TÜRKİYE-AB GERİ KABUL ANLAŞMASI VE VİZE DİYALOĞU BÖLÜM 11
Üçüncü ülke vatandaşları ve vatansız kişilerin geri kabul koşullarının karineye dayanan kanıtı olarak değerlendirilen belgelerin ortak listesi
(Madde 4(1), 6(1) ve 10(2))
- İlgili kişinin Talep edilen Devletin topraklarına girdikten sonra alıkonulduğu yer ve koşullar hakkında o Devletin ilgili yetkilileri tarafından tanzim edilen açıklama,
- Bir kişinin kimliği ve/veya ikameti ile ilgili uluslararası bir kuruluş (örneğin: BMMYK) tarafından sağlanan bilgi,
- Aile üyeleri, seyahat arkadaşları vs. tarafından verilen bilgi raporları/teyitleri,
- İlgili kişinin ifadelerinin yazılı beyanı.
TÜRKİYE-AB GERİ KABUL ANLAŞMASI VE VİZE DİYALOĞU EKLERİ,
***
***
***
***
***
***
***
***
Vize Politikası Alanında İşbirliği hakkında Ortak Beyan
Akit Taraflar, halklar arası temasları daha çok artırmak amacıyla, 19 Şubat 2009 tarihli C-228/06 sayılı Mehmet Soysal, İbrahim Savatlı ve Almanya arasındaki
davada Avrupa Birliği Adalet Divanı kararının ve Avrupa Ekonomik Topluluğu ile Türkiye arasında bir Birlik oluşturan Anlaşmaya ekli 23 Kasım 1970 tarihli Ek
Protokole dayanan Türk Hizmet sağlayıcılarının haklarına ilişkin diğer ilgili kararların etkin şekilde uygulanmasını sağlamakla başlayarak vize politikası alanında ve ilgili alanlarda işbirliklerini güçlendirirler.
7(1). Madde hakkında Ortak Beyan
Taraflar, “4. ve 6. Maddelerde anılan bir kişiyi menşei ülkesine doğrudan iade etmek amacıyla her çabayı” sergilemek için Talep Eden Devlet, Talepte Bulunulan Devlete bir geri kabul başvurusunu ibraz ederken aynı zamanda kişinin menşei olan ülkeye de bir geri kabul başvurusu ibraz etmesi gerektiğini kabul ederler. Talepte Bulunulan Devlet 11(2). Maddede anılan zaman zarfında cevap verecektir. Talep Eden Devlet, bu arada menşe ülkeden geri kabul başvurusuna olumlu bir cevap alınırsa Talepte Bulunulan Devleti bilgilendirir. Kişinin menşe ülkesi belirlenemediği ve bundan dolayı bir geri kabul başvurusu ibraz edilemediği takdirde, bu durumun sebepleri Talepte Bulunulan Devlete ibraz edilecek geri kabul başvurusunda bildirilmelidir.
Teknik Desteğe İlişkin Ortak Bildiri
Türkiye ve Avrupa Birliği göç akımlarının yönetilmesinde ortak sorunlarla baş etmek ve özellikle düzensiz göç ile mücadele etmek için işbirliklerini artırma hususunda mutabık kalırlar.. Böylece, Türkiye ve Avrupa Birliği uluslararası külfetlerin paylaşımı, dayanışma, ortak sorumluluk ve müşterek anlayışa olan bağlılıklarını ifade edeceklerdir.
Bu işbirliği coğrafi gerçekleri göz önünde bulunduracak ve aracı bir aday ülke olarak Türkiye’nin çabaları temeline dayanarak gelişecektir. Keza, söz konusu işbirliği 18 Şubat 2008 tarih ve 2008/157/AT sayılı Türkiye Cumhuriyeti ile Katılım Ortaklığında kapsanan ilkeler, öncelikler ve koşullar üzerine Konsey Kararını ve Türkiye’nin AB’ye girmesi üzerine bu alandaki tüm AB müktesebatın tamamını kabul ettiğinin ve uygulamaya hazır olduğun belirtildiği AB müktesebatının Kabulüne ilişkin Türkiye 2008 Ulusal Programı’nı göz önünde bulunduracaktır.
Bu bağlamda, Avrupa Birliği, bu Anlaşmanın uygulanmasında Türkiye’yi desteklemek için mümkün olan kuvvetlendirilmiş mali desteği sağlamayı taahhüt eder.
Böylelikle, Türkiye’nin yasadışı göçmenlerin kendi topraklarına giriş, kalış ve çıkışlarını önlemesi için kapasitesinin artırılması amacıyla kuruluş ve kapasite
oluşturulmasına özellikle dikkat edilecektir. Bu, diğer yöntemlerin yanı sıra, sınır gözetleme donanımları satın alma, kabul merkezleri ve sınır polisi yapıları tesis
etme ve AB’nin dış desteğinin yönetişimini sağlayan mevcut kurallara tam riayet ederek eğitim faaliyetlerini destekleme yoluyla gerçekleştirilebilir.
Bu Anlaşmanın sürekli, tam ve etkin uygulanmasını desteklemek için bütünleşmiş sınır yönetimi ve göç alanında bir sektör destek programını da içeren bir AB mali yardımı, Türk yetkili makamları ile beraber belirlenecek usullere uygun olarak ve 2013’ten sonra bir sonraki AB mali perspektifleri kapsamında ve doğrultusunda geliştirilecektir.
Danimarka’ya İlişkin Ortak Bildiri
Akit Taraflar, bu Anlaşmanın Danimarka Krallığı topraklarında ve Danimarka Krallığı vatandaşları için geçerli olmayacağını dikkate alır. Bu koşullarda, Türkiye ve Danimarka’nın bu Anlaşma ile aynı şartlarda bir geri kabul anlaşması imzalamaları uygun olacaktır.
İzlanda ve Norveç’e İlişkin Ortak Bildiri
Akit Taraflar, özellikle 18 Mayıs 1999 tarihli Schengen müktesebatının bu ülkelerin katkısıyla yürürlüğe konması, uygulanması ve geliştirilmesi ile ilgili Anlaşmaya binaen Avrupa Birliği ile İzlanda ve Norveç arasındaki yakın ilişkiyi dikkate alır. Bu koşullarda, Türkiye ile İzlanda ve Norveç’in bu Anlaşma ile aynı şartlarda bir geri kabul anlaşması imzalamaları uygun olacaktır.
İsviçre’ye İlişkin Ortak Bildiri
Akit Taraflar, özellikle 1 Mart 2008 tarihinde yürürlüğe giren Schengen müktesebatının İsviçre’nin katkısıyla yürürlüğe konması, uygulanması ve geliştirilmesi ile ilgili Anlaşmaya binaen Avrupa Birliği ile İsviçre arasındaki yakın ilişkiyi dikkate alır. Bu koşullarda, Türkiye’nin İsviçre ile bu Anlaşma ile aynı şartlarda bir geri kabul anlaşması imzalamaları uygun olacaktır.
Lihtenştayn Prensliğine İlişkin Ortak Bildiri
Akit Taraflar, özellikle 19 Aralık 2011 tarihinde yürürlüğe giren Schengen müktesebatının Lihtenştayn Prensliği’nin katkısıyla yürürlüğe konması, uygulanması ve geliştirilmesi ile ilgili Anlaşmaya binaen Avrupa Birliği ile Lihtenştayn Prensliği arasındaki yakın ilişkiyi dikkate alır. Bu koşullarda,
Türkiye’nin Lihtenştayn Prensliği ile bu Anlaşma ile aynı şartlarda bir geri kabul anlaşması imzalamaları uygun olacaktır.
RAPOR
TÜRKİYE-AB GERİ KABUL ANLAŞMASI VE VİZE DİYALOĞU
MEHMET UĞUR EKİNCİ
Son on yıldır inişli-çıkışlı bir grafik çizen Türkiye-AB ilişkileri, 2013 yılının sonlarında imzalanan Geri Kabul Anlaşması (GKA) ve başlatılan vize diyalog süreciyle farklı bir boyut kazanmıştır. Böylece iki taraf arasında üyelik müzakerelerinin dışında bir ilişki düzlemi oluşmuş, karşılıklı taahhütlerin yerine getirilmesine yönelik birçok adım atılmıştır. 2015 yılında Avrupa’nın büyük bir mülteci kriziyle karşı karşıya kalması, geri kabul ve vize serbestisi süreçlerini siyasi gündemin önemli bir maddesi haline getirmiş, 29 Kasım 2015 tarihinde yapılan Türkiye-AB zirvesinde bu iki sürecin hızlandırılmasına karar verilmiştir. Mart 2016’da gerçekleşen zirvelerde yapılan güncellemelerin sonucunda,
GKA’nın tam olarak uygulanmasına 1 Haziran 2016’da başlanması ve aynı tarihte Türk vatandaşlarına vizesiz seyahat hakkının tanınması üzerinde anlaşılmıştır. Bununla birlikte yerine getirilmesi gereken kriterler üzerinden tartışma devam etmektedir.
Türkiye’nin AB ile imzaladığı GKA ve bunun karşılığında Türk vatandaşlarına önerilen vize serbestisi, iki tarafa önemli getiriler sağlamakla beraber bazı belirsizlik ve riskleri de içinde barındırmaktadır. GKA’nın Avrupa’ya yönelik yoğun göç dalgaları karşısında uygulanabilirliği, mültecileri kapsayıp kapsamadığı gibi konularda farklı görüşler ortaya atılmakta, anlaşmayı üçüncü ülke vatandaşları için uygulamaya koymanın uzun vadede Türkiye için doğurabileceği riskler konusunda tartışmalar devam etmektedir. Mülteci krizinin ortaya çıkmasının ardından AB ile Türkiye arasında yaşanan siyasi yakınlaşma vize serbestisinin kısa vadede uygulamaya konacağı yönündeki beklentileri
artırmış olmakla beraber, vize diyalog sürecinin nasıl sonuçlanacağı konusundaki belirsizlik tamamen ortadan kalkmış değildir.
MEHMET UĞUR EKINCI
HAKKINDA;
Bilkent Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde lisans, Bilkent Üniversitesi Tarih Bölümü’nde yüksek lisansını tamamladı. Ohio State Üniversitesi ve Bilkent
Üniversitesi’nde doktora dersleri aldıktan sonra Londra Üniversitesi SOAS Siyaset ve Uluslararası Calışmalar Bölümü’nde doktorasını tamamladı. Araştırma alanları arasında güncel Balkan politikaları, Avrupa siyaseti, iç siyaset-uluslararası siyaset bağlantıları, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemleri dış politikası ve siyasi tarihi bulunmaktadır.
BÖLÜM DİPNOTLARI;
1. Schengen Anlaşması’nın orijinal metni için bkz. Convention Implementing The Schengen Agreement, 14 Haziran 1985,
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:42000A0922(02):en:HTML, (Erişim tarihi: 2 Mayıs 2016)
2. Andrew Geddes, “Borders, Territory, and Migration in the European Union: From the Politics of Migration in
Europe to the European Politics of Migration”, der. Oliver Schmidtke ve Saime Özçürümez, Of States, Rights, and
Social Closure, (Palgrave Macmillan, New York: 2008), s. 216-218.
3. Avrupa Komisyonu, “European Commission Proposes to Lift Visa Obligations for Citizens of Georgia”, Brüksel, 9 Mart 2016; Avrupa Komisyonu,
“European Commission Proposes Visa-free Travel for Citizens of Ukraine”, Brüksel, 20 Nisan 2016; Avrupa Komisyonu, “European Commission Proposes
Visa-free Travel for the People of Kosovo”, Brüksel, 4 Mayıs 2016.
4. “The Ordinary Legislative Procedure”, AB Konseyi,
http://www.consilium.europa.eu/en/council-eu/decision-making/ordinary-legislative-procedure, (Erişim tarihi: 2 Mayıs 2016).
5. Bente Puntervold Bø, “The Use of Visa Requirements as a Regulatory Instrument for the Restriction of
Migration”, der. Anita Böcker, vd., Regulation of Migration: International Experiences, (Amsterdam: 1998),
s. 192; Mark B. Salter, “Passports, Mobility, and Security: How Smart Can the Border Be?”, International
Studies Perspectives, Cilt: 5, Sayı: 1, (Şubat 2004), s. 73; Didier Bigo, “Globalized (In)security: The Field and
the Ban-opticon”, der. Didier Bigo ve Anastassia Tsoukala, Terror, Insecurity and Liberty: Illiberal Practices of
Liberal Regimes After 9/11, (Londra ve New York: 2008), s. 22.
6. Anthony Richmond, Global Apartheid: Refugees, Racism, and the New World Order, (New York, 1994), s. 216.
7. Florian Trauner ve Emanuele Manigrassi, “When Visa-free Travel Becomes Difficult to Achieve and Easy
to Lose: The EU Visa Free Dialogues after the EU’s Experience with the Western Balkans”, European Journal of
Migration and Law 16, (2014), s. 127, 135.
8. Her yıl AB ülkelerine vize başvurusunda bulunan ortalama bir milyon Türk vatandaşının ödediği toplam vize başvuru ücreti 50 milyon avroyu bulmakta, başvuru
sürecinde yapılan ekstra masraflarla beraber bu maliyet birkaç kat artmaktadır: “Schengen Başvurularının Devasa Faturası”, Milliyet, 25 Haziran 2015; “300 Milyon
Euro Cebimizde Kalacak”, Milliyet, 1 Aralık 2015.
9. Kemal Kirişci, Will the Readmission Agreement Bring the EU and Turkey Together or Pull Them Apart?, CEPS Commentary, 4 Şubat 2014, s. 2; H. Burç Aka ve
Nergiz Özkural, “Turkey and the European Union: A Review of Turkey’s Readmission Agreement”, The European Legacy, Cilt: 20, Sayı: 3, (2015), s. 9.
10. “Cutting the Visa Knot: How Turks Can Travel Freely to Europe”, ESI Report, 21 Mayıs 2013,
http://www.esiweb.org/index.php?lang=en&id=156&document_ID=139, (Erişim tarihi: 2 Mayıs 2016)
11. Alper Baysan, “Multiple Arenas and Diverse Techniques of Securitisation: The Case of the EU’s Visa Regime
towards Turkey”, Journal of Contemporary European Research, Cilt: 9, Sayı: 5, (2013): s. 742-743.
12. Türkiye’de satın alma gücü paritesine göre kişi başına düşen yıllık milli gelir Bulgaristan’a göre yüksek olup
Romanya ve Hırvatistan’dan çok az farkla düşüktür:
http://data.worldbank.org/indicator/NY.GNP.PCAP.PP.CD?order=wbapi_data_value_2014+wbapi_data_value+wbapi_data_value-last&sort=desc, (Erişim tarihi: 2 Mayıs 2016).
13. İlgili veriler için bkz.
http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS?order=wbapi_data_value_2014+wbapi_data_value+wbapi_data_value-last&sort=asc, (Erişim tarihi: 2 Mayıs 2016).
14. AB Konseyi, “Council Conclusions on Developing Cooperation with Turkey in the Areas of Justice and Home Affairs”, Lüksemburg, 21 Haziran 2012.
15. Anlaşmanın tam metni için bkz.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/08/20140802-1-1.pdf, (Erişim tarihi: 2 Mayıs 2016).
16. Avrupa Komisyonu, “EU-Turkey Joint Action Plan”, Brüksel, 15 Ekim 2015.
17. AB Konseyi, “Meeting of Heads of State or Government with Turkey-EU-Turkey Statement, 29/11/2015”, Brüksel, 29 Kasım 2015.
18. Eylem planının tam metni için bkz.
http://www.basbakanlik.gov.tr/docs/KurumsalHaberler/64.hukumet-eylem-plani-kitap.pdf, (Erişim tarihi: 2 Mayıs 2016).
19. Toplantıda yapılması kararlaştırılan reformların listesi için bkz.
http://www.ab.gov.tr/index.php?p=50136&l=1
20. Yönetmelik için bkz.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/01/20160115-23.pdf, (Erişim tarihi: 2 Mayıs 2016).
21. AB Konseyi, “EU-Turkey Statement, 18 March 2016”, Brüksel, 18 Mart 2016; Avrupa Komisyonu, “EU-Turkey
Agreement: Questions and Answers”, Brüksel, 19 Mart 2016.
22. Anlaşmanın esas metni için bkz.
http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A22014A0507(01). Metnin Türkçe tercümesi raporun sonuna eklenmiştir.
23. Genelgenin metni için bkz. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/04/20140416-10.htm, (Erişim tarihi: 2 Mayıs 2016).
24. Göç İdaresi Genel Müdürlüğünden (GİGM) yetkililerle mülakat.
25. Cenk Aygül, “Visa Regimes as Power: The Cases of the EU and Turkey”, Alternatives, Cilt: 38, Sayı: 4, (2013), s. 330.
26. Suriye ile olan GKA, ülkedeki mevcut durum nedeniyle fiilen askıdadır. Bu yüzden Türkiye ile AB arasındaki
GKA’nın yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2014 tarihinde Suriye uyrukluların Türkiye’ye iade edilmelerine başlanmamıştır.
27. “Türkiye’nin AB’ye Sunduğu Paketin Detayları”, Habertürk, 12 Mart 2016.
28. Bkz. http://ec.europa.eu/dgs/home-affairs/what-we-do/policies/european-agenda-migration/proposal-implementation-
package/docs/return_handbook_en.pdf, s. 7-8. AB İade El Kitabı henüz taslak aşamasında olduğundan tavsiye niteliğindedir.
29. Frontex, FRAN Quarterly, Quarter 1, (Ocak-Mart 2015), s. 22.
30. Bkz. “Migratory Routes Map”, Frontex, http://frontex.europa.eu/trends-and-routes/migratory-routes-map, (Erişim tarihi: 9 Mayıs 2016).
31. “..... 804.465 .. µ......... ... ....... .... ...... . .. .... ... ..”, real.gr, 24 Aralık 2015.
32. Gerald Knaus, “The Devil in the Detail: EU-Turkey Refugee Summit in November 2015”, ESI, 29 Kasım 2015,
www.esiweb.org/rumeliobserver/2015/11/29/the-devil-in-the-detail-eu-turkey-refugee-summit-in-november-
2015, (Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016).
33. Göç İdaresi Genel Müdürlüğünden (GİGM) yetkililerle mülakat.
34. Human Rights Watch, “Stuck in a Revolving Door: Iraqis and Other Asylum Seekers and Migrants at the European Union,” 26 Kasım 2008,
https://www.hrw.org/report/2008/11/26/stuck-revolving-door/iraqis-and-other-asylum-seekers-and-migrants-greece/turkey, (Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016);
Human Rights Watch, “Yunanistan: Botlara Yönelik Saldırılar Göçmenlerin Hayatlarını Tehlikeye Atıyor”, 23 Ekim 2015,
https://www.hrw.org/tr/news/2015/10/23/282584, (Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016).
35. “Türkiye Üzerinden Giden Kaçaklar İade Ediliyor”, Habertürk, 1 Mart 2016; “Yunanistan, 81 Ekonomik Göçmeni Türkiye’ye İade Etti”, Hürriyet, 11 Mart 2016.
36. Direktifin tam metni için bkz.
http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:32013L0032&from=EN, (Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016).
37. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği, “Global Consultations on International Protection/Third Track: Asylum
Processes (Fair and Efficient Asylum Procedures)”, EC/GC/01/12, 31 Mayıs 2001.
38. Geçici Koruma Yönetmeliği’nin tam metni için bkz.
http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/10/2014 1022-15-1.pdf, (Erişim tarihi: 2 Mayıs 2016).
39. Eylül 2015 sonu itibarıyla AB ülkelerinde sonuçlanmayı bekleyen toplam iltica başvuru sayısı 800 bin üzerindedir: “More than 410 000 First Time Asylum
Seekers Registered in the Third Quarter of 2015”, Eurostat Newsrelease, 10 Aralık 2015.
40. Örneğin bkz. “Turkey as a ‘Safe Third Country’ for Greece”, ESI Background Document, 17 Ekim 2015,
http://www.esiweb.org/pdf/ESI%20-%20Turkey%20as%20a%20safe%20third%20country%20-%2017%20October%202015.pdf,
(Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016).
41. Gerald Knaus, “Ein Plan B für Merkel”, Süddeutsche Zeitung, 21 Ocak 2016.
42. “Hilfe für Athen, Sorge um Schengen”, tagesschau.de, 5 Şubat 2016; “Hot Spot Work Intensifies as Greece
Agrees to Recognize Turkey as ‘Safe’ Country”, ekathimerini.com, 5 Şubat 2016. Yunanistan’ın Göç İşlerinden
Sorumlu Bakan Yardımcısı Yoannis Muzalas, Türkiye’nin kendi vatandaşları için güvenli bir ülke olmadığı, fakat
sığınmacılar için yeterli düzeyde uluslararası koruma sağladığı iddiasındadır: “....... ........: .. ..... ...
....... .... ....µ...”, . ....., 28 Mart 2016.
43. Avrupa Komisyonu, “Communication... Next Operational Steps in EU-Turkey Cooperation in the Field of
Migration”, Brüksel, 16 Mart 2016, s. 3; “EU Council: Why Greece Should Consider Turkey Safe for Syrian Refugees”,
neweurope.eu, 9 Haziran 2016.
44. “Rechtsgutachten von PRO ASYL: Türkei ist Kein Sicherer Staat für Flüchtlinge!”, Pro Asyl, 4 Mart 2016,
https://www.proasyl.de/news/rechtsgutachten-von-pro-asyl-tuerkei-ist-kein-sicherer-staat-fuer-fluechtlinge,
(Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016); Amnesty International, “EU-Turkey Summit: Don’t Wash Hands of Refugee Rights”, 7 Mart 2016,
https://www.amnesty.org/en/latest/news/2016/03/eu-turkey-summit-refugees, (Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016); Eirik Christophersen,
“What is a Safe Third Country?”, Norwegian Refugee Council, 9 Mart 2016,
http://www.nrc.no/?did=9215457, (Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016); BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği,
“UN Rights Chief Expresses Serious Concerns over EU-Turkey Agreement”, Cenevre, 24 Mart 2016,
http://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=18531&LangID=E, (Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016).
45. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği, “Legal Considerations on the Return of Asylum-seekers and Refugees from Greece to Turkey as Part of the
EU-Turkey Cooperation in Tackling the Migration Crisis under the Safe Third Country and First Country of Asylum Concept”, 23 Mart 2016.
46. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği, “Serbia As a Country of Asylum”, Ağustos 2012,
http://www.unhcr.rs/media/UNHCRSerbiaCountryofAsylumScreen.pdf, (Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016).
47. “Government has Identified List of Safe Countries”, Macaristan Hükümeti, 22 Temmuz 2015,
http://www.kormany.hu/en/news/government-has-identified-list-of-safe-countries, (Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016).
48. “Refugees Deported by Hungary Left ‘In Limbo’”, Balkan Insight, 22 Ekim 2015.
49. AB’nin kısaca Dublin Düzenlemesi olarak adlandırılan 604/2013 sayılı düzenlemesine göre sığınmacıların iltica başvurularını
AB topraklarına ilk giriş yaptıkları ülkeye yapmaları gerekmektedir. Düzenlemenin tam metni için bkz.
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2013:180:0031:0059:EN:PDF, (Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016).
50. “FM: Sending Migrants Back to Serbia is Unacceptable”, B92, 15 Eylül 2015.
51. “..........: ........ ..... ....... ...... .. .......... .....”, RTS, 19 Ocak 2016.
52. “.....: ........ .... .... ....... . ......”, RTS, 15 Ocak 2016.
53.“Asylum Seekers in Hungary at Risk of Deportation to Serbia”, B92, 13 Ocak 2016; Migrant Solidarity Group of Hungary, “Draft Amendments to Asylum Law in
Hungary will Drive Refugees to Western Europe”, 17 Mart 2016,
http://www.migszol.com/blog/draft-amendments-to-asylum-law-in-hungary-will-drive-refugees-to-western-europe, (Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016).
54. Hungarian Helsinki Committee, “Building a Legal Fence”, 7 Ağustos 2015,
http://www.helsinki.hu/wp-content/uploads/HHC-HU-asylum-law-amendment-2015-August-info-note.pdf;
Amnesty International, “Hungary Violates Human Rights of Refugees”, 20 Eylül 2015,
https://www.amnesty.org/en/documents/eur27/2474/2015/en, (Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016).
55. Direktifin tam metni için bkz. http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2001:212:0012:0023:EN:PDF,
(Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016). Bilgi için ayrıca bkz. İbrahim Kaya ve Esra Yılmaz Eren, “Türkiye’deki Suriyelilerin Hukuki Durumu”, SETA Rapor, (2015), s. 40-44.
56. “..... 804.465 .. µ......... ... ....... .... ...... . .. .... ... ..”, real.gr, 24 Aralık 2015.
57. Vize diyaloğu için imzalanan mutabakat zaptı ve meşruhatlı yol haritasının tam metni için bkz.
http://www.mfa.gov.tr/data/agreed%20minutes%20ve%20annotated%20roadmap.pdf, (Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016).
58. Schengen bölgesi şu ülkeleri kapsamaktadır: Almanya, Avusturya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İspanya, İsveç,
İsviçre, İtalya, İzlanda, Letonya, Lihtenştayn, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Norveç, Polonya, Portekiz, Slovakya, Slovenya, Yunanistan.
Vize serbestliği, henüz Schengen bölgesine dahil olmayan üç AB ülkesi (Bulgaristan, Romanya ve Hırvatistan) için de geçerli olacaktır.
Türk vatandaşlarının Birleşik Krallık, İrlanda ve GKRY’ye girişlerinde ise vize zorunluluğu devam edecektir.
59. Bkz.
http://ec.europa.eu/dgs/home-affairs/what-is-new/news/news/docs/20131216-roadmap_towards_the_visa-free_regime_with_turkey_en.pdf,
(Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016).
60. Avrupa Komisyonu, “Report... on Progress by Turkey in Fulfilling the Requirements of its Visa Liberalisation Roadmap”, Brüksel, 20 Ekim 2014.
2015 Türkiye-AB İlerleme Raporu
61. Avrupa Komisyonu, “Turkey 2015 Report”, Brüksel, 10 Kasım 2015, s. 69-73.
62. Örneğin bkz. François Crépeau, “Report by the Special Rapporteur on the Human Rights of Migrants, Mission to Turkey (25–29 June 2012),” A/HRC/23/46/Add.2.
63. T.C. Dışişleri Bakanlığı, “Vatandaşlarımızın Schengen Alanına Vizesiz Seyahati, Geri Kabul Anlaşması ve Göç Eylem Planı”,
http://www.mfa.gov.tr/soru-cevap.tr.mfa, (Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016).
64. Avrupa Komisyonu, “Second Report on Progress by Turkey in Fulfilling the Requirements of its Visa Liberalisation Roadmap”, Brüksel, 4 Mart 2016;
Avrupa Komisyonu, “Commission Staff Working Document”, Brüksel, 4 Mart 2016.
65. Avrupa Komisyonu, “First Report on the Progress Made in the Implementation of the EU-Turkey Statement”, Brüksel, 20 Nisan 2016.
66. Yönetmelik için bkz. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/04/20160426-1.htm, (Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016).
67. “E-vize Sistemi Daraltılıyor”, Habertürk, 15 Nisan 2016.
68. Karar için bkz. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/05/20160503-13.pdf, (Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016).
69. Avrupa Komisyonu, “Third Report on Progress by Turkey in Fulfilling the Requirements of its Visa Liberalisation Roadmap”, Brüksel, 4 Mayıs 2016; Avrupa
Komisyonu, “Commission Staff Working Document”, Brüksel, 4 Mart 2016 ve Avrupa Komisyonu, “Commission Staff Working Document”, Brüksel, 4 Mayıs 2016.
70. Bu pasaportların dağıtımına 1 Haziran 2016 tarihinde başlanacaktır: “Yeni Pasaportlar 1 Haziran’da”, trthaber.com, 4 Mayıs 2016.
71. GRECO raporu için bkz.
http://www.coe.int/t/dghl/monitoring/greco/evaluations/round4/Eval%20IV/GrecoEval4Rep(2015)3_Turkey_EN.pdf, (Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016).
72. Sözü geçen çerçeve kararında terör suçlarının niteliği ve bu suçlara karşı uygulanabilecek yaptırımlar ortaya konmuştur:
http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex:32002F0475, (Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016). Konsey,
2008 yılında yayımladığı ek kararnameyle bir yandan terör suçları kapsamını kışkırtıcılık, adam toplama ve yetiştirmeyi
de içerecek şekilde genişletmiş, diğer yandan terörle mücadelede ifade hürriyetine özen gösterilmesinin altını
çizmiştir: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex:32008F0919, (Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016).
73. “EU Parliament to Block Turkey Visa File Until Terrorism Reforms Made”, Deutsche Presse-Agentur, 10
Mayıs 2016; “AB Vize Kararı! Muafiyet Rötar Yedi”, Vatan, 12 Haziran 2016.
74. ”Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan AB’ye Cevap”, Sabah, 6 Mayıs 2016; “Başbakan Binali Yıldırım, CHP ve MHP’ye Teşekkür Etti”, Milliyet, 14 Haziran 2016.
75. AB resmi rakamlarına göre 2014 yılı itibarıyla AB’de kanunsuz olarak bulunduğu tespit edilen Türk vatandaşları, AB’de kanunsuz durumdaki yabancı sayısının
yalnızca yüzde 1,3’üne denk gelmektedir (bkz. Tablo 4).
76. Özellikle Birleşik Krallık’ta 23 Haziran 2016’da düzenlenen AB referandumu öncesinde AB’den ayrılma yanlıları bu endişeyi sürekli gündemde tutmuş,
böylelikle –bu ülke Schengen Anlaşması’na dahil olmadığı halde– Türk vatandaşlarının AB’ye vizesiz seyahati konusu sıklıkla tartışılmıştır: Örneğin bkz.
“Turkey Visa Deal will Increase Risk of Terrorist Attacks, EU Report Reveals”, The Telegraph, 17 Mayıs 2016; Melanie Phillips, “Turkey is a Trojan Horse
Endangering Europe”, The Times, 6 Haziran 2016; “İngiltere Adalet Bakanı Gove: Türkiye’ye Vize Serbestisi Büyük Risk Olur”, BBC Türkçe, 9 Haziran 2016;
“Brexit Campaigners have Admitted Turkey will not Join the EU, Prime Minister Reveals”, The Telegraph, 12 Haziran 2016.
77. Amanda Paul, “Turkey’s EU Journal: What Next?”, Insight Turkey, Cilt: 14, Sayı: 3, (2012), s. 29; Baysan, “Multiple Arenas and Diverse Techniques of
Securitisation”, s. 750-751; “CSU Kündigt Widerstand Gegen Türkei-Deal an”, Zeit Online, 8 Mart 2016 ; “Merkel Weist Seehofers Forderungen Zurück”,
Zeit Online, 15 Mart 2016; “AP Başkanı Zirveden Umutsuz”, dw.com, 16 Mart 2016.
78. Almanya’nın Die Zeit gazetesinden Michael Thumann ve Avusturya’nın Die Presse gazetesinden Duygu Özkan ile mülakatlar.
79. “Turkey a Key Strategic Partner for the European Union, Top EU Official Says”, Daily Sabah, 6 Mart 2016; “Merkel Allies Balk at Visa Waiver for Turkey in
Refugee Plan”, Bloomberg, 15 Mart 2016.
80. “Yunanistan’dan Türkiye’ye Fahiş Zam”, Sabah, 28 Nisan 2015.
81. “Türk Turistlere Vize Kolaylığı Sözü”, Hürriyet, 20 Ekim 2015.
82. Örneğin bkz. “CSU will Türkei zu Sicherem Herkunftsstaat Erklaren”, Die Welt, 8 Mart 2016.
83. Avrupa Komisyonu, “An EU ‘Safe Countries of Origin’ List”,
http://ec.europa.eu/dgs/home-affairs/what-we-do/policies/european-agenda-migration/background-information/docs/2_eu_safe_countries_of_origin_en.pdf,
(Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016).
84. İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi (İGAM) Başkanı Metin Çorabatır ve Almanya’nın Die Zeit gazetesinden Michael Thumann ile mülakatlar;
“The Pros and Cons of Visa-free Travel for Turkey”, dw.com, 18 Mart 2016.
85. Örneğin bkz. Emanuela Roman, Theodore Baird ve Talia Radcliffe, “Why Turkey is Not a ‘Safe Country’”, Statewatch, Şubat 2016; “Abkommen mit der Türkei
EU-Abgeordnete Mahnen Nach Erdogan-Rede zu Vorsicht”, Frankfurter Allgemeine, 7 Mayıs 2016.
86. AB Türkiye Delegasyonu yetkilileriyle mülakat; “Vize Serbestisi için Şartlar Yerine Getirilmeli”, dw.com, 19 Nisan 2016.
87. Türkiye’den yetkililer, özellikle terörle ve yolsuzlukla mücadeleye ilişkin gerekliliklerin kapsam ve ölçütlerinin belirsiz olduğunu vurgulamaktadırlar:
“Vize Serbestisinin ‘Terörle Mücadele’ Çıkmazı”, dw.com, 18 Mayıs 2016.88.“Migrant Crisis: EU-Turkey Deal is ‘Working’”, BBC, 24 Nisan 2016; “Tusk: This could in Fact be the Start of the Process of Destruction of not only the
EU but also of the Western Political Civilization”, Business Insider, 13 Haziran 2016.
89. Avrupa Parlamentosu, “European Parliament Resolution of 14 April 2016 on the 2015 Report on Turkey (2015/2898(RSP))”, Strazburg, 14 Nisan 2016; ayrıca
bkz.“AP’nin Türkiye Raporu Kabul Edildi”, Habertürk, 14 Nisan 2016.
90. “’Türkiye Kalan Kriterleri Zamanında Karşılayamaz’”, Milliyet, 6 Mayıs 2016.
91. Bu konuda AB ülkelerde yapılmış kamuoyu yoklamalarının genel bir görünümü için bkz. “The Future of Schengen”, European Council on Foreign Relations Flash
Scorecards,
http://www.ecfr.eu/specials/scorecard/schengen_flash_scorecard, (Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016).
92. “AB’den Türkiye’ye Vize Koşulu”, dw.com, 17 Nisan 2016; Alex Barker ve Duncan Robinson, “EU States Grow Wary as Turkey Presses for Action on Visas Pledge”,
Financial Times, 20 Nisan 2016.
93. Dışişleri Bakanlığından yetkililerle mülakat; “AB Bakanı’nından Vize Resti”, Sabah, 22 Mayıs 2015; “AB Bakanı Volkan Bozkır: ‘Vize Kalkmazsa...’”, Milliyet,
4 Mart 2016; “Erdoğan’dan AB’ye ‘Anlaşma’ Resti”, Yeni Şafak, 7 Nisan 2016; “Bakan Çavuşoğlu: AB Sözünde Durmazsa, Biz de İptal Ederiz”,
Hürriyet, 18 Nisan 2016
94. “Islamabad, EU Agree to Revise Migrant Treaty”, The Express Tribune, 25 Kasım 2015.
95. Mutabakat zaptının tam metni için bkz.
http://frontex.europa.eu/assets/Partners/Third_countries/WA_with_Turkey.pdf, (Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016).
96. Frontex, FRAN Quarterly, Quarter 1, (Ocak-Mart 2015).
97. 2015 yılının ikinci ve üçüncü çeyreklerinde Doğu Akdeniz ve Batı Balkanlar rotası üzerinde o güne kadarki en yoğun düzensiz göçmen trafiği ölçülmüştür:
Frontex, FRAN Quarterly, Quarter 3, (Temmuz-Eylül 2015).
98. “Nato Orders Fleet to Deploy in Aegean Sea ‘to Help end Europe’s Refugee Crisis’”, The Independent, 11 Şubat 2016.
99. “Outcome of Informal European Council of 7 March 2016 and The Informal Meeting of The EU Heads of State or Government with Turkey”, epthinktank.eu,
10 Mart 2016.
100. “Türkiye ve Almanya’dan İnsan Kaçakçılarına Büyük Darbe”, Hürriyet, 20 Ocak 2016.
101. “Sınırlarda Suça Karşı İşbirliği”, Al Jazeera Turk, 25 Mayıs 2015.
102. Avrupa Komisyonu,“Third Report on Progress,” s. 4.
103. “Kaçış Artık Çok Daha Pahalı”, Habertürk, 8 Aralık 2015.
104. Mart 2016 Türkiye-AB mutabakatından önceki üç hafta içerisinde 26.878 kişinin Yunan adalarına düzensiz olarak geçtiği tespit edilmişken mutabakattan
sonraki üç haftada bu sayı 5.847’ye düşmüştür: Avrupa Komisyonu, “First Report on the Progress Made in the Implementation of the EU-Turkey Statement”,
Brüksel, 20 Nisan 2016, s. 2. Ayrıca bkz. “Greece Marks First day without Refugee Arrivals”, worldbulletin.net, 24 Mart 2016; “Türkiye’den Avrupa’ya Geçen
Günlük Mülteci Sayısı 6 Binden 200’e Düştü”, T24, 18 Nisan 2016.
105. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanı Fuat Oktay’a göre, Ocak 2016 sonu itibarıyla Suriye’de yerlerinden edilmiş durumda bulunan yaklaşık
sekiz milyon kişinin sığınmacı olarak ülke dışına çıkma riski vardır: “8 Milyonluk ‘Risk’imiz Var”, Hürriyet, 21 Ocak 2016.
106. Bu konudaki yorumlar hakkında bkz. “Balkan Countries Shut Borders as Attention Turns to New Refugee Routes”, The Guardian, 9 Mart 2016; “Flüchtlinge
Könnten Bald Über Die ‘Kaukasus-Route’ Kommen”, Die Welt, 17 Mart 2016; Wolfgang Munchau, “The EU Sells its Soul to Strike a Deal with Turkey”,
Financial Times, 20 Mart 2016.
107. AB’ye kısa süreli girişlerinde vatandaşlarından vize istenen ve istenmeyen ülkeler, AB Konseyi’nin 539/2001 sayılı yönetmeliğinin eklerinde belirtilmiştir.
Ek 1’de vize istenen ülkeler (“olumsuz liste”), Ek 2’de ise vizeden muaf ülkeler (“olumlu liste”) bulunmaktadır. Sonradan kabul edilen yönetmeliklerle bu listeler
güncellenmekte, ülkelere ve pasaport tiplerine göre farklı düzenlemeler getirilebilmektedir. Ayrıca AB ülkeleri de bireysel olarak zaman zaman bazı ülkelere vize
konusunda istisnai uygulamalarda bulunmaktadır. Uygulamaların güncel durumu için yönetmeliğin tam metnine bakınız:
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CONSLEG:2001R0539:20140609:EN:PDF, (Erişim tarihi: 8 Mayıs 2016).
108. 19 Nisan 2016 tarihi itibarıyla serbest bırakılan miktar 187 milyon avroya ulaşmıştır: Avrupa Komisyonu, “Facility for Refugees in Turkey: Commission Delivers
an Additional €110 Million under the Implementation of EU-Turkey Agreement”, Brüksel, 19 Nisan 2016.
109. Üye ülkeler arasında bu konudaki tartışmalar 2016 yılının Şubat ayına kadar devam etmiştir: “EU-Turkey Migrant Plan Blocked by Italy: Officials”,
Reuters, 14 Ocak 2016; “Italy not Targeting Turkey in Blocking Aid, Says Envoy”, Hürriyet Daily News, 20 Ocak 2016; “Migrant Crisis: EU Approves 3 bn-euro
Fund for Turkey”, BBC, 3 Şubat 2016.
110. Aka ve Özkural, “Turkey and the European Union”, s. 10; “Harun Gümrükçü: Türkiye Brüksel’de Haklarını Kaybetti”, Hürriyet, 30 Kasım 2015.
111. TBMM, “Türkiye Cumhuriyeti ile Avrupa Birliği Arasında İzinsiz İkamet Eden Kişilerin Geri Kabulüne İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı ile Avrupa Birliği Uyum Komisyonu, İçişleri Komisyonu ve Dışişleri Komisyonu Raporları (1/876)”, 24/4, sıra no. 554, s. 20.
112. “Vizesiz Avrupa’ya ‘Hava’lı Giriş”, Hürriyet, 25 Aralık 2012.
113. Baysan, “Multiple Arenas and Diverse Techniques of Securitisation”, s. 749. ABAD bu dar yorumunu, 2013 yılında başka bir dava (C-221/11) için aldığı kararda
da ortaya koymuştur. Almanya’daki hasta babasını ziyaret etmek isteyen fakat vize başvurusu reddedilen Leyla Ecem Demirkan, Ankara Anlaşması uyarınca
Almanya’ya seyahat hakkının bulunduğunu iddia etmiş fakat ABAD, bu hakkın yalnızca aktif hizmet sağlayıcılar tarafından kullanılabileceğine karar vermiştir.
114. Söz konusu düzenleme için bkz. http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:32013R1289, (Erişim tarihi: 15 Haziran 2016).
115. Florian Eder, “France, Germany Propose ‘Emergency Brake’ in Turkey Visa Deal”, politico.eu, 28 Nisan 2016.
116. “Visa Waiver Suspension Mechanism: Council Ready to Start Negotiations with Parliament”, AB Konseyi,
http://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2016/05/20-visa-waiver-suspension-mechanism-negotiations-parliament,
(Erişim tarihi: 15 Haziran 2016).
117. “Could the Refugee Crisis Really Break up the European Union?”, The Independent, 23 Ocak 2016; “EU Border Controls: Schengen Scheme on the Brink after
Amsterdam Talks” The Guardian, 26 Ocak 2016.
118. “Austria Mulls Expulsion of Greece from Schengen”, The Local, 23 Ocak 2016.
119. “Kabinet Denkt na over mini-Schengenzone”, NOS, 18 Kasım 2015.
***
