Suriye Kasım Ayı İkinci Yarı Raporu 15-30 Kasım
Yazan Ali Berker Kandemir
07 Aralık 2020
Milli Güvenlik ve Dış Politika Araştırmaları Merkezi
Gelişmeler
Sahada Yaşanan Önemli Olaylar (Vakalar)
Bir önceki raporlama döneminde yeni gelişen olaylar kapsamında Fırat’ın doğusundaki gelişmeler ve Tel-Rıfat – Azez/Afrin ekseninde dozu artan çatışmaların altı çizilmişti. Bu raporlama döneminde ise bu bölgelerdeki gelişmeler iyice belirginleşti ve İdlip gibi Suriye ile alakalı tartışmalarda başat gelen bir bölgeyi geride bıraktı.
Fırat’ın doğusunda SDG (Suriye Demokratik Güçleri)/PKKsözde yönetiminin bölgedeki Arap nüfusa yönelik baskıcı tutumu bu raporlama döneminde de kendini gösterdi ve sözde yönetim bu kez de çok bilinen bir yerel gazeticiyi gözaltına aldı. Öte yandan, uzun zamandır bölgede süregelen Ayn İsa (SDG) – Tel Abyad (Suriye Milli Ordusu) çatışmaların dozunun artmasının ardından Ayn İsa kentindeki siviller şehri terketmeye başladı. Henüz herhangi bir harekat açıklaması olmasa da çatışmaların şiddetinden, daha önce yapılan açıklamalardan ve karşılıklı askeri yığınaktan bölgede kapsamlı bir çatışmanın patlak vermesi beklenmekteydi. Sivillerin şehri terk etmesiyle ise SMO (Suriye Milli Ordusu) tarafından belki de sessiz bir harekâtın şehre doğru hali hazırda başladığı iddia edilebilir.
Benzer bir durumda Tel Rıfat - Azez hattında yaşanmaktadır. Tüm 15 günlük raporlama döneminde bölgedeki TSK birlikleri, SDG/PYD/PKK hatlarını yoğun top atışları ile dövmüş olup, SMO ile terörist unsurlar arasında yoğun çatışmalar cereyan etmiştir.
Yukarıda bahsedilen iki hattın önümüzdeki dönemde Suriye’nin kuzey bölgesinde çatışmaların ve TSK tarafından gerçekleştirilecek olası harekatların odak noktaları olarak değerlendirmek yanlış olmayacaktır.
Öte yandan, İdlip’te Cebel Al Zaviye bölgesinde uzun süredir devam eden çatışmalar sürmekte, TSK ise olası rejim hücumlarını savuşturabilmek için bu bölgede farklı üs bölgeleri kurmaktadır. Buna ek olarak, son zamanlarda Türkiye’ye en yakın olarak değerlendirilebilecek SMO bünyesindeki Faylak Al-Şam örgütüne yönelik suikastlara bu raporlama döneminde de bir yenisi daha eklenmiştir. Bu durumun kaynağı bilinmemekle beraber, HTŞ - SMO arasındaki olağan gerginliğe veya SMO’nun altındaki grupların kendi aralarında mevcut olan ve bu 15 günde kendini Tel Abyad’da gösteren çekişme olarak yorumlanabilir. Nitekim, ülkemizin güvenlik kuvvetleri bu durumu daha iyi analiz edebilecektir. Son olarak, DEAŞterör örgütü, Fırat Kalkanı Operasyon bölgesindeki varlıklarını SMO’nun terörist örgüte yönelik operasyonlarına rağmen yeniden yerel polis kuvvetlerine yönelik saldırılarıyla El-Bab’da göstermişlerdir.
İdlip
22 - 26 Kasım, İdlip
1)TSK, rejim saldırılarının ana cephesini oluşturan Cebel Al-Zaviye’nin Ruvaiyah bölgesinde yeni üs bölgesi kurma hazırlığında olup,bu bölge cephe hattına çok yakındır. 2) Gene Cebel Al-Zaviye’nin Kansafra bölgesinde TSK yeni bir üs kurmuştur. 3) TSK an itibariyle cephe hattının yanlış bölgesinde Sarakip ilçesinin güneyindeki TSK gözlem noktasını geri çekmeye hazırlanmaktadır
22 Kasım,İdlip
Hem Türkiye’ye yakın Faylak Al-Şam’ın liderlerinden biri olan hem de Suriye devrim hareketinin bilinen simlarından olan Mohammed Altaleb (Abu Abdo Al-Akhi) suikasta uğradı.
25 Kasım, İdlip
İdlip’te M4 Anayolu üzerindeki Al Kasab Köprüsü’nde 26 Kasım’da gerçekleşecek olan Rus-Türk ortak devriyesinden bir gün önce bomba patladı. Patlama neticesinde ağır tahribat alan köprü kullanılmaz hale gelirken M4 Anayolu kesildi.
Tüm Raporlama dönemi
İdlib çevresinde yer alan Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu ile Rusya destekli Suriye rejim güçleri arasında çatışmalar devam etmekte olup ay sonuna doğru şiddetini arttırmıştır. Çatışmalar Sarakip-Sarmin (Doğu İdlip) ve Al Borak-Kaf Nabel (Cebeli Zaviye, Güneydoğu İdlip) hatlarında gerçekleşmeye devam etmektedir.
Fırat Kalkanı Harekâtı Bölgesi (El Bab, Cerablus ve Azez)
18 Kasım,El-Bab ve Azez
Yerel polis kuvvetlerinin mensubu bir Teğmen, maskeli DEAŞ militanları tarafından suikasta uğramıştır.
27 Kasım, Azez
SDG/PKK/PYD Azez ilindeki Vatan Hastanesi’ni bombaladı. Herhangi bir sivil can kaybı yaşanmadı.
Zeytin Dalı Harekatı Bölgesi, (Afrin)
27 Kasım, Afrin
“Özgür Suriye Hareketi” adlı, Suriye Milli Ordusu ile bağı olmayan bir askeri grubun ortaya çıkışıAfrin’de ilan edildi.
Barış Pınarı Harekatı Bölgesi, ( Tel Abyad veResul Ayn) / Doğu Fırat (Deyrizor)
Tüm raporlama dönemi, ResulAynve TelAbyad
PKK/PYD/SDG ile SMO arasındaki çatışmalar UmAshbavar - Resul Ayn ve Tel-Abyad - Ayn İsa hatlarında devam etmektedir. Hem SDG tarafı hem de TSK destekli SMO tarafı bölgeye önemli derecede yığınak yaptı. Aynı zamanda Ayn İsa ilindeki sivillerin şehri terketmeye başlaması bize çok önemli ipuçları vermektedir.
19 Kasım , Rakka
Sözde SDG idaresi Rakka ilinde Mohammed Hajj adlı bilinen bir yerel gazeticiyi göz altına almışlardır.
Çözümleme ve Suriye ile Alakalı Küresel Gelişmeler
Görüldüğü üzere bu raporlama döneminde Ayn İsa (Fırat’ın Doğusu) ve Tel Rıfat gibi 2 ilçe çerçevesinde sahadaki gelişmeler değerlendirilmiştir. Her iki ilçeninde Türkiye’nin, Türk Askerleri’nin ve hali hazırda bölgede bulunan savaştan müzdarip olmuş ve çoğu yerinden edilmiş insanların güvenliği için önemi ortadır. Tel Rıfat bölgesindeki PKK/PYD/SDG terör örgütü varlığı Zeytin Dalı ve Fırat Kalkanı Operasyon bölgeleri için tehdit oluştururken, son günlerde Türkiye’nin Azez’de açtığı hastanenin bile teröristler tarafından hedef alınması tehdit boyutunu gözler önüne sermektedir. Öte yandan Fırat’ın doğusundaki sözde SDG oluşumu her geçen ABD desteğiyle oturmaktadır ve bu oluşum oldukça Türkiye için bir tehdit unsuru olacağı bir sır değildir.
Bu sırada, ABD’de henüz muğlaklığını koruyan seçim sonrası politik atmosfer ve Biden yönetiminin Suriye’de nasıl bir politika izleyeceği tam olarak bilinmezken Türkiye’nin bu durumu iyi değerlendirmesi gerekmektedir. Gerek diplomasi alanında gerek sahada Türkiye’nin tutumu netleştirilmeli ve gerektiğinde bu terör yapılanmasına karşı Rusya, Asad rejimi ve bölgedeki Arap kabile liderliği ile iletişim sıkılaştırılabilir. Tel Rıfat’ın adeta görece istikrarlı olan Türk askeri destekli muhaliflerin kontrolündeki bölgeleri istikrarsızlaştırmak için adeta bir üs olarak kullanıldığı gözükmektedir. Zeytin Dalı Operasyonu’nun kapsamında olan ilçenin birçok sakini bugün Azez ve Türkiye’de yerinden edilmiş bir şekilde yaşamaktadır. Bu insanların evlerine dönmesi ve bölgenin daha çok istikrarlaşması için bölgenin terörden temizlenmesi şarttır.
Bunun olması durumunda özellikle insani durumun bölgede daha da istikrarlaşacağı beklenebilir.
Ali Berker Kandemir Son Makaleleri
Suriye Kasım Ayı Birinci Yarı Raporu 01-15 Kasım
Suriye Ekim Ayı İkinci Yarı Raporu,15-31 Ekim 2020
Suriye Ekim Ayı Birinci Yarı Raporu 01-15 Ekim 2020
***
