ABD’nin Suriyeli ‘Ilımlı Muhalifleri’ “ Eğit ve Teçhiz Et ” Programı Hakkında Değerlendirme BÖLÜM 4
ABD, Suriyeli Ilımlı Muhalifleri, Eğit ve Teçhiz Et, Program Hakkında Değerlendirme,Oktay BİNGÖL,Ali Bilgin VARLIK,
Bu bağlamda ABD’nin tahlil edilmiş hedeflerini;
- Suriye’de öncelikle Selefi ve 'cihadist' yapılara karşı daha ılımlı bir muhalefet yaratmak, mümkün olduğunda bunu Esad’a karşı kullanmak,
- Esad rejimini ucu açık ve yıkıcı bir iç savaş ile diplomatik çözüme tercih noktasına getirmek,
- Esad rejimi, İran ve Hizbullah üzerinde baskıyı devam ettirerek bölgede yeni mevziler kazanmalarına engel olmak,
- IŞİD’in Suriye’den çekilmesini ve Irak’ta uzlaşıya razı olmasını sağlamak,
- İran’a Suriye’yi nükleer görüşmelere feda etmeyeceğini göstermek,
- Rusya’nın Ukrayna kriziyle meşgul olmasını stratejik fırsata çevirmek şeklinde sıralamak mümkündür.
(11) ABD’nin, “Eğit ve Teçhiz Et” programı ile ılımlı muhalefetin başarı
sağladığını gördüğünde kapsamı genişletilebileceği ve hedefleri yeniden düzenleyerek Esad rejimini kendi öngördüğü diplomatik çözüme yaklaştırabileceğini hesapladığı düşünülmektedir. Güçlenen muhalefet kontrol ettiği yerleri yönetme etkinliğine kavuştuğunda, ancak Esad rejimi diplomatik çözüme yanaşmadığında ABD’nin rejimin toptan yıkılması ve değişimini uygulanabilir bir seçenek olarak ele alabileceği değerlendirilmektedir. ABD, tüm çabalara rağmen muhalefet gözle görülür bir ilerleme sağlayamadığında programı sonlandırma seçeneğini kullanabilecektir. Ancak bu durumda büyük umutlar verilmiş muhalefetin düşmanlaştırılması olası görülmektedir.
sağladığını gördüğünde kapsamı genişletilebileceği ve hedefleri yeniden düzenleyerek Esad rejimini kendi öngördüğü diplomatik çözüme yaklaştırabileceğini hesapladığı düşünülmektedir. Güçlenen muhalefet kontrol ettiği yerleri yönetme etkinliğine kavuştuğunda, ancak Esad rejimi diplomatik çözüme yanaşmadığında ABD’nin rejimin toptan yıkılması ve değişimini uygulanabilir bir seçenek olarak ele alabileceği değerlendirilmektedir. ABD, tüm çabalara rağmen muhalefet gözle görülür bir ilerleme sağlayamadığında programı sonlandırma seçeneğini kullanabilecektir. Ancak bu durumda büyük umutlar verilmiş muhalefetin düşmanlaştırılması olası görülmektedir.
(12) ABD’nin zaman içinde “Eğit ve Teçhiz Et” programına ilaveten doğrudan
askerî destek sağlanmasını da gündeme alabileceği göz ardı edilmemelidir. Doğrudan müdahale ise ABD’nin tam başarısızlığı, aşırı tırmanma ve IŞİD gibi yapıların güçlenmesi sonucunu da doğurabileceği aşikârdır.
askerî destek sağlanmasını da gündeme alabileceği göz ardı edilmemelidir. Doğrudan müdahale ise ABD’nin tam başarısızlığı, aşırı tırmanma ve IŞİD gibi yapıların güçlenmesi sonucunu da doğurabileceği aşikârdır.
ç. ABD’nin “Eğit ve Teçhiz Et” Programının Kapsamı:
(1) Söz konusu programın kapsamı hakkında resmi bir açıklama
yapılmamıştır. ABD'nin bu zamana kadarki uygulamaları dikkate alınarak yapılan analizde programın aşağıda sunulan faaliyet ve işlevlerden tamamını veya bir kısmını kapsayabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
yapılmamıştır. ABD'nin bu zamana kadarki uygulamaları dikkate alınarak yapılan analizde programın aşağıda sunulan faaliyet ve işlevlerden tamamını veya bir kısmını kapsayabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
(a) Silah yardımı:
Her tür ve yeter sayıda piyade tüfeği, otomatik tüfek ve makineli tüfek ile bunların mühimmatı,
Havan, top ve mühimmatı,
Geri tepmesiz top, roketatar, güdümlü tanksavar füzeleri ve mühimmat,
Uçaksavar topları ve füzeleri.
(b) Eğitim:
Havan, top ve mühimmatı,
Geri tepmesiz top, roketatar, güdümlü tanksavar füzeleri ve mühimmat,
Uçaksavar topları ve füzeleri.
(b) Eğitim:
Silah kullanma ve bakım eğitimi,
Gerilla savaşı taktikleri (kapsamlı ve koordineli pusu, korunaklı yerlere taarruz, sızma, taktik akın),
Piyade ve komando taktikleri,
Tank avcılığı,
Hava taarruzlarına karşı savunma ve uçakları düşürme,
Hassas tesislere baskın ve sabotaj.
(c) Harekâtı (operasyonları) yönlendirme desteği:
Gerilla savaşı taktikleri (kapsamlı ve koordineli pusu, korunaklı yerlere taarruz, sızma, taktik akın),
Piyade ve komando taktikleri,
Tank avcılığı,
Hava taarruzlarına karşı savunma ve uçakları düşürme,
Hassas tesislere baskın ve sabotaj.
(c) Harekâtı (operasyonları) yönlendirme desteği:
ABD askerî personelinin/eğitim veren devlete ait askerî personelin, rejim karşıtlarının birliklerinin içine yerleştirilmesi,
Operasyonlarda yardım ve yönlendirme,
Uçak ve topçu gibi destek silahlarının yönlendirilmesi.
(ç) Komuta kontrol ve muhabere:
Operasyonlarda yardım ve yönlendirme,
Uçak ve topçu gibi destek silahlarının yönlendirilmesi.
(ç) Komuta kontrol ve muhabere:
Operasyon planlama yeteneği kazandırma,
Unsurları tek bir komuta altında toplama ve teşkilatlandırma,
Zamanla düzenli orduya dönüştürme.
(d) Lojistik:
Unsurları tek bir komuta altında toplama ve teşkilatlandırma,
Zamanla düzenli orduya dönüştürme.
(d) Lojistik:
Bakım ve onarım eğitimi,
İkmal sistemi kurma,
Lojistik planlama.
(e) Yardımların koordinasyonu:
İkmal sistemi kurma,
Lojistik planlama.
(e) Yardımların koordinasyonu:
Farklı ülkelerin yardımlarını koordine etme,
İhtiyaçları önceliklendirme.
(f) Siyasi teşkilatlanma:
İhtiyaçları önceliklendirme.
(f) Siyasi teşkilatlanma:
Devlet işlevlerini yerine getirebilecek liderler ve yöneticileri eğitme,
Muhalefetin kontrol ettiği yerlerde yönetim işlevlerinin eğitimi,
Paralel devlet kurumları teşkili.
(g) Bilgi harekâtı:
Muhalefetin kontrol ettiği yerlerde yönetim işlevlerinin eğitimi,
Paralel devlet kurumları teşkili.
(g) Bilgi harekâtı:
İç ve dış kamuoyunu yönlendirme,
Rejim ve IŞİD’e halk desteğini azaltma,
Medya ve propaganda eğitimi.
(2) Değerlendirme:
Rejim ve IŞİD’e halk desteğini azaltma,
Medya ve propaganda eğitimi.
(2) Değerlendirme:
(a) IŞİD ve Esad Yönetiminin askerî kuvvetlerinin terkip ve teçhizatı
dikkate alındığında söz konusu programın zırhlı birlikleri (Tank ve Mekanize Piyade) de kapsayan manevra birlikleri ile orta ve ağır ateş destek vasıtalarını kapsamaması durumunda askerî dengeyi değiştiremeyeceği,
dikkate alındığında söz konusu programın zırhlı birlikleri (Tank ve Mekanize Piyade) de kapsayan manevra birlikleri ile orta ve ağır ateş destek vasıtalarını kapsamaması durumunda askerî dengeyi değiştiremeyeceği,
(b) Bu kapsamdaki birlilerin -tek er, tek tank, ek top vb. den farklı
olarak- bir yıl gibi bir sürede yetiştirilmesinin -Irak Ordusu örneğine olduğu üzere- beka, komuta kontrol, sevk ve idare, lojistik konuları başta olmak üzere harekât alanında ciddi kısıtlara maruz olduğu,
olarak- bir yıl gibi bir sürede yetiştirilmesinin -Irak Ordusu örneğine olduğu üzere- beka, komuta kontrol, sevk ve idare, lojistik konuları başta olmak üzere harekât alanında ciddi kısıtlara maruz olduğu,
(c) Özellikle "stinger, TOW, Milan, ERYX" gibi gelişmiş hava savunma
ve tanksavar silahlarının yardım kapsamında olması halinde kontrollerinin son derece güç olacağı,
ve tanksavar silahlarının yardım kapsamında olması halinde kontrollerinin son derece güç olacağı,
(ç) Programın harekât yönlendirme timlerini de kapsaması durumda, bu
programı yürüten devletin askerî personelinin doğrudan muharebelere katılımını
gerektireceği değerlendirilmektedir.
programı yürüten devletin askerî personelinin doğrudan muharebelere katılımını
gerektireceği değerlendirilmektedir.
d. Eğitim Yerleri
(1) ABD’nin planına göre her yıl 5.000 civarında ılımlı muhalif eğitilip teçhiz
edilecektir. Bunun için bölge ülkelerinde üç eğitim kampı kurulması planlanmaktadır. Bu kapsamda Suudi Arabistan ile 10 Eylül tarihinde anlaşmaya varılmıştır. 23
edilecektir. Bunun için bölge ülkelerinde üç eğitim kampı kurulması planlanmaktadır. Bu kapsamda Suudi Arabistan ile 10 Eylül tarihinde anlaşmaya varılmıştır. 23
Ürdün ile görüşmeler sürmektedir. (Ürdün’de ABD’nin 2012’den itibaren Özel Kuvvetler Eğitim Merkezi bulunmaktadır) Üçüncü kampın ise Türkiye’de kurulmak istendiği anlaşılmaktadır.
Kampların her birinde 1.800-2.000 civarında militan eğitilecek, masraflar, silah ve teçhizat ABD tarafından karşılanacak ve verilecektir.
(2) Son günlerde dış ve iç medyada Türkiye ve ABD’nin Suriyeli rejim
karşıtlarını eğitilmesine konusunda uzlaştıkları yönünde haberler yer almaktadır.24
karşıtlarını eğitilmesine konusunda uzlaştıkları yönünde haberler yer almaktadır.24
Buna göre ilk aşamada MİT tarafından seçilecek 2.000 muhalif Türkiye'de ABD’li ve Türk uzmanlar tarafından eğitilecek, teçhizat ve donanımı ABD tarafından verilecektir.25
BM Antlaşması'nın 2/3 ve 4'üncü Maddeleri
(3) Tüm üyeler, uluslararası nitelikteki uyuşmazlıklarını, uluslararası barış ve güvenliği ve adaleti tehlikeye düşürmeyecek biçimde, barışçı yollarla çözerler.
(4) Tüm üyeler, uluslararası ilişkilerinde gerek herhangi bir başka devletin toprak bütünlüğüne ya da siyasal bağımsızlığa karşı, gerek Birleşmiş Milletler'in Amaçları ile bağdaşmayacak herhangi bir biçimde kuvvet kullanma tehdidine ya da kuvvet
kullanılmasına başvurmaktan kaçınırlar.
(4) Tüm üyeler, uluslararası ilişkilerinde gerek herhangi bir başka devletin toprak bütünlüğüne ya da siyasal bağımsızlığa karşı, gerek Birleşmiş Milletler'in Amaçları ile bağdaşmayacak herhangi bir biçimde kuvvet kullanma tehdidine ya da kuvvet
kullanılmasına başvurmaktan kaçınırlar.
DİPNOTLAR:
23 “Saudi Arabia agrees to host training of moderate Syria rebels”, Reuters, 10 September 2014.
http://www.reuters.com/article/2014/09/11/us-iraq-crisis-obama-saudi-idUSKBN0H51QC20140911
24 “US says Turkey will train moderate Syrian rebels but presses for details”, The Guardian, 11 October 2014.
http://www.theguardian.com/world/2014/oct/11/us-says-turkey-will-train-moderate-syrian-rebels-but-presses-for-details
25 “2 bin muhalife Türkiye'de eğitim”, Yeni Şafak, 10 Ekim 2014.
http://www.yenisafak.com.tr/gundem/2-bin-muhalife-turkiyede-egitim-691618
http://www.reuters.com/article/2014/09/11/us-iraq-crisis-obama-saudi-idUSKBN0H51QC20140911
24 “US says Turkey will train moderate Syrian rebels but presses for details”, The Guardian, 11 October 2014.
http://www.theguardian.com/world/2014/oct/11/us-says-turkey-will-train-moderate-syrian-rebels-but-presses-for-details
25 “2 bin muhalife Türkiye'de eğitim”, Yeni Şafak, 10 Ekim 2014.
http://www.yenisafak.com.tr/gundem/2-bin-muhalife-turkiyede-egitim-691618
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder