ŞEMDİNLİ VE YÜKSEKOVA İLÇELERİNDE TOPLUMSAL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN DIŞINA ÇIKILARAK YAPILAN GÖSTERİLER VE OLAYLARI., BÖLÜM 6
Gene Yüksekova İlçe Emniyet Müdürlüğünün 17.02.2005 tarihinde de ayın sayılı
yazısı ile 15.11.2005 tarihinde meydana gelen olayların devam ettiğini, olay yerlerinin güvenli olmadığını, olayların ilçe merkezinde meydana gelmesi nedeni ile ölüm ve yaralanma olaylarının tam olarak tespit edilemediğini, olay yeri incelemesinin yapılması için Cumhuriyet Başsavcılığımıza bilgi verileceği bildirilmiştir. Yüksekova İlçe Jandarma Komutanlığınca yukarıda sözü edilen yazısında 16.11.2005 tarihli 021-8427-05/16402 sayılı yazı ile cevap verilerek olaylarla ilgili olarak ilçe emniyet müdürlüğünün talebi, Kaymakamlık Makamının sözlü ve şifahi emri ile ilçe jandarma komutanlığında destek kuvvet istenildiğinin yazı ekinde gönderilen personelinin olayda görev aldığı, olaylar sırasında ilçe jandarma komutanlığı personelinin silahlı müdahalede bulunmadığını, olayla bilgisi ve görgüsü bulunan tanıkların bulunmadığını, olayla ilgili kamera fotoğraf makinası ve benzeri araçlarla tespit yapılamadığını, ancak emniyet müdürlüğü nün bu konuda çalışma yaptığını bildirmiştir.
Olaylar sırasında ölen şahıslardan İslam BARTİN1 in adli muayene işlemini Başkale Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılmış, Abdulhaluk GEYLANI'nin ölü muayene işleminin Van Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılmış olup ilgili evraklar Cumhuriyet Başsavcılığımıza gönderilmiştir.
Olayların yatışması üzerine 18.1 1.2005 tarihinde de 19.11.2005 tarihinde olaylar sırasında güvenlik güçleri tarafından kullanılan panzerler le BTR tipi zırhlı araçlar üzerinde inceleme yapılmış, araçlar üzerindeki taş, mermi ve molotof kokteyli izleri tespit edilmiş buna dair tutanaklar düzenlenmiş, fotoğraflar çektirilerek soruşturma dosyasına eklenmiştir. Yukarıda sözü edilen yazılarımız gereği İlçe Jandarma Komutanlığına ve İlçe Emniyet Müdürlüğü görevlilerinin olaylar sırasında bulundurdukları silahlar üzerinde keşif icra edilerek huzurda mukayese atışı yaptırılmış , ele geçirilen mermi kovanların C. Başsavcıığımız emanetine alınmıştır.
Gene olaylar sırasında olaya katılan bir grup tarafından darp edildiği , üzerindeki silahının, cüzdanının ve cep telefonunun gasp edildiği, yoldan geçmekte olan binek tipi toros marka san renkli ticari taksiye zorla bindirilerek Yeşildere mahallesine götürüldüğü, burada kendisini zorla götüren üç şahsın elinden kaçarak kurtulduğunu beyan eden müşteki Uzm.çvş. Metin BALTACI' nın beyanı doğrultusunda Yüksekova ilçesinde tarife uygun ticari taksi şoförlerinin ve sahiplerinin beyanları alınmış bu kişiler özetle böyle bir olay hakkında bilgi
sahibi olmadıklarım belirtmişlerdir.
Yine bu müştekinin olay sırasında gasp edildiğim beyan ettiği cep telefonunun seri numarasından bu telefonun kullanılan kişilerin tespiti için ilgili GSM şirketlerine müzekkereler yazılmıştır. Bu yöndeki araştırma da devam etmektedir. Olaylar sırasında Van ve Ankara ilinden gönderilen güvenlik güçlerinin de görev yaptığı anlaşıldığından bunlarla ilgili olarak da üzerlerinde bulundurdukları silahlarla mukayese atışı yapılarak ele geçecek olan kovanların Cumhuriyet Başsavcılığımıza gönderilmesi hususunda bu iller C.Başsavcılıklarına talimatlar yazılmış olup cevaplan beklenilmektedir.
Olayın mağdurlarının ve müştekilerinin bir bölümünün beyanları ve doktor raporları alınmış olup bunlardan eksik olanların tamamlanmasına çalışılmaktadır.
İlgi sayılı yazı ile sorulan 17.11.2005 tarihinde Yüksekova da 15 Kasım gösterilerinde hayatım kaybeden şahısların cenazelerinin demine ilişkin olayla ilgili olarak da Cumhuriyet Başsavcılığımızca 2005/2270 Sor. Sayılı dosya üzerinden soruşturma başlatılmıştır.
Her iki olay ile ilgili olarak soruşturmaya çok yönlü olarak devam edilmektedir."
Şekilinde bilgi verildiği görülmüştür.
c) Komisyonumuzun Değerlendirmesi
2559 saydı Polis Vazife ve Selahiyet Kanonunun 16. ve Ek. 6. Maddeleri Polisin
silah kullanma yetkisini düzenlemiştir. Buna göre;
"MADDE 16 - Polis, aşağıda yazılı hallerde silâh kullanmağa salahiyetlidir:
A) Nefsini müdafaa etmek;
B) Başkanın ırz ve canına vuku bulan ve başka suretle men'i mümkün olmayan bir taarruzu savmak için;
C) Ağır cezayı müstelzim bir suçtan maznun olarak yakalanıp nezaret altında bulunan veya her hangi bir suçtan mahkûm ve mevkuf olupta tutulması veya nakil ve şevki polise emir ve tevdi olunan şahısların kaçmaları veya bu maksatla polise taarruzları halinde yapılacak ihtarlara itaat edilmemiş ve kaçmağa ve taarruza mâni olmak için başka çare bulunmamışsa;
D) Muhafazasına memur olduğu mevki veya elindeki silâha yahut kendisine yerilmiş veya teslim edilmiş olan karakolhane ile şahıslara karşı vuku bulacak taarruzu başka suretle defa imkân olmamışsa;
E) Ağır cezayı müstelzim ve meşhut cürüm halinde bulunan suçlarda suçlunun saklı olduğu yerin arandığı şurada o yerden şüpheli bir şahıs çıkarak kaçtığı ve dur enirine kulak asmadığı görülerek başka suretle ele geçirilmesine imkân bulunmamışsa;
F) Ağır hapsi müstelzim bir suçtan dolayı maznun veya mahkûm olupta zabıtaca
aranmakta olan bir şahsın yakalanmasına teşebbüs edildiği sırada kaçar ve dur emrine de kulak asmayarak başka türlü ele geçirilmesi kabil olmazsa;
G) Vazife esnasında polise tecavüze veya karşı koymağa elverişli aletlerin ve
silâhların teslimi emredildiği hâlde emrin derhal yerine getirilmeyerek karşı gelinmesi veya teslim edilmiş silâh ve aletlerin zorla tekrar alınmasına kalkışılmışsa;
H) Polisin vazifesini yapmasına yalnız veya toplu olarak fiili mukavemette
bulunulmuş veya taarruzla mümanaat edilmişse;
İ) Devlet nüfuz ve icraatına silâhlı olarak karşı gelinmişse;
EK MADDE 6- (Ek: 16.06.1985 - 3233 s. Y. m.7) Polis, yakalanması gerekli kişi veya dağıtılması gereken topluluğun direnmesi, saldırıya yeltenmesi veya saldırıda bulunması hallerinde, bu fiilleri etkisiz hale getirmek için zor kullanabilir. Zor kullanma direnme ve saldırının mahiyetine ve derecesine göre etkisiz hale getirilecek şekilde kademeli olarak artan nispette bedeni kuvvet, maddi güç ve kanunî şartlan gerçekleştiğinde her çeşit silah kullanma yetkilerini ifade eder. Toplu kuvvet olarak müdahale edilen durumlarda zor kullanmanın derecesi ile kullanılacak araç ve gereçler müdahale eden kuvvetin amiri tarafından tayin ve tespit edilir. Kanunda açıkça Toplu kuvvet olarak müdahale edilen durumlarda zor kullanmanın derecesi ile kullanılacak araç ve gereçler müdahale eden kuvvetin amiri tarafından tayin ve tespit edileceğini öngördüğü, incelediğimiz olayında Yasa dışı toplantı ve gösteri yürüyüşü olduğu, bu gösteri yürüyüşü sırasında Güvenlik Güçlerine ve bunların kullandıkları araç ve gerece karşı, Taşlı, Sopalı, Silahlı saldırıda bulunulduğu, Göstericilerin dağıtılması amacıyla öncelikle ihtar,su panzeri v.b gibi Polisin zor kullanma yetkisinin kademeli olarak işletilmeye çalışıldığı, ancak eylemcilerin gittikçe artan şekilde saldın ve tecavüz niteliğini alan eylemleri, Kalabalığa müdahale eden Polis Panzerinin devrilmesi ile Göstericilerin bu panzere yönelerek tahrip etme ve yakma girişiminde bulunmaları, bu eylemleri sırasında PKK Terör örgütünü öven slogan, Döviz, Sözde Bayrak v.b hareketleri nedeni ile kontrol edilmesinin, bastırılmasının oldukça zorlaştığı anlaşılmaktadır. Olayların tam bu
safhasında bu göstericilerden 3 kişinin açılan ateş sonucu hayatını kaybettiği ortaya çıkmaktadır. Bahse konu 3 kişinin ölümüne yol açan silahla ateşin kim veya kimlerden, Güvenlik Güçlerinin silahından mı kaynaklanıp kaynaklanmadığı henüz aydınlatılamamıştır. Bu konunun Yüksekova Cumhuriyet Savcılığınca yürütülen soruşturma sonucunda açıklığa kavuşturulacağı tabiidir. Ancak şayet anılan 3 kişinin ölümüne Güvenlik Kuvvetlerince açılan silahlı ateş sonucunda sebebiyet verilmişse bu durumda Güvenlik Kuvvetlerinin silah kullanma yetkilerinin doğup doğmadığını, doğmuşsa doğrudan öldürmeye mi yoksa etkisiz hale getirmeye yönelik mi ateş etmesi gerekeceği sorununun açığa çıkarılması zarureti doğar. Yüksekova İlçe Emniyet Müdürü Ergin İşler, Komisyonumuza 14.03.2006 günü verdiği ifadesinde, 15 Kasımda meydana gelen gösterilere Güvenlik Kuvvetlerince müdahale esnasında kesinlikle silah kullanma talimatı vermediğini ifade etmiş, Komisyonumuzca da olaya müdahale ile görevlendirilen diğer Polis Amirlerinin de böyle bir emir verdiklerine dair her hangi bir bilgi ve bulguya da ulaşılamamıştır. Bu halde ilgili kuvvet amirinin emri olmadan Polisin kendiliğinden ve hedefe doğrudan ateş açtığı yönünde kuvvetli bir şüphenin oluşmasına zemin hazırlanmıştır. Bu olayın gerçekleştirilmesinde Polisin silah kullandığı farz edildiğinde İlçe Emniyet Müdürü ve diğer olaya müdahale eden kolluk amirlerinin izni ve emri olmadan topluluğa silahla ateş açılması cezai ve idari yönden gerekli takibata konu olacaksa burada Kolluk amir ve memurları arasında emir komuta ilişkisinde ciddi bir güvenlik zafiyetini gösterdiğini,
güvenlik algılamasında önemli bir sapmayı işaret ettiğini, olabilecek böylesi toplumsal olaylara bir bütünlük içerisinde müdahale edilmesi, sağlıklı tedbir alınıp uygulanması konusunda kriz işaretleri verdiğini belirtmek gerekir.
Yüksekova'da meydana gelen bu olaylar ölçek alınarak Güvenlik kuvvetlerin
toplumsal olaylara müdahale etkinliklerinin arttırılması ihtiyacı kendisini şiddetli bir şekilde hissettirmektedir.Bu nedenle Emniyet Genel Müdürlüğünce Polisin toplumsal olaylar konusunda eğitilmesine yönelik var olan Hizmet içi eğitim faaliyetlerinin yoğunlaştırılması komisyonumuzca tavsiyeye değer görülmektedir.
2. Uzman Çavuş Metin BALTACI nın Kaçırılması Olayı
15.11.2005 günü kaçırılan, şiddetli şekilde darp edilen ve daha sonra kurtulup tedavi altına alınan Efeler Jandarma Özel Harekit Tabur Komutanlığında görevli Uzman Çavuş Metin BALTACI'nın 22.11.2005 tarihinde Şemdinli İlçe Emniyet Müdürlüğünde Mülkiye Başmüfettişi tarafından alınan ifadesine göre;
15.11.2005 günü saat 09:00 da nöbeti bittiğinde eve gittiğini, ailesi ve çocuklarıyla birlikte alışverişe gittiğini, saat 12:30 civarında çocuklarım eve bıraktığını, ilçede basm açıklaması yapılacağını duyduğunu, olayların büyüyebileceğini düşünerek aracım görev yaptığı Tabura götürüp bıraktığını, yaya olarak şehir merkezine doğru yürüdüğünü, bu sırada eşinin cep telefonu ile arayarak kirada oldukları evlerinin önünde kalabalık bir gurubun olduğunu, sloganlar attıklarım, korktuklarını, benim üzerimde bulunan daire kapışırım
anahtarım getirmesini istediği, kendisinin de evine doğru gittiğini, eve yaklaştığı sırada eşinin tekrar arayarak grubun çok kalabalık olduğunu, gelmemesini istediği, Bu sırada 18-20 yaşlarında bir gencin kendisini göstererek "işte bir tanesi geldi, yakalayın" demesi üzerine 150-200 kişilik grubun üzerine doğru geldiğini, ellerindeki sopalar ve taşlarla darp ettiklerini, yüzleri kapalı 3-4 kişinin ellerinde kaleşnikof silahlar olduğu halde başında bekledikleri, bir tanesinin "öldürelim" diye etraftakileri tahrik ettiğini, kurtulmaya çalışmışsa da muvaffak olamadığını, ayrıca üzerinde bulunan Yavuz 16 marka tabancasının, kimlik belgelerinin, sürücü belgesinin, aracına ilişkin ruhsat belgelerinin, kredi kartlarının, cep telefonunun ve yaklaşık 550 YTL nakit parasının gasp edildiğini,
Yoldan geçmekte olan ticari bir taksinin durdurularak kendisinin bu taksiye bindirildiği ve üç kişinin daha binerek Yeşildere mahallesindeki mezarlığa götürdüklerini, bu arada cep telefonu ile birileriyle konuştuklarını, kendisinin Kürtçe bildiği için bu konuşmaları takip edebildiğini, konuşmalarda "Başkanım" diye hitap edilen kişiye benim ellerimde olduğumu, babayiğit olduğum için beni zapt etmekte zorlandıklarım, beni parti veya belediye başkanına teslim etmek istediklerini, bunu yapamazlarsa emniyetçe gözaltına alman kişilerle takas yapacaklarım söyledikleri,
Yardım gelmeyeceğini anlayınca kendi kendine nasıl kurtulabileceğinin planını
yapmaya başladığım, mezarlıkta yürürken tuvalet ihtiyacı olduğunu söylediğini, üç kişiden birinin yanında olduğu halde diğer ikisinden yaklaşık 50 mt kadar uzaklaştıklarını, kendisinin yanındaki tek kişiyi etkisiz hale getirmek suretiyle koşmaya başladığını, uzaktaki iki kişiden birinin peşine düştüğünü ve yaklaştığında onu da etkisiz hale getirdiğini, yakınlarda bulunan bir evin bahçesinden içeri atlayarak girdiğini, ancak ev sahiplerinin kendisini içeriye almak istemediğini, bunun üzerine oradan ayrılarak ara sokaklardan tekrar yürümeye devam ettiğini, durumunun kötü olduğunu düşünerek başka bir evin bahçesine girdiğini, 45-50 yaşlarında bir şahıstan Uzman Çavuş olduğunu söyleyerek yardım istediğini, şahsın kendisini eve aldığını, telefonla emniyet ve jandarma yetkililerini arayarak haber verdiğini, yaklaşık bir saat sonra
güvenlik güçlerinin gelerek kendisini kurtardıklarını ifade ettiği, 3. Yüksekova 2 Nolu Sağlık Ocağına Zarar Verilmesi, Çalışanların Tehdit Edilmesi Olayı
15.11.2005 günü saat 14:45'de Sağlık Ocağına gelen maskeli iki kişinin arkalarında çok kalabalık bir grup olduğu halde çalışanları tehdit ettikleri, maskeli kişilerden bir tanesinin "ocağınızı kapatın, 10 dk içinde kapatılmazsa ocağı yakacağız" şeklinde konuştuğu, durumun Sağlık Grup Başkanlığına iletilmesinden sonra oradan alınan talimat üzerine ocağın kapatıldığı, maskeli kişilerin silahlı olduğu, ocağın kapatılacağı sırada bir grubun yaralı getirmesi üzerine ocağın tekrar açıldığı, gerekli tedavinin yapılıp yaralının şevkinden sonra
saat 16:00'da sağlık ocağının tekrar kapatıldığı ve çalışanların Devlet Hastanesine gittiği, Güvenlik güçleri tarafından 16.11.2005 günü saat 12:00'de yapılan tespitte; Sağlık Ocağının giriş istikametine göre sol ön duvarında yeşil sprey boya ile "HPG ZAGROS PKKTerör TC" yazısının yazıldığı, giriş istikametine göre sol bahçe duvarına san sprey boya ile bir metre kare ebadında yuvarlak daire üzerine yıldız yapılmış olduğu,giriş kapısının camlarının kınk olduğu, giriş istikametine göre sağ tarafla bulunan camlardan da üç tanesinin kırık olduğunun tutanağa bağlandığı,
4. Muhtelif Yerlere Yasa Dışı Yazılar Yazılması, Pankart Asılması Olayı
Mülkiye Müfettişinin hazırlamış olduğu Araştırma Raporunda Yasadışı yazılama ve Pankart olayları aşağıdaki şekilde anlatılmıştır.
"19.11.2005 günü saat 15:00 civarında yapılan tespitlere göre;
Cumhuriyet İlköğretim Okulunun bahçe duvarına 100cmx30cm ebadında "Tayip
İstifa", Cezaevi kavşağında Imtx5mt ebadında "PKK Serok Apo", Imtx5mt ebadında Şehit Namınn HPG", Imtx3mt ebadında "Gever Ovası Apocular Yuvası", 2mtx30cm ebadında "Baş Apo Ceza Amiri", 2mtx2mt ebadında iki adet "Danimarka'ya Selam HPG", Cengiz Topel Caddesi üzerinde 6 adet PKK terör örgütünü simgeleyen 50cm ebadında yıldız, 8mtx3mt ebadında "Gençlik Aponun fedaisidir, Başkan Apo", l,5mtxlmt ebadında 'Terör TC", l,70cmx2mt ebadında "PKK Cezacılar", 18Ocmx3Ocm ebadında "www.hpg.online". 8mtx2mt ebadında "Gün bugündür kurtlar ayağa Başkan Apo", 2mtx4mt ebadında "gençlik Ruhuyla Başkan Apoyu Selamlıyoruz", 60cmx30cm ebadında iki adet "Apo", 130x40cm ebadında iki adet "HPG", elektrik direğinde bulunan 40x60cm ebadındaki
tabelada "PKK", Cengiz Topel caddesi 1 nolu sokak üzerinde 2x1 mt ebadında
"A.ÖCALAN,B.APO",
Merkez 2 nolu Sağlık Ocağı ve çevresindeki binalarda l,5xlmt ebadında PKKterör
örgütünü simgeleyen bayrak resmi, 100x50cm ebadında "Biji APO", 250x80cm ebadında "Satılık TC", 150x250cm ebadında "Başkan Apo Bayramın Kutlu Olsun", 150x80cm ebadında "Apocu Gençlik Y.Ova", Mezarlık Mahallesi bila sayılı, binanın bahçe duvarında değişik ebatlarda on adet "APO, ÖCALAN", 23 Nisan Caddesi üzerinde 200x70cm ebadında "Biji Serok Apo", 50x30cm ebadında "HPG" yazısı, Cengiz Topel caddesi DEHAP binası karşısında çöp konteynın üzerinde "Dur PKK Kontrol"
Şeklinde san, siyah, kırmızı sprey boyalarla yazılamalar yapıldığının fotoğraf ve video kamera ile tespitlerinin yapıldığı," İncelenmiştir.
5.17.11.2005 Günü Düzenlenen Cenaze Töreni
09.11.2005 günü Şemdinli'de meydana gelen patlama olayını protesto etmek amacıyla
15.11.2005 günü Yüksekova ilçesinde DEHAP tarafından organize edilen basın açıklaması ve devamında meydana gelen olaylar sırasında hayatını kaybeden Ergin MENGEÇ, Abdulhaluk GEYLANİ ve İslam BARTIN isimli vatandaşların cenazelerinin 17.11.2005 günü defnedildiği,
7. Cİ BÖLÜM ,LE DEVAM EDECEKTİR..,,
***
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder