li Kayseri Belediye Başkanı Şükrü Karatepe, bu sözleri dolayısıyla medya eliyle suçlanmış, siyasi irade görevden almış, resmi görevlerinden el çektirilmiştir ve 1 yıl hapis ve 420.000 lira ağır para cezasına mahkûm edilmiştir (Komisyon, 2012, s.53). Yaşanan bu olaylarla beraber RP’li belediyeler sıkı bir denetim ve gözleme tabi tutulmuş, sıkı bir teftişten geçirilmiştir. Bazı belediye başkanları hakkında da İçişleri Bakanlığı tarafından soruşturma açılmıştır.
RP’li belediyelerin tutumu ve milletvekillerinin söylemleri genel olarak bu
şekilde anlatılmaya ve izah edilmeye çalışılmış olmakla beraber kasetleri servis
edenlerin bir tek amacı vardı. Toplumda laiklik konusunda ki hassasiyeti tırmandırarak RP’nin karşısında bir cephe oluşturmak, iktidarın düşürülmesi için kamuoyunu hazırlamaktı. RP’nin süreci iyi yönetememesi, bu kasetleri izleyenlerin endişelerini giderememesi, toplumu ikna etmek için bir çabanın içerisine girmemesi de işleri kolaylaştırdı. “Bu konuşmaların içeriğine elbette katılmıyoruz. Son derece yanlıştır bunlar, hiçbir parlamenter meclis buna katılmaz… Ancak bir yanlış daha var. 1990’larda söylenmiş olan birtakım şeyleri 1997 gündemine sanki bugünmüş gibi taşıyıp buna bir başka alevlendirme, toplumu adeta istikrar ötesi bir tepkiye zorlamak veya onun yolunu açmak istemek yanlış” diyen Tansu Çiller, iktidar ortağını ne kadar savunmaya çalışırsa çalışsın, pek ikna edici olamadı. Bu kasetlerde sonraki günlerde de mecliste şiddetli tartışmalara sebebiyet verecek (Birand, Yıldız, 2012, s.192) ve ülke gündemi tansiyonu yüksek olan sıcak günlerin etkisine girecekti.
şekilde anlatılmaya ve izah edilmeye çalışılmış olmakla beraber kasetleri servis
edenlerin bir tek amacı vardı. Toplumda laiklik konusunda ki hassasiyeti tırmandırarak RP’nin karşısında bir cephe oluşturmak, iktidarın düşürülmesi için kamuoyunu hazırlamaktı. RP’nin süreci iyi yönetememesi, bu kasetleri izleyenlerin endişelerini giderememesi, toplumu ikna etmek için bir çabanın içerisine girmemesi de işleri kolaylaştırdı. “Bu konuşmaların içeriğine elbette katılmıyoruz. Son derece yanlıştır bunlar, hiçbir parlamenter meclis buna katılmaz… Ancak bir yanlış daha var. 1990’larda söylenmiş olan birtakım şeyleri 1997 gündemine sanki bugünmüş gibi taşıyıp buna bir başka alevlendirme, toplumu adeta istikrar ötesi bir tepkiye zorlamak veya onun yolunu açmak istemek yanlış” diyen Tansu Çiller, iktidar ortağını ne kadar savunmaya çalışırsa çalışsın, pek ikna edici olamadı. Bu kasetlerde sonraki günlerde de mecliste şiddetli tartışmalara sebebiyet verecek (Birand, Yıldız, 2012, s.192) ve ülke gündemi tansiyonu yüksek olan sıcak günlerin etkisine girecekti.
3.2.1.8. Kudüs Gecesi ve Sincan’da tankların yürütülmesi
Türkiye, 1997 yılının Şubat ayına kritik ve gerilimli bir atmosfer içinde
girmiştir. Şubat ayının ilk gününde, sivil toplum örgütlerinin öncülüğünde örgütlenen geniş halk kitleleri, “Susurluk Skandalı” ile ortaya dökülen kirli ilişkileri protesto etmek amacı ile “Sürekli Aydınlık İçin Bir Dakika Karanlık” eylemini başlattı. Saat 21.00’de 1 dakika için tüm ışıklar söndürülüp yakılıyordu o gece…30 günlüğüne, “Temiz Toplum” için şiddete dayanamayan sivil bir ayaklanma başlatılmıştı (Akpınar, 2001, s.152). Ankara’nın Sincan ilçesinde yaşananlar ise artık bardağı taşıran son damlalar olmuştur. Sincan’ın RP Belediye Başkanı Bekir Yıldız'ın 31 Ocak 1997 günü, İran İslam Devrimi’nin Lideri Ayetullah Humeyni’nin işgal altında ki Kudüs’ü anmak için başlattığı geleneği, ilk kez Türkiye’de uygulamaya başlıyordu (Akpınar, 2001, s.152). Sincan olayı 28 Şubat 1997 MGK toplantısının ve RP’nin kapatılma davasının temel unsurlarından biri olmuştur (Özer, 2011, s.63). Ankara’nın 30 kilometre batısında ki Sincan’da ise tamamen farklı bir ayaklanma sahneye konulmak isteniyordu. 31 Ocak akşamı Ankara’nın Sincan ilçesi, Belediye Başkanı Bekir Yıldız’ın düzenlediği Kudüs Gecesi'ne ev sahipliği yapmıştır. Onur konuğu ise İran’ın Ankara Büyükelçisi Muhammed Rıza Bagheri’dir. Belediye salonunda düzenlenen geceye ek olarak, ilçe meydanına Kudüs'teki Kubbetüssahra'yı temsilen bir çadır kurulmuştur (Özgan, 2008, s.69). Belediye Başkanı Bekir Yıldız’ın, ilçenin meydanında ki Atatürk Büstü ’nün tam karşısına Kudüs’te ki Mescid-i Aksa’nın çadırından bir benzerini diktirmesi uzun süreli olacak tartışmaları da beraberinde getirmiştir.
girmiştir. Şubat ayının ilk gününde, sivil toplum örgütlerinin öncülüğünde örgütlenen geniş halk kitleleri, “Susurluk Skandalı” ile ortaya dökülen kirli ilişkileri protesto etmek amacı ile “Sürekli Aydınlık İçin Bir Dakika Karanlık” eylemini başlattı. Saat 21.00’de 1 dakika için tüm ışıklar söndürülüp yakılıyordu o gece…30 günlüğüne, “Temiz Toplum” için şiddete dayanamayan sivil bir ayaklanma başlatılmıştı (Akpınar, 2001, s.152). Ankara’nın Sincan ilçesinde yaşananlar ise artık bardağı taşıran son damlalar olmuştur. Sincan’ın RP Belediye Başkanı Bekir Yıldız'ın 31 Ocak 1997 günü, İran İslam Devrimi’nin Lideri Ayetullah Humeyni’nin işgal altında ki Kudüs’ü anmak için başlattığı geleneği, ilk kez Türkiye’de uygulamaya başlıyordu (Akpınar, 2001, s.152). Sincan olayı 28 Şubat 1997 MGK toplantısının ve RP’nin kapatılma davasının temel unsurlarından biri olmuştur (Özer, 2011, s.63). Ankara’nın 30 kilometre batısında ki Sincan’da ise tamamen farklı bir ayaklanma sahneye konulmak isteniyordu. 31 Ocak akşamı Ankara’nın Sincan ilçesi, Belediye Başkanı Bekir Yıldız’ın düzenlediği Kudüs Gecesi'ne ev sahipliği yapmıştır. Onur konuğu ise İran’ın Ankara Büyükelçisi Muhammed Rıza Bagheri’dir. Belediye salonunda düzenlenen geceye ek olarak, ilçe meydanına Kudüs'teki Kubbetüssahra'yı temsilen bir çadır kurulmuştur (Özgan, 2008, s.69). Belediye Başkanı Bekir Yıldız’ın, ilçenin meydanında ki Atatürk Büstü ’nün tam karşısına Kudüs’te ki Mescid-i Aksa’nın çadırından bir benzerini diktirmesi uzun süreli olacak tartışmaları da beraberinde getirmiştir.
Sincan Belediyesi’ne ait bir salonda düzenlenen gecede, Türk bayrağının
bulunmamasına karşılık Lübnan ve Filistin Hizbullah örgüt liderlerinin posterleri
asılmıştır. Yaklaşık bin kişinin katıldığı gecede Radikal İslamcı, Hamas ve Hizbullah örgütleri de destek veriyordu. Katılımcıların çoğunu genç siyasal İslamcılar oluşturuyordu. Salonda Türk bayrağının bulunmamasına karşılık Hamas ve Hizbullah liderlerinin bezden yapılmış büyük posterlerinin asılı bulunması “Kudüs Gecesi” adı altındaki toplantının, Türkiye’nin yaşadığı hassas günler nedeniyle siyasal bir içerik kazanmasına sebep olmuştur (Akpınar, 2001, s.153).
Belediye Başkanı Bekir Yıldız ile dönemin İran Büyükelçisi’nin de iştirak ettiği
bu etkinlikte çeşitli şiirler okunmuş, İsrail’in Filistin’e uyguladığı baskı bir tiyatro
gösterisiyle izleyicilere gösterilmiş ve RP Belediye Başkanı tarafından Filistin’de
uygulanan baskı ve zulüm konusunda bir konuşma yapılmıştır (Komisyon, 2012, s.54).
bulunmamasına karşılık Lübnan ve Filistin Hizbullah örgüt liderlerinin posterleri
asılmıştır. Yaklaşık bin kişinin katıldığı gecede Radikal İslamcı, Hamas ve Hizbullah örgütleri de destek veriyordu. Katılımcıların çoğunu genç siyasal İslamcılar oluşturuyordu. Salonda Türk bayrağının bulunmamasına karşılık Hamas ve Hizbullah liderlerinin bezden yapılmış büyük posterlerinin asılı bulunması “Kudüs Gecesi” adı altındaki toplantının, Türkiye’nin yaşadığı hassas günler nedeniyle siyasal bir içerik kazanmasına sebep olmuştur (Akpınar, 2001, s.153).
Belediye Başkanı Bekir Yıldız ile dönemin İran Büyükelçisi’nin de iştirak ettiği
bu etkinlikte çeşitli şiirler okunmuş, İsrail’in Filistin’e uyguladığı baskı bir tiyatro
gösterisiyle izleyicilere gösterilmiş ve RP Belediye Başkanı tarafından Filistin’de
uygulanan baskı ve zulüm konusunda bir konuşma yapılmıştır (Komisyon, 2012, s.54).
1 Şubat sabahı gazetelere ve sabah saatlerinden itibaren televizyon ekranlarına yansıyan görüntüler ülkedeki gerilimi biraz daha tırmandırmıştır. Kudüs Gecesi müsameresinde oyuncular Filistin ayaklanması İntifada'yı canlandırmış, İsrail’i simgeleyen asker kıyafetindeki diğer oyuncuları taşlamışlardı (Özgan, 2008, s.69). Yapılan toplantıda Belediye Başkanı Bekir Yıldız rejim aleyhtarı bir konuşma yapmış, % 99’u Müslüman olan bir ülkenin zaten şeriatı tanıdığını belirten Başkan Yıldız laikleri kastederek “Onları yatırıp şeriatı bir ilaç gibi şırınga edeceğiz” şeklinde konuşmuş ve Humeyni rejimini örnek aldıklarını söylemiştir. Geceye katılan İran Büyükelçisi Rıza Bagheri de genel anlamda şeriat çağrısı yapmıştır. Büyükelçi Rıza Bagheri Hamas ve Hizbullah’ı desteklediklerini açıkça belirtmekten çekinmemişlerdir (Öztürk, 2006, s.79).
Toplantıda, Belediye Başkanı Bekir Yıldız ile İran Büyükelçisi Muhammed Rıza
Bagheri kendi aralarında sohbet ediyorlardı. Gecenin resmi açılış töreni Kuran-ı Kerim okunarak yapıldı. Gecede RP’nin Gençlik Kolları tarafından sahnede sergilenen oyun oldukça dikkat çekmekle beraber adeta bir “Ayaklanma Provasını” andırıyordu.
Bagheri kendi aralarında sohbet ediyorlardı. Gecenin resmi açılış töreni Kuran-ı Kerim okunarak yapıldı. Gecede RP’nin Gençlik Kolları tarafından sahnede sergilenen oyun oldukça dikkat çekmekle beraber adeta bir “Ayaklanma Provasını” andırıyordu.
Oyuncular Filistin ayaklanması İntifada’yı canlandırmış, İsrail'i simgeleyen asker
kıyafetindeki diğer oyuncuları taşlamışlardı. Oyun salonda bulunan İran Büyükelçisi Muhammed Rıza Bagheri başta olmak üzere bütün herkesin takdirini toplamış ve uzun süre ayakta alkışlanmıştır (Akpınar, 2006, s.153). Ancak bu etkinlikler, gazetelerde “Türkiye İran mı olacak?” şeklinde yansıtılmıştır.
Bütün bu yaşanan olaylarla beraber Sincan Belediyesi tarafından düzenlendiği
iddia edilen “Kudüs Gecesi” olarak adlandırılan etkinliğin, kamuoyunda bilinenin
aksine, Kudüs Platformu ile ortaklaşa yapıldığı öğrenilmiştir. “Kudüs Gecesi” olarak adlandırılan etkinlik CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, Rıza Bagheri’nin Türkiye'nin iç politikasına karışmasına hakkı olmadığını belirterek, “Dışişleri Bakanı’nı göreve çağırıyorum, derhal tepkisini dile getirmeli ve Türkiye’nin olması gereken tavrını ortaya koymalıdır” demiştir.
kıyafetindeki diğer oyuncuları taşlamışlardı. Oyun salonda bulunan İran Büyükelçisi Muhammed Rıza Bagheri başta olmak üzere bütün herkesin takdirini toplamış ve uzun süre ayakta alkışlanmıştır (Akpınar, 2006, s.153). Ancak bu etkinlikler, gazetelerde “Türkiye İran mı olacak?” şeklinde yansıtılmıştır.
Bütün bu yaşanan olaylarla beraber Sincan Belediyesi tarafından düzenlendiği
iddia edilen “Kudüs Gecesi” olarak adlandırılan etkinliğin, kamuoyunda bilinenin
aksine, Kudüs Platformu ile ortaklaşa yapıldığı öğrenilmiştir. “Kudüs Gecesi” olarak adlandırılan etkinlik CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, Rıza Bagheri’nin Türkiye'nin iç politikasına karışmasına hakkı olmadığını belirterek, “Dışişleri Bakanı’nı göreve çağırıyorum, derhal tepkisini dile getirmeli ve Türkiye’nin olması gereken tavrını ortaya koymalıdır” demiştir.
Bu gelişmeler üzerine, Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Büyükelçi Ali
Tuygan, Sincan Belediyesi tarafından düzenlenen “Kudüs Gecesi”’nde ki konuşmaları nedeniyle İran’ın Türkiye Büyükelçisi Muhammed Rıza Bagheri’yi Bakanlığa çağırarak görüşmüştür. Görüşmenin ardından Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, ‘Büyükelçinin söz konusu gecede yaptığı konuşmanın, içişlerimize müdahale niteliği taşıyan unsurlar ve Türkiye'nin dostu bazı ülkelere karşı uygun olmayan eleştiriler içerdiği, bu beyanlarının tarafımızdan protesto edildiği belirtilmiştir” denilmiştir. Ancak, Hükümetin söz konusu Büyükelçiyi derhal sınır dışı etmemesi Genelkurmay Başkanlığı tarafından tepkiyle karşılanmıştır. Bu olaydan üç gün sonra, 3 Şubat 1997 tarihinde Sincan’daki Kudüs Gecesine ilişkin olarak DGM tarafından inceleme başlatılmıştır.
Tuygan, Sincan Belediyesi tarafından düzenlenen “Kudüs Gecesi”’nde ki konuşmaları nedeniyle İran’ın Türkiye Büyükelçisi Muhammed Rıza Bagheri’yi Bakanlığa çağırarak görüşmüştür. Görüşmenin ardından Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, ‘Büyükelçinin söz konusu gecede yaptığı konuşmanın, içişlerimize müdahale niteliği taşıyan unsurlar ve Türkiye'nin dostu bazı ülkelere karşı uygun olmayan eleştiriler içerdiği, bu beyanlarının tarafımızdan protesto edildiği belirtilmiştir” denilmiştir. Ancak, Hükümetin söz konusu Büyükelçiyi derhal sınır dışı etmemesi Genelkurmay Başkanlığı tarafından tepkiyle karşılanmıştır. Bu olaydan üç gün sonra, 3 Şubat 1997 tarihinde Sincan’daki Kudüs Gecesine ilişkin olarak DGM tarafından inceleme başlatılmıştır.
İçişleri Bakanı Meral Akşener, hakkında açılan soruşturmanın selameti açısından
Sincan Belediye Başkanı Bekir Yıldız’ın geçici tedbir olarak görevinden
uzaklaştırdığını açıklamış; Ankara DGM’de, Bekir Yıldız hakkında “gözlem altına
alınması” talimatını vermiştir. DGM Başsavcılığının Esas Hakkındaki Mütalaasında
“Kudüs Gününün, Kudüs’le ilgisinin olmadığı; diriliş günü ve Müslümanların günü”
olduğu vurgulanmıştır (Komisyon, 2012, s.54-55).
Sincan Belediye Başkanı Bekir Yıldız’ın geçici tedbir olarak görevinden
uzaklaştırdığını açıklamış; Ankara DGM’de, Bekir Yıldız hakkında “gözlem altına
alınması” talimatını vermiştir. DGM Başsavcılığının Esas Hakkındaki Mütalaasında
“Kudüs Gününün, Kudüs’le ilgisinin olmadığı; diriliş günü ve Müslümanların günü”
olduğu vurgulanmıştır (Komisyon, 2012, s.54-55).
Bu arada DYP Milletvekilleri, liderleri Tansu Çiller’in aksine duydukları
rahatsızlıkları dile getirmişlerdir. RP’nin protokolü çiğnemediği konusunda direten
Tansu Çiller ise, yaşanan olayların hukuk kuralları çerçevesinde halledilmesi gerektiği üzerinde durmuştur (Akpınar, 2001, s.171-172). Toplumu sarsan bu gelişmeler karşısında sessiz ve rahat bir tavır sergileyen Başbakan Erbakan ise türban, Taksim’e cami, karayolu ile hacca gidiş gibi meselelerle meşgul olmayı tercih etmiştir. Necmettin Erbakan, üniversitelerde başörtüsünü serbest bırakılmasını öngören Bakanlar Kurulu kararnamesini Türkiye’nin içinde bulunduğu bu bunalımlı günlerde imzaya açmıştır (Öztürk, 2006, s.80-81).
rahatsızlıkları dile getirmişlerdir. RP’nin protokolü çiğnemediği konusunda direten
Tansu Çiller ise, yaşanan olayların hukuk kuralları çerçevesinde halledilmesi gerektiği üzerinde durmuştur (Akpınar, 2001, s.171-172). Toplumu sarsan bu gelişmeler karşısında sessiz ve rahat bir tavır sergileyen Başbakan Erbakan ise türban, Taksim’e cami, karayolu ile hacca gidiş gibi meselelerle meşgul olmayı tercih etmiştir. Necmettin Erbakan, üniversitelerde başörtüsünü serbest bırakılmasını öngören Bakanlar Kurulu kararnamesini Türkiye’nin içinde bulunduğu bu bunalımlı günlerde imzaya açmıştır (Öztürk, 2006, s.80-81).
Belediye Başkanı Bekir Yıldız, Kudüs Gecesinde yaptığı konuşma nedeniyle
17,5 yıl hapis cezasına çarptırılmıştır. Sincan’da düzenlenen Kudüs Günü etkinliği 28 Şubat sürecinin en tartışmalı hadiselerinden birisini teşkil etmiştir (Komisyon, 2012, s.55).
17,5 yıl hapis cezasına çarptırılmıştır. Sincan’da düzenlenen Kudüs Günü etkinliği 28 Şubat sürecinin en tartışmalı hadiselerinden birisini teşkil etmiştir (Komisyon, 2012, s.55).
Bu gecenin en önemli mimarı olan Sincan eski Belediye Başkanı Bekir Yıldız,
ceza evinden tahliye olduktan sonra 17 Ekim 1997’de “Ceviz Kabuğu” programında; “Kudüs Gece” si ile ilgili olarak gecenin Filistin’le ilgili bir gece olduğunu, tekrar belediye başkanı olsa böyle bir geceyi yeniden düzenleyeceğini ancak bu ülkede her doğrunun yapılamayacağından İran Büyükelçisi’ni davet etmeyeceğini ancak bunun sebebinin kamuoyunun mahzur görmesinden değil kamuoyuna mahzur gösterilmesi için bazı hesapların yapılması olduğunu, bir takım olaylarla zaten gerilmiş olan ortama biraz da katkı olsun düşüncesiyle böyle bir programın düzenlenmediğini, Ramazan Ayı boyunca 30 gece program düzenlendiğini ve Kudüs Gecesi’nin bunlardan sadece biri olduğunu, daha önce ki gecelerde de Kafkas, Çeçen ve Bosna ile ilgili geceler düzenlendiğini ancak sadece bu gecenin birilerinin hoşuna gitmediğini” belirtmiştir (Cevizoğlu, 2001,s. 77).
ceza evinden tahliye olduktan sonra 17 Ekim 1997’de “Ceviz Kabuğu” programında; “Kudüs Gece” si ile ilgili olarak gecenin Filistin’le ilgili bir gece olduğunu, tekrar belediye başkanı olsa böyle bir geceyi yeniden düzenleyeceğini ancak bu ülkede her doğrunun yapılamayacağından İran Büyükelçisi’ni davet etmeyeceğini ancak bunun sebebinin kamuoyunun mahzur görmesinden değil kamuoyuna mahzur gösterilmesi için bazı hesapların yapılması olduğunu, bir takım olaylarla zaten gerilmiş olan ortama biraz da katkı olsun düşüncesiyle böyle bir programın düzenlenmediğini, Ramazan Ayı boyunca 30 gece program düzenlendiğini ve Kudüs Gecesi’nin bunlardan sadece biri olduğunu, daha önce ki gecelerde de Kafkas, Çeçen ve Bosna ile ilgili geceler düzenlendiğini ancak sadece bu gecenin birilerinin hoşuna gitmediğini” belirtmiştir (Cevizoğlu, 2001,s. 77).
***
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder