Garp cephesinde bir değişiklik yok

   Garp cephesinde bir değişiklik yok

  

Prof. Dr. Nurşin ATEŞOĞLU GÜNEY

02 Kasım 2016

   Türkiye’nin stratejik konseptinde yapmış olduğu anlayış değişikliği ile savunmadan savunma için saldırıya geçmesi aslında çevrelenmenin reddidir. 

Bu strateji operasyonel olarak artık bir gerçekliktir, nitekim Türkiye Fırat Kalkanı ile Kuzey Suriye’de oluşturmak üzere harekete geçirilen PKK koridorunu kırmıştır.

Geçen günlerde Türkiye'den de meraklılar Amerikan televizyonlarında nerdeyse bir sit-com ya da spor karşılaşmaları gibi bir ilgiye mazhar olan başkanlık seçim 

münazaralarının üçüncü ve sonuncusunu izleme şansına kavuştular. Bu seneki münazaralar Batı “medeniyet standartları” açısından ilginç sahnelere sahip oldu doğrusu: 

Trump Bayan Clinton'ı aşağılamanın sınırlarını zorlayarak milyonların önünde bağırdı: “you, dirtywoman!”, Clinton Trump'ın nasıl ırkçı, kadın düşmanı vb. olduğunu 

haykırdı. Başkanlık yarışının bir nevi orta kuşak reality şova dönüşümünü ve bu seneden akılda kalacak olanın 15 dakikalık şöhreti yakalayan Amerikan kararsız 

seçmenlerinin temsilcisi Kenneth Bone ve online satışa başladığı kırmızı kazaklarının olacağını söyleyip, Amerikalıların halet-i ruhiyesini psikolog ve sosyologlara 

havale edelim. Siyaset bilimciler de hazırda bulunsunlar, çünkü Trump, seçilemezse seçimleri tanımayacağını söylerken, Clinton e-mail skandalı üzerinden Rusya'nın 

ABD seçimlerini manipüle ettiğini iddia edip durdu. Amerikan rüyasının bir ayağı da ABD demokrasisine dayanıyordu değil mi? Ama asıl biz, Irak-Suriye hattını izleyenler 

için bu reality şov önemli ifşaatlara sahne oldu.CLİNTON VE TRUMP'IN İFŞAATLARIIrak-Suriye ekseninde her iki adayı bekleyen tablodan başlayalım. 

Bugün Suriye'de ABD ve Rusya, Rusya'nın Suriye'deki sınırlı varlığına göz yuman ve bu varlığın üzerinden gelecekteki Suriye'de rejimin var olacağı hattı belirlemiş 

görünen bir anlaşmaya varmış görünüyorlar. Bu nedenle Rusya Musul pastası paylaşılmak üzere masaya getirilirken çok ses çıkarmıyor ama bir yandan da bu iki güç 

Irak-Suriye ekseninde rekabet etmeye- hadi burada daha doğru kelimelerle ifade edelim- “tepişmeye” devam ediyorlar. Bu tepişme nedeniyle ABD pilotları yanlışlıkla 

rejim güçlerini vurabiliyor, Rusya da bir daha böyle yanlışlıklar olmasın diye yanlış uçabilecek uçakları vurabilecek savunma sistemlerini yerleştiriveriyor. 

Kısacası iki büyük güç Suriye'deki insanların acısı, açlığı ve ölümü üzerinden birbirine gözdağı vermeye devam ediyor. Trump, Clinton'a Rusya'ya karşı ne yapıldığını 

sorarken Amerikan yönetiminden nasıl bir cevap bekliyordu bilinmez ama ABD yönetimi potansiyelinden çekindiği bölgesel güçlerin dengelenmesi adına, rasyonel 

davranacağına inandığı ve Ortadoğu'daki sınırlı amaçlarını bildiği Rusya ile savunma-saldırı oyununu oynamayı tercih etmiş görünüyor. Zaten Bayan Clinton'un uçuşa 

yasak bölgeyi desteklemesindeki temel mantık da Rusya ile yaşanan bu çekişmeye dayanıyor. Kısaca ABD'nin derdi Suriye savaşından kaynaklanan pek çok risk ve 

tehlikeyle karşı karşıya kalan müttefiki Türkiye'yi rahatlatmak değil. Nitekim Clinton ağzındaki baklayı çok da gecikmeden çıkarmıştı münazaranın bundan önceki 

ayaklarında: ABD PYD'yi silahlandırmalıydı. Bu stratejinin Türkçe'sini söyleyelim; Suriye'de bir PKK koridoru oluşturmak. Stratejik düzeyde ABD ve Rusya'nın Suriye'de 

kafa kafaya kafaya gelmelerinin çok da görünür olmayan bir nedeni var ki, kimi yazarlar bunu Suriye savaşı bir enerji savaşıdır diyerek özetliyorlar. Rakka'daki sınırlı 

kaynaklar dışında bir şeye sahip olmayan Suriye'nin enerji savaşının objesi olmasına şaşıranlara hatırlatalım: Suriye, Körfez, Kuzey Irak ve Musul petrol ve gazı için 

önemli transit yoludur. Doğu Akdeniz'de bulunan kaynakları da ekleyelim resme Suriye bir nevi enerji transit merkezi olma potansiyeline sahiptir. Irak kaynak, Suriye 

transit merkezi olarak bugün kapanın elinde kalacak bir parçalanmanın arifesindeler.YENİ BOSNA SENARYOSU MU?Öyleyse sıradaki sorumuzu soralım: 

ABD Irak'ta nerede duruyor? Trump aslında cevabı net bir biçimde verdi. Bayan Clinton'a döndü ve Obama yönetimlerinin Irak'ı tepsi içerisinde İran'a hediye ettiklerini 

söyledi. Trump'a göre Tahran bu büyük jestinden dolayı ABD'ye müteşekkir olmalıydı. Trump müteşekkirlik konusunda haklı mı bilinmez ama ABD'nin Irak politikası iki 

hatta dayanıyor: İran etkisinde bir merkezi Irak ve PKK etkisinde bir kuzey Irak. Dolayısıyla Suriye ile beraber resim tamamlanıyor, kimlerle ittifak kuruluyor netleşiyor: 

Irak'da Merkezi Hükümet, İran, PKK yönelimli Kürtler ABD'nin arkasına takılırken, Suriye'de PKK-PYD, kısmi olarak Rejim, İran ve Hizbullah ABD'nin önünü açıyorlar. 

DAEŞ bu maçta bir nevi top gibi kim isterse onun sahasında. Son günlerde Kerkük'deolanları düşünelim. DAEŞ'in yaptığı saldırılar 1990'larda başlayan, 2003'de ayyuka 

çıkan, 2013 sonrasında da DAEŞ üzerinden meşrulaştırılan böl ve yönet stratejisinin demografik temizlik ayağına hizmet etmektedir. Bu yüzden Ortadoğu'da o kadar çok 

“Bosna Senaryosu” yaşandı ki: Irak, Libya, Suriye…

PYD/PKK MERKEZLİ KÜRT OLUŞUMUNU ABD DESTEKLİYOR

Trump da gelse, Clinton da gelse Türkiye'nin karşı karşıya kalacağı manzara bu. Trump'ın ağzından ifşa edilen bu gerçeklik ABD'nin son 10 yıllarda yapmış olduğu 

bölgeye yönelik stratejik hesaba dayanıyor. Bu hesaba göre Ortadoğu'da parçalı, küçük devletlerin-devletçiklerin var olması, Irak ve Suriye'nin çözülmesi ABD'nin 

çıkarınadır çünkü böylelikle daha az maliyetle bir yandan İsrail'in güvenliği garanti altına alınacak, diğer yandan enerji havzaları üzerinde bir rakip güç hâkimiyeti 

önlenecektir. Keza bu devletçiklerde etnik-mezhepsel hatlar ön plana çıkarılacağından istendiği zaman komşu bölge devletleri rahatsız edilebilecektir. 

Bu nedenle adı ne olursa olsun, PYD, YPG, SDG -PKK merkezli bir Kürt oluşumu ABD tarafından desteklenmektedir. Küçücük bir taşla bir birden fazla kuş vurma derdinde 

olan Washington elindeki taşın küçüklüğünün de farkında. O nedenle hesaba İran ve İran'a yakın devlet dışı unsurlar sokuldu. Daha düne kadar “bilinen şüpheli” olarak 

pek çok şeyle suçlanan Tahran rejiminin birdenbire ABD'nin müttefikleri hanesinde yer bulması aslında bir realist için şaşırtıcı değil. Arap Baharı sonrası bölge 

emperyal projeler dışında dönüşme şansını yakalamıştı ve potansiyeli olan devletler bu dönüşümü yönlendirmeyi hem kendileri hem de bölge için bir fırsat olarak 

gördüler. Türkiye'nin Arap Baharı'nı Ortadoğu Yaz'ına dönüştürme çabası bu bağlamda okunabilir. ABD'nin de fark ettiği bu potansiyel bugün Washington tarafından 

hem İran hem de PKK üzerinden dengelenmeye çalışılıyor. 2000'li yılların öne çıkan başka türlü potansiyele sahip bir diğer ülkesi Sudi Arabistan'da dengeleniyor bu 

arada. İran'a yakın devlet dışı oluşumlar da bu dengelemede kullanılabiliyor çünkü alanda Ankara ve Riyad'ın desteklediği, yardım ettiği, diyalog kurduğu unsurları 

dengelemek için bölgeden birileri kullanılmalı. İran bu rolü oynamayı elde edeceği kazançlar için kabul etmiş görünüyor, ödül Irak ve Lübnan ne de olsa. Ama ABD bir 

eliyle verdiğini diğer eliyle almak konusunda maharetlidir. İran'a karşı uygulanan yaptırımların hafiflemesi konusunda büyük bir gelişme kaydedilmedi. Kısaca, İran 

Irak ve Suriye'de ABD planlarını kolaylaştıran bir savaş veriyor ama ABD yüzünden üzerinde oturduğu zenginlikleri piyasaya bir türlü çıkaramıyor.

TÜRKİYE ÇEVRELENMEYİ REDDEDİYOR ABD 

Seçimlerine çok kısa bir süre kalmışken Ankara'nın önümüzde duran bu iç karartıcı tabloyu çok net bir biçimde gördüğünü biliyoruz. Bu tablo, İran ve PKK tarafından 

çevrelenmek, Türkiye'nin kabul edebileceği bir şey değildir. Bu çevrelenme Türkiye'nin potansiyel gücünün ve hareket serbestliğinin boğulması demek olduğu kadar, 

bölgesel ve ulusal politikalarında da özgürlüğünü yitirmesi, sürekli tehdit altında diğer başkentlerin onayı ve anlayışına muhtaç yaşaması demektir. 

Bu nedenle Türkiye sadece yukarıda saydığımız ABD'nin peşindeki, Washington planlarına uygun ittifakların karşısında yer almadı, aynı zamanda bugüne kadar 

çeşitli aşamaları alınmış bu çevreleme stratejisini geri döndürmeye çalıştığını açıkladı. Türkiye'nin stratejik konseptinde yapmış olduğu anlayış değişikliği ile 

savunmadan savunma için saldırıya geçmesi aslında çevrelenmenin reddidir. Bu strateji operasyonel olarak artık bir gerçekliktir, nitekim Türkiye Fırat Kalkanı ile 

Kuzey Suriye'de oluşturmak üzere harekete geçirilen PKK koridorunu kırmıştır. Bu koridorun güneyden kurulması ihtimalini kırmak üzere Türkiye destekli ÖSO birlikleri 

güneye ilerlemektedirler. Ortadoğu asla düzelmez, düzeltilemez söylemi üzerinden SykesPicot'yu ortadan kaldırıp, yeni Sykes-Picot'lar düşünenler ABD'nin kafasındakini 

iyi görmelidir. Amerika'nın yeni SykesPicot'su birbiri ardından gelecek çözülmelerle tüm bölge devletlerinin güçsüzleştiği bir kaos düzeni olacaktır. Bu nedenle Türkiye 

Amerika'nın gücü ne olursa olsun, bu gücü kelimelere Clinton da dökse, Trump da dökse, Amerika'nın Ortadoğu politikasına direnecek, bu politikayı maliyetli kılacak 

tüm askeri, ekonomik, siyasi ve diplomatik araçları kullanacaktır. Garp cephesindeki taleplerde değişen bir şey yok, Şark cephesinde ise Türkiye kimsenin peşine 

takılmayıp kendi ulusal gücü, kendi milli iradesi ve kendi ulusal çıkarları doğrultusunda davranacağını, davranabilecek stratejik ve operasyonel aklı olduğunu gösterdi. 

Üstelik bölgede ABD politikalarından rahatsız olanların da uzun bir listesi var. Rahatsızlıklar normalleşmeleri tetikledi, gördük. Dolayısıyla Ankara şu anda bu kara tablo 

karşısında yalnız değil. Bu gerçeği görmek için Fırat Kalkanı'nın gidişatına bakmak yeterli, alanda savunma sistemi olan güçler örneğin Rusya Türkiye ve ÖSO'nun 

ilerleyişini durdurmuyor. Türkiye askeri, ekonomik ve siyasi pazarlıklarını birbirine bağladığı çok katmanlı bir diplomasiyi Rusya ile yürüterek bu sonuca ulaştı. 

Türkiye yalnız değil, bu tabloyu fark eden/ fark edecek diğer güçlerle de benzer diplomatik süreçler işliyor, işleyecek ama Ankara milli iradesiyle hareket etmeyi 

de öne koymuş durumda. Acaba ABD başkan adaylarına bu durumda ABD'nin maliyetinin ne olacağını soracak, sorabilecek biri çıkar mı?

http://www.yenisafak.com/hayat/garp-cephesinde-bir-degisiklik-yok-2557224